İdarenin tapuda kayıtlı taşınmazlarından, tapu kaydı ile mevcut kullanım şekli farklılık gösteren taşınmazlar olmasına rağmen cins tashih işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.

02.10.2006 tarihli ve 26307 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde cins tashihi, “Binalar, arazi ve arsalar ile yer altı ve yer üstü düzenlerinin mevcut kullanım şekilleri ile tapu kayıtlarının farklılık göstermesi durumunda tapu kayıtlarının mevcut kullanım şekli dikkate alınarak düzeltilmesi işlemi” olarak tanımlanmaktadır.

Aynı Yönetmelik’in “Cins tashihlerinin yapılması” başlıklı 10’uncu maddesinde;

“(1) Kamu idareleri; mülkiyetlerinde, yönetimlerinde ve kullanımlarında bulunan taşınmazların mevcut kullanım şekli ile tapu kaydının birbirine uygun olmaması durumunda, tapu kayıtlarında cins tashihinin yapılması için gerekli işlemleri yaparlar.

(2) Tahsis edilen ve üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlar açısından bu yükümlülük kullanan idarenin veya gerçek veya tüzel kişilerin durumu tespit eden yazısı üzerine taşınmaz maliki idareye aittir. Ancak cins tashihine ilişkin gerekli belgeler ile buna ilişkin malî yükümlülükler kullanıcılar tarafından karşılanır.” denilerek taşınmazların cins tashihlerinin yapılması gerektiği ifade edilmiştir.

Buna göre, kamu idarelerinin mülkiyetlerinde, yönetimlerinde veya kullanımlarında bulunan taşınmazların, mevcut kullanım şekilleri ile tapuda kayıtlı bilgilerinin farklı olması halinde, tapu kayıtlarının taşınmazların mevcut kullanım şekilleri esas alınarak düzeltilmesi gerekmektedir.

Yapılan inceleme neticesinde, mevcut kullanım şekli ile tapuda yer alan bilgileri farklı olan taşınmazların bulunduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından, Cins değişiklileri ile ilgili işlemler için gerekli Yönetim Kurulu Kararları alınarak, cins değişikliği ile ilgili işlem adımları ve istenen evraklar, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğümüzün 2023/5 sayılı "Talebe Bağlı İşlemlerin Yapımı ve Kontrolü Genelgesi’nin 18. Maddesinde hususlara göre başlanıldığı,

İşlemlerin kurum üzerinde mali yük oluşturmaması için kendi teknik personellerinin görevlendirilmek üzere 05.12.2023 tarih ve 102760 sayılı yazı ile bildirim yapıldığı, fakat Kadastro Müdürlüğünün 12.12.2023 tarih ve 10986673 sayılı yazısı ile 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendislik ve Büroları Hakkında Kanun Gereği, Lisanlı Harita Kadastro Mühendislik Bürolarınca yapılması gerektiğinin İdareye iletildiği,

Cins değişikliği işlemleri ile ilgili cins değişikliği talebimiz alanlar zeytinlik vasfında ve/veya Tarla vasıflı olup beyanlar hanesinde Ova Koruma Alanı İçerisinde Kalmakta belirtmesi olduğundan, cins değişikliği işleminin yapılıp yapılmaması konusunda İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne soru konusu edilerek işleme yön verilmesi gerektiği, Fakat beyan kaldırılmadan tapu müdürlüklerinde cins değişikliği işlemlerinin yapılmamak olduğu, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne yapılan başvurmaların; söz konusu 3194 sayılı İmar Kanunu'nun izinsiz yapılar ile ilgili hükümlerin uygulanması bulunan "Balıkesir Ovası Koruma alanı içerisinde kalmaktadır." şerhinin kaldırılmasının uygun görülmediği,

Zeytinlik vasıflı taşınmazlarda ise 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun'un 20. Maddesi (Değişik ikinci fıkra: 23/12008-5728/99 Md.) "Zeytincilik sahaları daraltılamaz. Ancak, belediye sınırları içinde bulunan zeytinlik sahalarının imar hudutları kapsamı içine alınması halinde altyapı ve sosyal tesisler dahil toplam yapılaşma, zeytinlik alanının %10'unu geçemez " hükmüne istinaden cins değişikliği taleplerinin uygun görülmediği belirtilmiştir.

Kamu idaresi cevabında zeytinlik vasfında ve/veya tarla vasıflı olup beyanlar hanesinde ova koruma alanı içerisinde kalmakta olan yerlerle ilgili cins değişikliği işlemlerinin yapılmadığı diğer yerlerle ilgili herhangi bir işlem yapılmadığı belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve kamu idaresi cevabı uyarınca, mevzuattan kaynaklı durumlar dışında, tapuda kayıtlı olan taşınmazların kullanım şekilleri ile tapu bilgilerinin uyumlu hale getirilmesi amacıyla gerekli prosedürlerin ve işlemlerin gerçekleştirilerek cins tashihlerinin yapılması gerekmektedir.