Üniversite mali tablolarının incelenmesinde, Akdeniz Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş.'ye yatırılan nakdi nitelikteki sermayenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı ve 500 Net Değer Hesabına kaydedilmediği görülmüştür.

27.12.2014 tarih ve 29218 sayılı sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin “241-Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı” başlıklı 159 uncu maddesinde;

“Mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabı; mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kâr ve zararlar, bütçeye iade olunan sermayeler ile bu kurumlara ikrazen verilen özel tertip iç borçlanma senetleri bedelinden, bu kurumların ödenmemiş sermayelerine mahsup edilenlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmektedir.

Mezkûr yönetmeliğin “Hesaba İlişkin İşlemler” başlıklı 160 ıncı maddesinde;

“Mal ve hizmet üreten kuruluşlara gerek nakdi sermaye ve gerekse ayni sermaye şeklindeki iştirakler gerçeğe uygun değerleri ile bu hesaba kaydedilir. Sermayesine iştirak edilen mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakdi veya ayni sermaye şeklindeki katılımlardan bu hesapta kayıtlı tutarların, kuruluşların öz kaynak hesaplarında karşılık olarak yer alan tutarlarla eşit olması gerekir…”

“Hesabın İşleyişi” başlıklı 161 inci maddesinde;

" a) Borç

…

3) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce mevcut olup, hesaplarda yer almayan mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayelerden envanteri yapılanlar, tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.

…”

hükümleri yer almaktadır.

07.12.2017 tarih ve 30263 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yükseköğretim Kurumları Teknoloji Transfer Ofisi Yönetmeliği”nin Teknoloji Transfer Ofisinin teşkili ile ilgili 4 üncü maddesinde Yükseköğretim Yürütme Kurulu tarafından faaliyet izni verilmesi halinde ilgili yükseköğretim kurumu yönetim kurulu tarafından TTO kurulabileceği, kuruluş sermayesinin, bilimsel araştırma projesi kaynaklarından veya döner sermaye gelirlerinden karşılanabileceği ifade edilmiştir. Bu kapsamda Akdeniz Üniversitesi’nin talebine 12.09.2018 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında izin verilmiş ve Üniversite Senatosu’nun 08.05.2019 tarih ve 10/07 sayılı kararı ile TTO Yönetim Kurulu oluşturulmuştur.

Akdeniz Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş. 09.07.2019 tarihinde, 300.000 TL sermaye ile kurulmuştur. Mevzuat hükmü doğrultusunda sermayenin ¼ oranındaki 75.000 TL’nin ödemesi, Akdeniz Üniversitesi Teknoloji Transferi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü tarafından 26.09.2019 tarihinde yapılmıştır. Söz konusu tutar Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü ve Saymanlık Müdürlüğü kayıtlarına 20.05.2020 tarihli ve 123 yevmiye numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile “248.01-Diğer Mali Duran Varlıklar Hesabı”na borç, “570.01-N-1 Yılına Ait Karlar Hesabı”na alacak kaydedilmek suretiyle kurum mali tablolarında yer alması sağlanmıştır.

Ancak döner sermaye gelirlerinden ödenen bu miktar, Döner Sermaye İşletmesini doğrudan şirket ortağı yapmaz. Yukarıdaki görüldüğü üzere TTO üniversite tüzel kişiliği tarafından kurulmuş ve ofisin ticaret sicil kaydında temsilci olarak “Akdeniz Üniversitesi” yer almaktadır. Diğer taraftan döner sermaye işletmesinin tüzel kişiliği bulunmadığından sermaye şirketi ortağı olması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla şirket ortağı Akdeniz Üniversitesidir.

Öte yandan Maliye Bakanlığı tarafından 29 Eylül 2010 tarihli ve 27714 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Döner Sermayeli İşletmeler Genel Tebliği’nde mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayelerin kaydedileceği bir hesaba yer verilmemiş, işletmelerin uzun vadeli amaçlarla edindiği malî duran varlıkların kaydedilebileceği “248.01-Diğer Mali Duran

Varlıklar Hesabı” yer almıştır. Dolayısıyla ortaklık payı da özel bütçe hesaplarında görünmelidir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde Akdeniz Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş.’ye yapılan 75.000 TL tutarındaki nakdi sermaye ödemesinin Döner Sermaye İşletmesi muhasebe kayıtlarına alınması ve Üniversitenin kayıtlarında, 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı ve 500 Net Değer Hesabına kaydedilmemesi sonucu kurum mali tablolarında bu tutarda hata oluşmuştur.