Memur Öğle Yemeği Yürütme Kuruluna cari yıl bütçesinden aktarılan tutarın kullanılmayan kısmının onay alınmadan Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı (SKS) bütçesine gelir kaydedildiği tespit edilmiştir.

Devlet memurlarının yiyecek yardımından hangi hallerde, ne şekilde faydalanacaklarını ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esasları düzenleyen Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin “Yardım Şekli” başlıklı 3'üncü maddesinde “Yiyecek yardımı sadece yemek verme şeklinde yapılır. Bu yardım, nakden veya kupon, kart, fiş, bilet ya da bu mahiyette bir ödeme aracı verilmek suretiyle yapılamaz.” denilmektedir. Yönetmeliğin “Yemek Servisi Giderleri” başlıklı 4 üncü maddesinde de “Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dâhil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır. Ödenek dağıtımı yemek servisi kurulacak kurumdaki memur sayısı dikkate alınmak suretiyle yapılır. Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır. ….” hükmü yer almaktadır.

Yönetmelik maddelerinden açıkça anlaşıldığı üzere, yiyecek yardımı yemek verme şeklinde yapılmalı, Mersin ili için yiyecek yardımı yemek maliyetinin yarısını geçememeli ve kalan tutar ise yemek yiyenlerden alınmalıdır. Mersin Üniversitesi, öğle yemeği ihtiyacını Mersin Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulundan imzalanan sözleşme gereği tabldot başına bir bedel karşılığında temin etmektedir. Aylık hakedişler şeklinde yapılan yemeğin bedeli, yemek yardımına ilişkin bütçeye konulan ödenekten aktarılan tutarlar ile yemek yiyenlerden tahsil edilen katkı payı tutarlarından karşılanmaktadır. Bu durumda ilgili Yönetmeliğe göre yemeğin maliyeti, yemek temin edilen Mersin Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okuluna yapılan KDV dahil hakediş bedeli olmaktadır.

Yönetmeliğin “Yardımın Şartları” başlıklı 5'inci maddesinde, “Kurum bütçelerine yiyecek yardımı karşılığı olarak konulan ödenek, memurlara yemek vermek üzere kurulan yemek servisi, yardım sandığı, dernek veya bu mahiyetteki kuruluşa ödenir. Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler sadece yemek servisi, yardım sandığı, dernek veya bu mahiyetteki kuruluş tarafından yapılır.” denilmektedir. Mersin Üniversitesi uygulamasında öğle yemeğine ilişkin ödeme SKS Daire Başkanlığı altında oluşturulan Yemek Kurulu aracılığıyla yürütülmektedir. Memur Öğle Yemeği Kuruluna aktarılacak ödenek bütçede öngörülen tutarları geçmemek üzere, SKS Daire Başkanlığının talebi üzerine İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından ödeme emri belgesi düzenlenerek yapılmaktadır. Yemek Kurulu da bu aktarılan tutarı ve personelden tahsil edilen katkı payını yemek hakediş bedeli olarak ödemektedir.

Mersin Üniversitesi 2020 yılı bütçesinde “Memurların Öğle Yemeğine Yardım” için ekonomik kodunda 2.066.000 TL ödenek öngörülmüştür. 2020 yılında memur öğle yemeği toplam gideri 418.344,90 TL olup, bütçe ödeneğinden aktarılan tutardan karşılanan 209.000 TL, yemek yiyenlerden tahsil edilen katkı payından karşılanan tutar ise 209.344,90 TL’dir. Ancak Memur Öğle Yemeği için bütçeden Yemek Kuruluna aktarılan 2.066.000 TL’den kullanılmayan 1.857.000 TL ve önceki yıllardan kalan tutarlardan 204.759,33 TL olmak üzere toplam 2.061.759,33 TL SKS’nin yazısı üzerine gelir kaydedilmek üzere iade edilmiş ve gelir kaydedilmiştir.

Yönetmeliğin 5'inci maddesine göre yiyecek yardımı olarak konulan ödenek bu amaçla kurulan yemek servisi, yardım sandığı, dernek veya bu mahiyetteki kuruluşa ödenmeli, yiyecek yardımından artan ödenek SKS’ye iade edilmeli ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığından gelecek talimata uyulmalıdır. Bunula beraber 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Aktarma, ekleme, devir ve iptal işlemleri” başlıklı 6 ncı maddesinde, Bütçe Kanunu ile verilen ödeneklerin etkin ve verimli bir şekilde kullanılması amacıyla, kamu idarelerinin yıl içinde ortaya çıkabilecek ihtiyaç fazlası ödeneklerinin, genel bütçe

kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idarelerin bütçelerine konulan (05) cari transferler ekonomik kodlarındaki ödenekleri kamu idareleri bütçeleri arasında veya Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı bütçesinin “Yedek Ödenek” tertibine aktarmaya Cumhurbaşkanının yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla bir cari transfer olan yemek yardımından artan bir tutar söz konusu olduğunda ne yapılacağı Cumhurbaşkanının yetkisindedir.

Sonuç olarak, Yönetmelik gereğince yemek yardımına ilişkin ödenek, fiilen gerçekleşen ve ödeme aşamasına gelen yemek bedelinin karşılanması amacıyla hakediş tutarının yarısını aşmamak üzere Yemek Kuruluna aktarılmalı ve oradan ilgilisine ödenmeli, mali yılsonu artan tutara ne yapılacağına da Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının talimatına göre karar verilmelidir.