Belediye adına tapuda kayıtlı olan taşınmazlardan muhasebe kayıtlarında yer alanların emlak vergisi değerleri üzerinden kayıtlara alındığı ve bu taşınmazların değer tespitlerinin yapılarak muhasebe kayıtlarındaki değerlerinin güncellenmediği tespit edilmiştir.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında;

“Taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleri, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınmasıdır. Kayıtların belgeye dayanması esastır.” hükmü yer almaktadır.

Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise Yönetmelik’in ekinde yer alan Ek-1’in “Tapuda Kayıtlı Taşınmazlar Başlıklı” bölümünde yer alan taşınmazlardan tapuda kayıtlı olanların maliyet bedeli ile maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değeri üzerinden kayıtlara alınacağı belirtilmiştir. Tapuda kayıtlı taşınmazın hem maliyet bedeli hem de rayiç değeri belirlenemiyorsa iz bedeli ile kayıtlara alınması gerekmektedir. Taşınmazların rayiç değeri, taşınmazın maliki kamu idaresince, başka idarelerin yönetiminde veya kullanımında ise kullanan kamu idaresince belirlenecektir.

Kamu idarelerinin mevcut taşınmazlarının kaydına ilişkin işlemler Yönetmelik’in geçici birinci maddesinde açıklanmış olup maliyet bedeli veya rayiç değerler üzerinden muhasebe kayıtlarına alınacak olan taşınmazların kaydı, bu değerler üzerinden kayıtlara alınıncaya kadar emlak vergisi değerleri üzerinden, maddede belirtildiği şekliyle yapılacaktır. Yapılması gereken bu işlemlerin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerekmektedir. Dolayısıyla yer verilen mevzuat hükümlerinden, 2018 yılı itibariyle tapuda kayıtlı olan taşınmazların değer tespit şekillerine göre maliyet bedeli, rayiç değer veya iz bedeli ile muhasebe kayıtlarında görünmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, Belediyenin sahip olduğu tapuda kayıtlı taşınmazlarından muhasebe kayıtlarında yer alanların emlak vergisi değerleri üzerinden kaydedildiği ve bu taşınmazlara ilişkin değer tespitlerinin Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılmadığı

tespit edilmiştir. Belediyeye ait tapuya kayıtlı taşınmazların muhasebe kayıtlarında maliyet bedeli ya da rayiç değer üzerinden görünmemesi nedeniyle ilgili hesapların gerçek değerlerini yansıtmadığı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemiz adına kayıtlı olan taşınmazlar muhasebe kayıtlarında Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmeliği’nin “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesi “kayıtların belgeye dayanması esastır” hükmü gereği emlak rayiç değerleri üzerinden muhasebe kayıtlarına alınmıştır.

Taşınmazların maliyet değeri ve rayiç değeri üzerinden kayıtlara alınması hususunda, değer tespit komisyonu kurulması ve güncel değer tespiti çalışmalarının yapılıp muhasebe kayıtlarının güncel değer üzerinden takip edilmesi sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından taşınmazların maliyet ve rayiç değerlerinin tespit edilerek muhasebe kayıtlarında bu değerler üzerinden takibinin sağlanacağı ifade edilmiş olmakla birlikte 2018 yılı içerisinde söz konusu taşınmazların değer tespitlerine ilişkin bir çalışma yapılmaması nedeniyle ilgili maddi duran varlık hesapları 2018 yılı mali tablolarında gerçek değerleri ile yer almamaktadır.