Belediye tarafından kiraya verilen taşınmazlarla ilgili peşin tahsil edilen kira bedellerinin, doğrudan tahsil yılına ilişkin gelir ve faaliyet sonucu hesapları ile muhasebe kayıtlarına alındığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabını açıklayan “Hesabın niteliği” başlıklı 335’inci maddesinde, bu hesabın, dönem içinde

tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.

Yönetmelik’in devam eden maddelerinde ise hesabın işleyişine ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur. Anılan mevzuat hükümleri gereği, yılı içinde peşinen tahsil olunan ancak, takip eden yıllara ilişkin gelirlerin izlenmesi için 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı kullanılması gerekmektedir. Böylece, peşin tahsil edilen gelirlerin, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 5’inci maddesinde yer alan “dönemsellik” ilkesi gereği, ilgili oldukları dönemin faaliyet geliri olarak mali tablolarda yer alması sağlanmış olacaktır.

Belediyenin taşınmaz kiralama dosyaları ve kira gelirlerinin incelenmesi neticesinde, 31.12.2019 tarihi itibariyle yıllara yaygın olarak peşin tahsil edilmiş ancak gelecek yıllara ait olan gelirlerin toplam tutarının 2.792.000,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Bu tutarın 480 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabında izlenmemesi sebebiyle bu hesap bilançoda belirtilen tutar kadar eksik yer almaktadır.

Önceki yıllarda peşin tahsil edilen ancak 2019 yılına ait faaliyet geliri olan kira geliri toplam tutarı ise 1.396.000,00 TL olup, bu gelirin önceki yılların faaliyet geliri olarak kaydedilmesi sebebiyle 2019 yılı faaliyet sonuçları tablosunda 600 Gelirler Hesabı bu tutar kadar eksik yer almaktadır.

Her ne kadar idare tarafından düzeltme kaydı yapıldığı bildirilmişse de kayda ilişkin kanıtlayıcı bilgi/belge sunulmadığı gibi 2020 yılında yapılan bu işlemin 2019 yılı mali tablolarında oluşan hatayı düzeltici etkisi de bulunmamaktadır.

Bu itibarla peşin tahsil edilen gelirlerin tahakkuk esasına göre dönem ayırıcı nitelikteki 380-480 Gelecek Aylara/Yıllara Ait Gelirler Hesaplarında izlenmemesi yalnızca tahsil olundukları yılın gelirleri ve faaliyet sonuçlarına yansıtılmasına, ancak ilgili oldukları dönemin gelirleri ve faaliyet sonuçları ile ilişkilendirilmemesine, dolayısıyla söz konusu dönemlerin faaliyet sonuçlarının mali tablolarda hatalı sunulmasına sebep olmuştur.