Belediye tarafından 2019 yılı içinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinde belirtilen parasal limitler dahilinde yapılan mal alımlarına ilişkin harcamaların yıllık toplamının, yılı bütçesine bu amaçla konulan ödeneklerinin % 10’unu, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aştığı görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasının

(f) bendinde, idarelerin yaklaşık maliyeti 301.228,00-TL’sine kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarını, pazarlık usulü ile ihale yaparak temin edebileceği; aynı Kanun’un “Doğrudan temin” başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin 90.358,00-TL’sini, diğer idarelerin 30.101,00-TL’sini aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımların ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü ile karşılanabileceği belirtilmektedir.

Yine aynı Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendinde, bu Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin % 10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamayacağı ifade edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendinin uygulanmasına ilişkin açıklamalar” başlıklı 21’inci maddesinde ise; Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendi ile 22’nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limitlerin tespitinde bütçeye konulan ödeneklerin toplam tutarının değil, ödenek hangi amaçla bütçeye konulmuş ise o amaç için konulmuş ödeneğin toplam tutarının dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, Belediyenin mal alımlarına ilişkin başlangıç ödeneği ile yıl içinde

yapılan ödenek aktarmaları sonucu oluşan toplam ödenek tutarının 46.227.496,52-TL olduğu bu ödenek tutarının % 10’unun 4.622.749,65-TL’ye isabet ettiği, Belediyenin yıl içinde 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (f) bendine göre mal alımına ilişkin harcama yapmadığı ancak aynı Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendi ile yapmış olduğu mal alımlarına ilişkin harcama tutarının 5.956.207,65-TL olduğu ve bu tutarın yılı içinde bütçeyle ayrılan ödeneğin

% 12,88’ine isabet ettiği söz konusu aşan 1.333.458,00-TL’lik harcama tutarı için Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadığı tespit edilmiştir.

Belediye tarafından 2019 yılı içerisinde doğrudan temin usulü ile yapılan mal alımlarında, bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin % 10’u tutarındaki sınırın Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aşılması, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin sözü edilen hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.

Kamu İdaresince verilen cevapta özetle, yapılan tespitler kabul edilmekle beraber bazı İdare birimlerinin yürüttükleri hizmetler gereğince yasa ile belirlenen ilgili ödeneklerin en fazla % 10 sınırını aşacak şekilde harcama yaptığı bildirilmiştir.

Doğrudan temin yöntemi bizatihi öngörülemeyen ve beklenmedik ihtiyaçlar için düzenlenmiş bir yöntemdir. Olması gereken idarelerin geçmiş yıllar uygulamalarına ve istatistiklerine bakarak ihtiyaçlarını ihale yapmak suretiyle temin etmesidir. İdare birimlerince, bulguya karşılık olarak yapılan açıklamalardan doğrudan temin yöntemi yapılan harcamaların önemli bir kısmının öngörülebilir ve rutin alımlardan oluştuğu anlaşılmaktadır.