Atıksu bağlantı izni alması gereken işyerlerinin ilgili mevzuatı kapsamında DESKİ’den almaları gereken izni almaksızın faaliyette bulunmaları nedeniyle su kirliliği kontrolü riski oluştuğu ve Kurumun gelir kaybına uğradığı tespit edilmiştir.

31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin “Atıksu Bağlantı İzni ve Belgesi” başlıklı 44’üncü maddesi;

“Bir şehir ve/veya sanayi bölgesinde parsellerin, kurum, kuruluş ve işletmelerin atıksularını atıksu altyapı tesislerine bağlayabilmeleri, atıksu altyapı tesisleri yönetimince verilecek olan atıksu bağlantı iznine tabidir. Atıksu bağlantı izni, evsel atıksuların yazılı bir belge karşılığında; endüstriyel ve karışık atıksuların ise düzenlenecek bağlantı kalite kontrol izin belgesindeki koşulları sağlaması halinde, atıksu altyapı tesisleri yönetimi tarafından verilen izindir. Bağlantı kalite kontrol izni; atıksu altyapı tesisleri yönetimi tarafından, endüstriyel atıksuların kanalizasyon sistemine bağlantı şartlarını belirleyen bağlantı kalite kontrol izin belgesi ile verilir. Bu izin ve belgeler 45, 46, 47 ve 48 inci maddelerde açıklanan hususlara uyulması şartıyla verilir.<span>”</span>

Hükmünü amirdir.

Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükmüne istinaden işyeri çalışma ruhsatına tabi işyerlerinin atıksu bağlantı izni olmaksızın faaliyette bulunmaları mümkün değildir.

Adı geçen Yönetmeliğe dayanılarak DESKİ tarafından 26.12.2017 tarihinde İdare’nin sorumluluk alanında bulunan mevcut tüm evsel ve endüstriyel atıksu kaynakları ile ilgili usul ve esaslar ile bu çerçevede yapılacak iş ve işlemleri düzenlemek üzere yayımlanan Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği’nin “Deşarj İzin Belgesi ( DİB ) Alınması Esasları” başlıklı 12’nci maddesinin ilk fıkrasında; İdare tarafından verilen bu belgenin, İdare’nin atıksu altyapı tesislerinden yararlanan, atıksu oluşumuna sebep olan tüm atıksu kaynaklarının, işletme ruhsatı başvurusu yapıp yapmadıklarına bakılmaksızın almalarının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Söz konusu atıksu kaynaklarının aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer verilen teknik inceleme sonucu sadece evsel nitelikli atıksu oluşturdukları tespit edilirse atıksu kaynağına endüstriyel atıksu deşarjı olmadığını bildirir olumlu “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Görüşü’’ verileceği aynı fıkra düzenlemesi kapsamında belirtilmiştir.

21.11.2022 tarih ve 32 sayılı Büyükşehir Belediyesi Meclis Kararı ile kabul edilen 2023 yılı Ücret ve Tarifeler Listesi’nin İkinci Kısmının I-İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Görüşü altında atıksu analizi yapılmadan evsel atıksu kaynakları için doğrudan düzenlenecek her bir görüş için 300 TL ücret belirlenmiştir.

Denetim dönemi içerisinde ilgili ilçe belediyeleri ile yazışmalar yapılmak suretiyle adlarına işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenen işyerlerinin listesi temin edilerek, bunların Kurumdan Deşarj İzin Belgesi alıp almadıkları kontrol edilmiştir. Yapılan incelemede, işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış toplam 19.308 adet işyerinden yalnızca 3.705’inin adı geçen belgeyi aldıkları, kalan 15.603 adedinin ise atıksu bağlantı izni olmaksızın faaliyet yürüttükleri tespit edilmiştir.

Bağlantı izni olmaksızın faaliyet yürüten işyerlerinin önemli çoğunluğunun evsel atıksu üretir nitelikte faaliyette bulundukları bilinmesine karşın bunların içerisinde faaliyetleri süt ve süt ürünleri imalatı, tekstil boyama, mermer kesim, mezbahalar ve kombinalar ile kimyasal üretim sektörüne girme ihtimali olan işyerlerinin de bulunması su kirliliği kontrolü açısından önemli bir risk teşkil etmekle birlikte, şirketlerin izin için Kuruma başvuruda bulunmamaları nedeniyle yukarıda belirtilen ücret listesi gereği DESKİ’nin her bir başvuru için alınması gereken görüş ücreti gelirinden mahrum kalmasına sebebiyet verilmektedir.

Kamu İdaresi cevabında, atıksu bağlantı izni olmaksızın faaliyetlerini sürdüren işyerlerinin tespitine yönelik Denizli Ticaret Odası ve ilgili ilçe belediyeleri ile yazışmaların yapıldığı ve sahada da denetim ekiplerinin izinsiz çalışan işyerlerinin tespitine yönelik çalışmalar yaptığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerlerinin Kurum’dan altyapı izni olmaksızın faaliyet yürütmeleri sonucu hem yukarıda yer verilen ilgili mevzuat düzenlemeleri ile amaçlanan su kirliliği kontrol fonksiyonu tam olarak yerine getirilememiş olunmakta hem de Kurumun bu durum nedeniyle gelir kaybına uğramasına neden olunmaktadır.

Belirtilen nedenlerle, ilgili ilçe belediyelerinin ruhsatlandırdıkları işyeri listelerini düzenli bir biçimde Kuruma iletilmesinin sağlanması ve bu listelerde yer alan işyerlerinden atıksu bağlantı izni almamış olanlara da Kurumca gerekli tebligatların yapılarak izinsiz faaliyette bulunan işyerlerinin mümkün olan asgari seviyeye çekilmesi amaçlanmalıdır.