BUSKİ’den taşınmaz kiralaması yapıp borcunu vadesinde ödemeyen İdare iştiraki Bursa Jeotermal Enerji Su İnşaat Turizm Madencilik Sanayi Ticaret Anonim Şirketi hakkında hukuksal süreçlerin işletilmediği tespit edilmiştir.

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, tüm su ve kanalizasyon idareleri için dayanak niteliğinde bir düzenlemedir. Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre, her türlü taşınır ve taşınmaz malı satın almak, kiralamak, ekonomik değeri kalmamış araç ve gereçleri satmak su ve kanalizasyon idarelerinin görev ve yetkileri arasındadır. Taşınmaz yönetim süreçleri ile ilgili işlemleri yapmak üzere BUSKİ bünyesinde Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığı oluşturulmuştur. Söz konusu Daire Başkanlığı tarafından BUSKİ’ye ait taşınmazlar, kiralanmakta, tahsis edilmekte veya satılabilmektedir. Kiraya verilen taşınmazların kira tahakkukları Daire Başkanlığı tarafından yapılmakta olup tahsilata ait süreçler Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığınca yürütülmektedir. Vadesinde tahsil edilemeyen alacaklar için ise Hukuk Müşavirliği görev yapmaktadır.

İdare ile Bursa Jeotermal Enerji Su İnşaat Turizm Madencilik Sanayi Ticaret Anonim Şirketi yapılan sözleşmede, kira bedelinin zamanında ödenmemesi durumunda gecikme cezası uygulanacağı belirtilmekte olup ödenmeyen kiralar için ceza uygulaması yapılmaktadır. Bunun haricinde icra takibi ve tahliye süreçleri gibi konulara ait hukuksal süreçlerle ilgili olarak sözleşmelerde hüküm bulunmadığı görülmüştür. Bu durum Borçlar Kanunu’nda yer alan hukuki süreçlerin yerine getirilmesine engel bir durum olmamakla birlikte, bugüne kadar kirasını ödemeyen ilgili şirket hakkında hukuksal süreçlerin işletilmediği görülmüştür.

Ayrıca, BUSKİ İhale Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesinde, sözleşme yapıldıktan sonra müşterinin taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde İdarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen yazılı ihtarına rağmen aynı durumu devam ettirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı İdareye gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edileceği,

Aynı Yönetmelik’in 44’üncü maddesinin ikinci fıkrasında da, üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler, sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müşteriler ile birinci fıkrada belirtilen yasak fiil ve davranışta bulunanlar hakkında, Yönetim Kurulu tarafından, haklarında iki yıla kadar İdarenin bu Yönetmelik hükümlerine göre yapacağı ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilebileceği, hükümleri yer almasına rağmen borcunu ödemeyen kiracı hakkında teminatın gelir kaydedilmesi ve yasaklılık kararı verilmesi yönünde de işlem yapılmadığı görülmüştür.

Yapılan incelemede geçmiş yıllar dahil 2023 yılında yapılan toplam tahakkuk tutarı 7.519.274,21 TL ve toplam gecikme tutarı 2.047.945,00 TL olmak üzere toplam bakiyenin 9.567.219,11 TL olduğu ancak biriken bu tutarla ilgili mevzuatta belirtilen süreçlerin işletilmediği görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında, kiraya verilen taşınmazlara ait vadesi geçen alacakların tahsilatlarının hızlandırılması için ilgililere "sms" ve "telefon" ile borçlarının hatırlatıldığı, ödemeyenlere ise ihtar çekilerek yasal takip sürecenin başlatıldığı, ayrıca yapılandırma konusunda da gerekli bilgilendirmelerin yapıldığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, bahsedilen kira alacağı ile ilgili Bursa Jeotermal Enerji Su İnşaat Turizm Madencilik Sanayi Ticaret Anonim Şirketi hakkında hukuksal süreçlerin işletilmesi gerekmektedir.