Karar Künyesi
İşçi olarak hizmet alımı suretiyle istihdam edilen 175 personelin itfaiye elemanı olarak çalıştırıldığı tespit edilmiştir.
Anayasa’nın 128’inci maddesinde; genel idare esaslarına göre yürütülen kamu hizmetlerinin gerektirdiği görevlerden asli ve sürekli nitelik taşıyanların, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle gördürüleceği belirtilmiş olup, Belediyelerin sunmuş olduğu itfaiye hizmetlerinin de bu nitelikte olduğu aşikârdır.
11.09.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2019/27 Esas, 2019/56 Karar sayılı ve
26.06.2019 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı’nda “… genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli bir görev niteliği taşıyan itfaiye hizmetinin Anayasa’nın 128. Maddesi uyarınca kamu görevlileri eliyle yürütülmesi zorunlu olup devletin söz konusu görevi ifa ederken anılan kamu hizmetini kamu görevlisi olmayan kişilere gördürmesine yol açacak düzenleme yapılabilmesi mümkün değildir.” denilmektedir.
Atama, mesleğe kabul, görevde yükselme gibi hususların ayrıca yönetmelikle düzenlendiği itfaiye hizmetlerinde bu durum aynen geçerli olup bu hizmetlerin dışardan hizmet alımı suretiyle gerçekleştirilmesi mümkün bulunmamaktadır. İtfaiye biriminde; kendi yönetmelikleri gereğince mesleğe kabul edilen; asli görevi olarak bu hizmetleri sürekli yürütmekle görevlendirilen personel istihdam edilmektedir. Belediyenin kendi şirketinde istihdam ettiği, Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nde öngörülen şartlara tabi tutulmamış personeli hizmet alımı suretiyle itfaiye personeli olarak görevlendirebilmesi mümkün olmadığı gibi, idari kolluk yetkilerinin kullanılmasında da bazı sıkıntılara yol açabilecektir.
İtfaiye teşkilatının amacı ve mevzuatta belirtilen görevleri dikkate alındığında, kamu güvenliğine katkı sağlamak gibi bir vazifesinin de bulunduğu, bu nedenle idari kolluk görev ve yetkisi olduğu da görülmektedir. Bundan dolayı, itfaiye teşkilatında görev yapanların mesleğe kabulü, atamaları, görevde yükselmeleri gibi hususlar Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nde düzenlenmiş olup, belediye şirketinde istihdam edilen işçilerin fiilen itfaiye olarak görev yapmalarında açıkça mevzuata aykırılık bulunmaktadır.
İdarede yapılan incelemede, hizmet alımı suretiyle temin edilen ve işçi statüsünde olan 175 adet personelin fiilen itfaiye hizmetlerinde görevlendirildiği tespit edilmiştir.
Kamu İdaresi cevabında; Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına 04.10.2021 tarihinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Belediye İtfaiye Yönetmeliği’ ne istinaden ilk defa memur olarak açıktan atama yapılabilmesi için atama talebinde bulunulduğunu lakin bu yazıya herhangi bir onay verilmediğini ifade etmiştir.
Sonuç olarak; Anayasanın 128’inci maddesine göre, genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli bir görev niteliği taşıyan itfaiye hizmetinin Belediye İtfaiye Yönetmeliği’ne göre temin edilen kişiler tarafından sağlanmasının gerektiği değerlendirilmektedir.