İdare tarafından hizmet karşılığı olarak peşin tahsil edilmesi gereken ücret niteliğindeki gelirlerin peşin olarak alınmadığı, hizmet ifa edildikten sonra söz konusu gelirlerin tahakkuk ettirildiği görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun “Büyükşehir belediyesinin gelirleri” başlıklı 23’üncü Maddesinde; yapılacak hizmetler karşılığı alınacak ücretlerin büyükşehir

belediyesinin gelirlerinden olduğu belirtilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “ Ücrete tabi işler” başlıklı 97’nci maddesinde;

“Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet (...) için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.” Hükmü yer almakta olup Belediye Meclisi tarafından söz konusu hükme istinaden gelir tarifesi tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca ilgililerin isteğine bağlı olarak sunulan hizmetlere ilişkin ücretlerin peşin olarak tahsil edilmesi gerekmektedir.

Ancak uygulamada peşin olarak alınması gereken ücret gelirlerinin tahsil edilmediği , ilgili gelirlerin faaliyet alacakları grubundaki hesaplar kullanılmak suretiyle tahakkuk ettirildiği görülmüş olup idare hesaplarında İmar Şehircilik, Fen İşleri ile Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığına ilişkin olan ücretlere dair borç kayıtlarının bulunduğu tespit edilmiştir.

Bu itibarla sunulan hizmetlere ilişkin ücret karşılığı peşin tahsil edilmesi gereken ve bu suretle de tahakkuka tabi olmayan gelirlerin, peşin tahsil edilmemesi halinin mevzuata uyarlı olmadığı ve söz konusu gelirlerin, kurumun mali tablolarında görülmesinin de ilgili hesapların doğruluğunu ve güvenilirliğini etkileyebileceği değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Özetle; İmar Şehircilik Dairesi Başkanlığının sunduğu hizmetlere ilişkin olarak birden fazla ara işlemin bulunduğu belirtilerek ücretlerin peşin alınamayacağı ifade edilmiştir. İmar planı uygulamalarının İdare Meclisi tarafından onaylanmasına müteakip hizmet bedelinin hesaplandığı ve ücretin yatırılması halinde onaylanan imar planının ilan – askı sürecinin başladığı vurgulanmıştır.

Öte yandan Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığının bulgu konusu hususta ilgili birimle gerçekleştirdiği yazışmada ücretlere ilişkin tahakkuk etmiş ancak tahsil edilmemiş tutarların bulunduğu belirtilmiştir. Söz konusu yazışmaya istinaden de ilgili birimin hatalı tahakkukları terkin ettiği ve hizmet verilen ancak tahsilat gerçekleştirilmeyen tutarlara ilişkin olarak ilgili mükelleflere dair takibat başlattığı vurgulanmıştır.

Bulgu konusu ücretlere ilişkin tahakkukların mevcudiyetine dair tahsilat sorununu ortadan kaldırmak adına çalışmaların başlatıldığı ve tahsilat süreçlerinin düzeltilmesi gereken alanları için önleyici kontrol mekanizmalarının geliştirileceği ifade edilmiştir.

Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığının sunduğu hizmetlerden olan bulgu konusu evsel nitelikli endüstriyel atıklarının miktarının hizmetin sunulması esnasında tespit edildiği, söz konusu miktarların aylık olarak tahakkuk ettirildiği belirtilmiş olup tahsilatın tahakkuktan sonra gerçekleştirilmesi sorununun ortadan kaldırılması adına düzenli depolama sahasından gerekli yazılımsal altyapının kurulacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak İdare cevabında İmar Şehircilik Dairesi Başkanlığının sunduğu hizmetlere ilişkin olarak birden fazla ara işlemin bulunduğu belirtilmiş ücretlerin peşin alınamayacağı ifade edilmiştir. İmar planı uygulamalarının İdare Meclisi tarafından onaylanmasına müteakip hizmet bedelinin hesaplandığı ve ücretin yatırılması halinde onaylanan imar planının ilan – askı sürecinin başladığı vurgulanmıştır.

Ancak yerinde denetim çalışmaları esnasında İdarenin muhasebe ve bilgi sisteminde gerçekleştirilen incelemede imar planı uygulamalarına ve birimin sunduğu diğer hizmetlere ilişkin borç kayıtlarının bulunduğu tespit edilmiştir.

Söz konusu tespite istinaden düzenlenen bulgu konusu hususta ücretlerin ara işlemlerin ilk safhasında tahsil edilmesi gerekliliği değil imar uygulamasının kesinleşmesi sonucunda hizmetin sunulmuş olduğunun kabulü ve tahsilatın gerçekleştirilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ek olarak tahakkuk etmiş ancak tahsil edilmemiş ücretlerin başka bir deyişle borçların varlığı tespit edildiğinden sistemin iyileştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Nitekim İdarenin cevabında da mevzuata uygunluğun sağlanabilmesi adına söz konusu ücretlere ilişkin olarak terkin ve tahsilat işlemlerinin başlatıldığı ifade edilmiştir.

Bu itibarla söz konusu iş ve işlemlerin mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilip getirilmediğinin izleyen denetimlerde takip edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan İdarenin cevabında Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığının sunduğu hizmetlere ilişkin ücretlerin aylık olarak tahakkuk ettirilmesi işlemine son verilmesi adına çalışmaların başlatıldığı belirtilmiş olup bulgu konusu hususun mevzuata uygun bir şekilde yerine getirileceği ifade edilmiştir.

Bu itibarla söz konusu iş ve işlemlerin mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilip getirilmediğinin izleyen denetimlerde takip edilmesi gerekmektedir.