Karar Künyesi
Yapım işlerinde yükleniciler tarafından yaptırılan inşaat sigortalarına ait (bütün riskler/all risk) bazı risk kalemlerine %2’den fazla muafiyet uygulandığı görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İş ve işyerinin sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; yapım işlerinde yüklenicinin, ihale dokümanında belirtilen süre ve şartlara uygun olarak işyerlerindeki her türlü aracı, malzemeyi, ihzaratı, iş ve hizmet makinelerini, taşıtları ve tesisleri oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı sigorta yaptırması gerekmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; sigorta poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami %2 ve deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranı azami %20’dir. Bunun dışında kalan riskler için koasürans uygulanmaz. Muafiyet ve koasürans kısmına isabet eden hasarların karşılanması yüklenicinin sorumluluğundadır.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; yapım işlerinin inşaat sigortası (bütün riskler/all risk) poliçelerindeki bazı risk unsurlarına azami %2 muafiyet uygulanmalıdır. Sigorta poliçelerindeki muafiyet oranlarının %2’lik orandan fazla olması yüklenicinin nihai sorumluluğunu kaldırmamakla birlikte, karşılaşabileceği riski artırması bakımından önem arz etmektedir. Dolayısıyla Yapım İşleri Genel Şartnamesinin ilgili hükmünde belirtildiği üzere tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami %2 olmalıdır.
İdare tarafından ihale edilen ve sözleşmeye bağlanan yapım işlerine ilişkin sigorta poliçelerinin incelenmesi neticesinde; ayrıntısı aşağıdaki tabloda görüleceği üzere yükleniciler tarafından yaptırılan inşaat sigortası poliçelerinde bazı risk unsurlarına mevzuatta belirtilen %2 sınırından daha fazla muafiyet uygulandığı tespit edilmiştir. 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporu’na da konu edilen uygulama devam etmektedir.
Sonuç olarak, yapım işlerinin inşaat sigortası (bütün riskler/all risk) poliçelerindeki risk unsurlarına azami %2 muafiyet uygulanmasının sağlanması gerekmektedir.
Kamu idaresi cevabında, söz konusu hususa ilişkin olarak gerekli işlemlere başlanıldığı ve bundan sonraki yapım işlerinde risk kalemlerindeki muafiyet oranlarının mevzuata uygun olarak belirleneceği ifade edilmiştir.
Tablo 15: %2'den Fazla Muafiyet Uygulanan Yapım İşleri
Sıra No | İhale Adı | Muafiyet Kalemleri ve Oranları |
1 | Beştepeler Pazaryeri, Çok Amaçlı Salon ve Semt Merkezi Yapılması İşi | Doğal Afetler: %10 – Asgari 5.000 USD Diğer Hasarlar: %10 – Asgari 2.500 USD Hırsızlık: %10 – Asgari 5.000 USD 3. Şahıs Hasarlar: Asgari %10 Bakım Devresi: Asgari %10 Yurtiçi Taşıma: %10 – Asgari 2.500 USD |
2 | Kıllıoğlu Hamamı Restorasyonu İşi | Sel-Su Baskını: Minimum 10.000 USD Diğer Tabiat Olayları: 5.000 USD Mevcut Yapılarda Hasarlar: %10 Kazıklı Temel, İstinat Duvarı V.B :%10 İş Makineleri: %10 Vinçle Taşıma: %10 3. Şahıs Hasarlar: %10 Diğer Hırsızlıklar: %10 |
3 | Silahhane Restorasyonu İşi | Kazık, İksa, Ankraj: %20 Diğer Tabiat Olayları: %10 Diğer Hasarlar: %10 3. Şahıs Hasarlar: Asgari %10 |
4 | Kırım Tatar Tadilatının Yapılması İşi | Tabiat Olayları: 5.000 USD 3. Şahıs Mesuliyet Hasarları: 1.000 USD Diğer Hasarlar: 2.500 USD |
5 | Aydın Erten Rekreasyon Alanında Tadilat Yapılması İşi | 3. Şahıs Mesuliyet Hasarları: %10 Diğer Hasarlar: %10 Bakım Devresi: %10 Hırsızlık: %10 Yangın: %10 Diğer Doğal Afetler: %10 |
6 | Alsancak, Kültür ve Mersinli Mahallelerinde Kaldırım Düzenlemesi Yapılması İşi | 3. Şahıs Mesuliyet Hasarları: %10- Asgari 750 USD Diğer Hasarlar: 1.500 USD Bakım Devresi: 3.500 USD Hırsızlık: 3.500 USD Diğer Doğal Afetler: 3.500 USD |