Karar Künyesi
Üniversitenin tahhütler hesabı kayıtları ile yardımcı defter kayıtlarının incelenmesinde geçici kabulü yapılmış 19.664.392,71 -TL yatırım tutarının 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabından çıkarılarak ilgili hesaplara aktarılmadığı görülmüştür.
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabını düzenleyen 187’inci maddesinde “Hesabın niteliği”
“(1) Yapılmakta olan yatırımlar hesabı; kamu idarelerine ait yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin, geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hâllerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hâllerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır.“ Şeklinde tanımlanmıştır.
“Hesabın işleyişi” başlıklı 188’inci maddesinde ise aynen:
“(1) Yapılmakta olan yatırımlar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
Borç
…
Alacak
1) Tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarlar bu hesaba alacak, ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedilir.
…”
Hükümleri yer almaktadır.
Mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere yeni bir yatırıma başladıktan sonra ilk hakedişten başlamak üzere söz konusu yatırma ait hakediş tutarları 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına borç kaydedilmeli ilgili yatırımın tamamlanıp geçici kabulünün yapılması halinde ise 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının alacağına kayıt yapılarak hesaptan çıkarılması ve ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılması gerekmektedir
Yapılan incelemede yıl sonu mali tablolarında 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının borcunda 81.449.873,19 TL’lik bir tutar, alacağında ise 699.742,62TL’lik bir tutar yer almaktadır. İlgili hesabın borç kalanı ise 80.750.130,57-TL dir. Oysa Kurumun 2021 yılı sonu itibarıyla geçici kabulünü yaptığı işlerin tutarı 20.364.135,33-TL olarak listelendiğinden 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının Borç kalanının 81.449.873,19 - 20.364.135,33 = 61.085.737,86 -TL olması gerekmektedir. Oysa ilgili hesabın borç kalanına 80.750.130,57-TL kayıt yapıldığı görülmektedir. İki kayıt arasında 80.750.130,57- 61.085.737,86 = 19.664.392,71 TL fark bulunmaktadır.
Kamu İdaresince ilgili varlıklara ait 19.664.392,71 TL tutarındaki muhasebe kayıtlarının mali yıl bitiminden sonra 2022 yılı içerisinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, Üniversitenin tamamlanmış olan yatırımlarını ilgili varlık hesabında yılı içerisinde izlemesi ve muhasebe kayıtlarınnın yapılması gerekmektedir. Yardımcı defter kayıtlarına göre 19.664.392,71 -TL tutarındaki hakedişler giderleştirme esnasında 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına borç kaydedilmiş ancak söz konusu hakedişlere ait yatırımların geçici kabulü yapılmasına rağmen 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabından çıkarılmamıştır. Bunun sonucunda 2021 mali tablolarında 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı 19.664.392,71 -TL fazla yer almıştır. Muhasebe kayıtlarında mali tabloların yılsonu işlemlerinin eksiksiz ve doğru sonuçlar verebilmesi için yılı işlemlerinin mali yıl içerisinde yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.