Elektrik dağıtım ünitelerinde kompanzasyon sistemi kurulmaması ve kurulu olan kompanzasyon sistemine bakım yapılmaması nedenleriyle elektrik faturalarında reaktif (kapasitif) enerji bedeli oluşumuna sebebiyet verildiği, böylelikle kurum bütçesine konulan elektrik gideri ödeneklerinin verimli kullanılmadığı tespit edilmiştir.

2021 Elektrik fatura bedeli ödeme belgeleri eki elektrik faturalarının incelenmesinden; Taşköprü Meslek Yüksek Okulu’nun 1015954394 nolu elektrik aboneliği, Kastamonu Üniversitesi’nin 1015953829 nolu aboneliği, Daday Nafi ve Ümit Çeri Meslek Yüksek Okulu’nun 1015954319 nolu aboneliği, Abana Sabahat-Mesut Yılmaz Meslek Yüksek Okulu’nun 1015954142 nolu aboneliği, İhsangazi Meslek Yüksek Okulu’nun 1015954335 nolu aboneliği, Cide Meslek Yüksek Okulu’nun 1015954177 nolu aboneliği için reaktif(kapasitif) enerji bedeli ödendiği görülmüştür. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 16'ncı maddesinin dördüncü fıkrasında reaktif enerji miktarını ölçmek üzere gerekli ölçme düzeneğinin, ilgili mevzuata göre reaktif enerji tarifesi uygulanmayacak aboneler dışında kalan müşteriler tarafından tesis edileceği, endüktif ve kapasitif enerji tüketimleri itibarıyla söz konusu sınırların ikisini birden aşan veya reaktif enerji ölçme düzeneğini kurma yükümlülüğü bulunmasına rağmen kurmayan ya da mevzuat hükümlerine uygun olarak kurmayan müşterilerin reaktif enerji bedeli ödeyeceği belirtilmiştir.

Kompanzasyon sistemi kurulmaması veya kurulmuş olan bu sistemin bakımının yapılmaması sonucunda kullanılmayan elektrik için reaktif enerji bedeli ödenmesinin, Faaliyet Sonuçları Tablosundaki 630.3. Mal Alım Giderleri Hesabında artışa yol açtığı düşünülmektedir.

Elektrik faturaları içinde ayrıca reaktif enerji bedeli ödenmemesi ve bu kapsamda kamu kaynaklarının verimli kullanılması için kompanzasyon sistemi kurulması, söz konusu sistemin muntazam şekilde bakımının yapılması için İdarece gerekli tedbirlerin alınması gerektiği değerlendirilmektedir. Nitekim 26.07.2010 tarih 11294 sayılı Maliye Bakanlığı Genelgesinde de konuya vurgu yapılarak elektrik tüketimine ilişkin ilave maliyete yol açan reaktif enerjiyi önlemek için kompanzasyon sistemi kurulması ve etkin çalıştırılmasının sağlanması gerekliliği kamu idarelerine bildirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle kompanzasyon sistemi kurulmaması veya kurulu olan kompanzasyon sisteminin bakımının yapılmaması nedeniyle reaktif enerji bedeli ödenmesinin, kamu kaynaklarının verimsiz kullanılmasına sebebiyet verdiği değerlendirilmektedir. Her ne kadar kamu idaresi tarafından kompanzasyon sistemi bakımının 2022 yılında sağlanacağı belirtilmişse de 2021 yılındaki kayıp enerji bedeline bir etkisi bulunmamaktadır.