Şirket faaliyetlerinin yürütülmesi çerçevesinde muhtelif şirketlerden alınan mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçların ödeme sürelerinin 10(on) yıllık zamanaşımına uğramış olmasına rağmen bu borç tutarlarının Şirket bütçesine gelir kaydedilmediği tespit edilmiştir.

Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 125’inci maddesinde; “Bu kanunda başka suretle hüküm mevcut olmadığı takdirde her dava on senelik müruruzamana tabidir.” denilmektedir. Ayrıca madde hükmünde geçen “her dava” ifadesinin, “her alacak” şeklinde anlaşılması gerekmektedir.

Kural olarak zamanaşımı süresi, alacağın muaccel olduğu tarihten, diğer bir ifadeyle alacaklının alacağını talep edebileceği günden itibaren işlemeye başlar. Borçlar Kanunu’nun 128’nci maddesinde “Müruru zaman alacağın muaccel olduğu zamandan başlar” denilmek suretiyle zamanaşımının başlangıç anı belirlenmiştir. Söz konusu hükümden anlaşılacağı üzere, zamanaşımının başlaması için borçlunun temerrüde düşürülmesine gerek olmayıp, alacağın talep edilebilir hale gelmesi gerekli ve yeterlidir.

Diğer taraftan anılan mülga 818 sayılı Kanun’un 132’nci maddesinde zamanaşımını durduran sebepler ve 133’üncü maddesinde ise zamanaşımını kesen sebepler sayılmıştır.

Anılan madde hükümlerine göre zamanaşımının durması demek, o ana kadar işlemiş olan zamanaşımı süresinin işlediği noktada durması, buna yol açan sebebin ortadan kalktığı andan itibaren kaldığı yerden işlemeye devam etmesi demektir. Daha önce işlemeye başlamış bulunan zamanaşımı durmuşsa, sebep ortadan kalkınca, zamanaşımı kaldığı yerden işlemesini sürdürür. Diğer bir deyişle, işlemiş bulunan süreler dikkate alınır, geri kalan süre için zamanaşımı yeniden işlemeye devam eder.

Zamanaşımının kesilmesi (kat’ı) ise, borçlunun veya alacaklının veya hakimin belli fiillerinin sonucu olarak, işlemiş bulunan zamanaşımı süresinin yanması ve kesilmeye neden olan olaydan itibaren yeni bir zamanaşımı süresinin işlemeye başlamasıdır.

Şirket hesap ve işlemlerinin incelenmesinde; 320 Satıcılar Hesabında bulunan ve ödemeleri 2010 yılı ve öncesine ait 108.369,62 TL borcun bulunduğu görülmektedir. Yukarıda belirtilen mülga 818 sayılı Kanun’un 125’inci maddesi uyarınca her alacağın 10(on) yıllık zamanaşımı süresi olduğu dikkate alındığında, Şirketin bahse konu borçlarının da zamanaşımına uğradığı ve bu haliyle Şirket bütçesine gelir kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Ancak bu işlem tesis edilirken mülga 818 sayılı Kanun’un 132’nci ve 133’üncü maddeleri kapsamında, söz konusu borç ilişkisine ilişkin zamanaşımını durduran ve kesen sebeplerin dikkate alınması elzem ve önemlidir.

Bu itibarla; Şirket tarafından söz konusu borçlara ilişkin gerekli inceleme ve araştırmaların yapılması, zamanaşımını durduran ve kesen sebepler de dikkate alınarak

zamanaşımına uğramış borç tutarlarının Şirket bütçesine gelir kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

Şirket tarafından zamanaşımına uğramış borç tutarlarının 2021 yılı hesap döneminde bütçeye gelir olarak kaydedildiği belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.