Kısmi zamanlı eğitmen ve öğretici hizmet alımı 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda belli durumlarda uygulanacağı belirtilen doğrudan temin yöntemi ile gerçekleştirilerek mezkûr kanunun emredici hükümlerine aykırı olarak kısımlara bölünmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri birarada ihale edilemez.

Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez. Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Diğer ihale usulleri Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabilir. ” denilmektedir

Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere, temel ihale usulleri dışında yer alan doğrudan temin yöntemi ile ihtiyaçların karşılanması ancak kanunda belirtilen özel hallerde mümkün olabilmektedir. Kanunda bu özel hallerden biri olarak “Büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin on beş milyar, diğer idarelerin beşmilyar Türk Lirasını aşmayan ihtiyaçları…” belirtilmiştir. (2018 yılı için söz konusu limit tutarı 22.524,00 TL’dir.) Yine yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre bu parasal limitlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımlarının kısımlara bölünemeyeceği açıktır. Bu hükmün aksine uygulamalar olduğu takdirde ihalelerde rekabet, saydamlık, eşit muamele, güvenilirlik ve

kaynakların verimli kullanılması ilkelerine uyulduğunu söylemek mümkün olmayacaktır.

2018 yılında kurumun tüm yıl boyunca çalışacağı önceden bilinen sosyal yaşam merkezleri, çocuk kültür evleri ile kreş ve gündüz bakım evlerinde 414.580,61 TL tutarındaki kısmi zamanlı olarak çalıştırılan eğitmen ve öğretici hizmet alımı ihale edilmeden, aynı yükleniciden 44 adet doğrudan temin yöntemiyle kısımlara bölünerek temin edilmiştir.

Kurumun söz konusu hizmet alımını ihale etmesi gerekirken kısımlara bölerek aynı yükleniciden doğrudan temin yöntemiyle edinmesi neticesinde, Kamu İhale Kanunu'nun ihalelerde rekabet, saydamlık, eşit muamele, güvenilirlik ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerine aykırı hareket ettiği tespit edilmiştir. Bu hizmet alımının 4734 sayılı Kanunda belirtilen temel ihale usulleri ile temin edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Belediyemiz tarafından yürütülen Sosyal Yaşam Evleri, Çocuk Kültür Evi, Atam Kreş ve Gündüz Bakım evinde kullanıcıların talepleri doğrultusunda belirlenen eğitim başlıklarında 2018 yılında eğitmen hizmet alımına yönelik 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu 19’uncu maddesi kapsamında açık ihale çalışması yapılmıştır. Ancak eğitimlere yönelik aylık ders saatinin süresi ve miktarı değişkenlik gösterdiğinden eğitmenlerin sürekli belediyemizde istihdam edilmesi mümkün olmaması ve 696 Sayılı KHK ile personele dayalı hizmet alımlarına ilişkin sınırlamalar getirilmesinden dolayı EKAP’a yapılan eğitmen hizmet alımına yönelik ihaleye giriş işlemleri sonlandırılamamış ve doğrudan temin yöntemi ile eğitmen hizmet alımı gerçekleştirilmiştir.

Söz konusu kısmi zamanlı eğitmen hizmet alımı için açık ihaleye ilişkin hazırlık çalışmalarımız başlamıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından gönderilen cevapta eğitmen hizmet alımının süresi ve miktarı değişkenlik gösterdiğinden kurum bünyesinde istihdam edilmesinin mümkün olmadığı, 696 sayılı KHK ile personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapılamayacağının belirtilmesi bunun sonucu olarak EKAP üzerinden ihale işlemlerinin yapılamadığı belirtilmiştir. Bu sebeplerle doğrudan temin yöntemi kullanılarak hizmet alımı yapıldığı ve 2019 yılı kısmi zamanlı eğitmen hizmet alımı için açık ihale yapılmasına ilişkin hazırlık çalışmalarının başladığı ifade edilmiştir.

696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 83’üncü maddesiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesinin 1’inci fıkrasının (e) bendine maddede sayılan kamu idarelerinin KHK’nin 136’ncı maddesinde belirtilen 02.01.2018 tarihinden itibaren personel çalıştırılmasına dayalı

hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamayacağı ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı 4734 sayılı Kanunun 62’nci maddesinin

(e) bendinde ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az

%70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade etmektedir.

Kısmi zamanlı olarak istihdam edilen eğitmenler çalışma saatlerinin tamamını idare için kullanmadığından personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmemektedir. Bu nedenle söz konusu kısmi zamanlı eğitmen hizmet alımı 696 sayılı KHK kapsamında değerlendirilemeyeceğinden açık ihale usulü ile ihale edilmesi gerekmektedir.

Kurumun söz konusu hizmet alımını ihale etmesi gerekirken kısımlara bölerek aynı yükleniciden doğrudan temin yöntemiyle edinmesi neticesinde, Kamu İhale Kanunu'nun ihalelerde rekabet, saydamlık, eşit muamele, güvenilirlik ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerine aykırı hareket ettiği tespit edilmiştir. Bu hizmet alımının 4734 sayılı Kanunda belirtilen temel ihale usulleri ile temin edilmesi gerekmektedir.