Yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen ve mevzuatı gereğince bunlara ilave edilen taahhüt tutarlarına ilişkin muhasebe kayıtlarının hatalı yapıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “92 Taahhüt Hesapları” başlıklı 448 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında; bu hesap grubunun, yılı için geçerli sözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen gider taahhütlerinin, mevzuatı gereğince bu tutarlara ilave edilen taahhütler ile bunlardan yerine getirilenler veya feshedilenlerin ve kamu-özel iş birliği modeli çerçevesinde girişilen taahhütlerin, bunlara yapılan ilavelerin, fiyat güncellemeleri ile bunlardan yerine getirilenlerin sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılacağı,

Yönetmelik'in “920 Gider Taahhütleri - Hesabın niteliği” başlıklı 450’nci maddesinde; bu hesabın, yılı için geçerli sözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllara geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen ve mevzuatı gereğince bunlara ilave edilen taahhüt tutarlarıyla bunlardan yerine getirilenler ve feshedilenlerin sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılacağı,

Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 451’inci maddesinde ise; Girişilen taahhüt tutarları ile bunlara ilave edilen her türlü taahhüt artışının bu hesaba borç, 921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına alacak kaydedileceği, girişilen taahhüdün yerine getirilmesi nedeniyle sözleşme fiyatları üzerinden hesaplanan hakediş tutarlarının bu hesaba alacak, 921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabına borç kaydedileceği,

ifade edilmiştir.

Yönetmelik'in ilgili hükümlerine göre, taahhüt niteliği taşıyan sözleşmelerde girişilen taahhüt tutarlarının sözleşmenin imzalanmasını takiben söz konusu taahhüt hesaplarında kayıt altına alınması, ayrıca bu taahhütlerde meydana gelen artış tutarlarının da yine aynı hesaplarda izlenmesi; Öte yandan taahhüdün yerine getirilmesi nedeniyle hesaplanan hakediş tutarlarının da daha önce kayıt altına alınmış taahhüt tutarlarından ilgili hesaba borç kaydı yapılarak düşülmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemelerde, taahhüt niteliği taşıyan bazı sözleşmelerin imzalanmasını müteakip taahhüt tutarlarının ilgili hesaplarda kayıt altına alınmadığı, bunun yerine sözleşmesine göre düzenlenen hakedişlerin ödenmesinde hakediş tutarı kadar taahhüt hesaplarına giriş-çıkış yapıldığı, diğer taraftan ileri bir tarihte gerçekleşecek taahhüt niteliği taşımayan, sözleşmenin imzalanmasıyla aynı zaman diliminde gider tahakkukunun yapıldığı, mal-hizmet vb. tesliminin gerçekleştiği bazı satın almalarda da söz konusu taahhüt hesaplarına giriş-çıkış yapıldığı, dolayısıyla 920 Gider Taahhütleri Hesabı ve 921 Gider Taahhütleri Hesabının mevzuatta belirtilen amacına uygun kullanılmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, gerçekleştirilen hatalı uygulamalar nedeniyle İdarenin 2022 yılı mali tablolarında; 920 Taahhüt Giderleri Hesabı ile 921 Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabının doğru bilgi vermemesine neden olunmuştur.