İstanbul Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesine ilişkin gerçekleştirilen araç kiralamalarının yıllar itibariyle kümülatif olarak %20 azaltılmadığı ve kiralanan araçlara ilişkin ihale dokümanları üzerinde yapılan incelemede kiralanması istenilen araçların yeni araçlar olması istendiği görülmüştür.

30.06.2021 tarih ve 31527 sayılı “Tasarruf Tedbirleri” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin “Kapsam” başlıklı bölümünde; 01.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli (1), (2), (3) ve (4) sayılı cetveller kapsamındaki kamu idareleri ve bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları ile il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler, özelleştirme kapsam ve programına alınmış hisselerinin yarısından fazlası kamuya ait olan özel hukuk hükümlerine tabi kuruluş, fonlar, döner sermayeler ve diğer tüm kamu kurum ve kuruluşlarının (Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Genel Sekreterliği hariç) kendi bütçeleri veya tasarrufundaki diğer kaynaklardan yapacakları yurt içi ve yurt dışı harcamaları ile taşınır ve taşınmazlarının kullanılmasında bu tedbirler kapsamına uyacakları belirtilmiştir.

Genelge’nin “Resmi Taşıtların Edinilmesi ve Kullanılması” başlıklı bölümünde ise; kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet alımı suretiyle edinecekleri toplam taşıt sayısının kademeli olarak azaltılmasına ilişkin tedbirleri alacağı, bu kapsamda 2020 yılındaki taşıt sayılarını 2021 yılından başlamak üzere 2023 yılı sonuna kadar kümülatif olarak en az %20

oranında azaltacakları ifade edilmiştir.

Ayrıca Genelge’nin yine aynı bölümünde; taşıtların kullanım süresi ve maliyet analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle edinileceği, hizmet aracı olarak edinilecek taşıtlarda baz veya standart donanımlı, binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 1600 cc ve altındaki motor hacimli, işletme maliyetleri düşük ve ekonomik olan taşıtların tercih edileceği belirtilmiştir. Ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı yeni olan araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10 yaşını, diğer taşıtlarda ise 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verileceği belirtilmiştir.

Buna göre Genelge kapsamındaki idareler hizmet alımı suretiyle taşıt kiralamasına ilişkin olarak 2020 yılındaki kiralık araç sayıları esas alınarak, 2021 yılından başlamak üzere kiralık araç sayılarını kademeli olarak azaltıp, 2023 yılı sonuna gelindiğinde ise 2020 yılına göre kümülatif olarak en az %20 azaltmış olmaları gerekmektedir. Ayrıca kapsama dahil kamu idarelerince yapılacak Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Kiralamalarında yeni model araçlar yerine ekonomik olması durumunda model yılı yeni olmayan araçlara öncelik vermeleri gerekmektedir.

‌Tablo 1: Hizmet Alımı Suretiyle Kiralanan Araçların Yıllar İtibariyle Sayıları ve Model Yılları

İstanbul Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından 2018 yılında hizmet alımı suretiyle kiralanan araç sayısı 49’dur. Ancak 05.05.2018 tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7141 sayılı Kanun ile İstanbul Üniversitesi’nin bazı fakülte, enstitü, yüksekokul ve meslek yüksekokulları bu Üniversite’den ayrılarak İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa adıyla kurulan yeni üniversitenin çatısı altında faaliyet göstermeye başlamıştır. Bu nedenle İstanbul Üniversitesi tarafından edinilen 49 araçtan 16’sı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa’ya devredilmiş olup bu kapsamda İstanbul Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından kullanılan araç sayısı 2020 yılı itibariyle 33’tür.

Buna göre İstanbul Üniversitesi Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü tarafından kiralanan ve 2020 yılında mevcut sayısı 33 olarak tespit edilen kiralık araçların kademeli olarak 2023 yılına kadar en az %20 oranında azaltması gerekirken; 2021 yılında yapılan araç kiralama ihalesinde 2020 yılında mevcut olan 33 araç sayısının korunarak ihaleye çıkıldığı ve Genelge sonrasında herhangi bir iş eksilişine gidilmediği, 2022 yılında yapılan araç kiralama ihalesinde ise 31 araç kiralandığı mevcut 33 araç sayısında %6 civarında bir azalışa gidildiği görülmüştür.

Ayrıca 2022 yılında yapılan araç kiralama ihalesinde önceki yıllarda gerçekleştirilen ihalelerdeki gibi araçların yeni model olması istenilmiş olup model yılı yeni olmayan araçlara fiyat dışı unsurlar kapsamında herhangi bir avantaj da sağlanmamıştır.

Kamu idaresince söz konusu hususun düzeltilmesine ilişkin işlemlere başlanıldığı ve çalışmaların 2023 yılı sonuna kadar bitirilmesi planlandığı ifade edilmiştir.

Buna göre 2022-2025 yılları için idare tarafından gerçekleştirilen hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesi kapsamında kiralanan araçların sayısının 2021 yılında kademeli olarak azaltılmaması Genelge hükümlerine aykırılık teşkil etmekte olup 2023 yılı sonuna kadar en az

%20 oranında araç sayısının azaltılması, ayrıca yeni yapılacak araç kiralama ihalelerinde ekonomik olması koşuluyla yeni olmayan araçlara öncelik verilmesi gerekmektedir.