Belediye tarafından 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına yalnızca ödenmiş sermayelerin kaydının yapıldığı, yapılan bu kayıtların gerçek durumu yansıtmadığı ve sermaye taahhütlerine ilişkin olarak 247 Sermaye Taahhütleri Hesabına kayıt yapılmadığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 181'inci maddesinde, bu hesabın mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar ile bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmektedir.

Anılan Yönetmelik’in 247 Sermaye Taahhütleri Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 184’üncü maddesinde bu hesabın mahalli idarelerin malî kuruluşlar, mal ve hizmet üreten kuruluşlar ve döner sermayeli kuruluşlarla ilgili sermaye taahhütlerinin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir. Aynı Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 185’inci maddesinde ise sermaye taahhüt tutarlarının bu hesaba alacak, ilgili malî duran varlık hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir. Ayrıca aynı maddede, yerine getirilen sermaye taahhüt tutarlarının bu hesaba borç, taahhüdün yerine getirilme şekline göre de ilgili hesaplara alacak kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Belediyenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında izlediği 4 adet şirketin bilançoları incelendiğinde, bu şirketlerde Belediyeye ait toplam 1.405.525,00 TL ödenmiş sermayenin olduğu ancak Belediyenin 2021 yılı dönem sonu bilançosunda bahse konu hesapta 1.473.025,00 TL kayıtlı olduğu görülmüştür.

Diğer yandan, Belediye Meclisi tarafından, Belediyeye ait şirketin sermayesi 07.09.2021 tarihli ve 181 numaralı karar ile 50.000,00 TL’den 5.000.000,00 TL’ye çıkarılmış

ve artırılan 4.950.000,00 TL sermayenin Belediye tarafından nakdi olarak şirkete ödeneceği belirtilmiştir. Söz konusu Meclis kararına istinaden 247 Sermaye Taahhütleri Hesabına alacak, 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç kaydı yapılması gerekirken herhangi bir muhasebe kaydı yapılmadığı tespit edilmiştir.

Meclisin sermaye artırım kararına istinaden, 23.11.2021 tarihinde Belediye tarafından şirkete 1.250.000,00 TL aktarılmıştır. Bu işlem için 247 Sermaye Taahhütleri Hesabına borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydı yapılması gerekirken; 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydı yapılmıştır.

Bu kapsamda, 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına yalnızca ödenmiş sermayelerin kaydının yapılması, yapılan bu kayıtların olması gerekenden daha yüksek görünmesi ve 247 Sermaye Taahhütleri Hesabının kullanılmaması nedeniyle, Belediyenin dönem sonu bilançosunda 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı 3.632.500,00 TL (4.950.000,00 + 1.405.525,00 - 1.250.000,00 -

1.473.025,00), aktif düzenleyici nitelikte olan 247 Sermaye Taahhütleri Hesabı ise 3.700.000,00 TL (4.950.000,00 - 1.250.000,00) eksik görünmektedir.

Kamu idaresi cevabında, tespit edilen hususlara ilişkin olarak gerekli işlemin yapıldığı belirtilmiştir. Ancak söz konusu düzeltme 2022 yılı içerisinde yapıldığından, 2021 yılı dönem sonu bilançosunda ilgili hesaplar hatalı olarak görünmektedir.

Sonuç olarak, Belediye tarafından mal ve hizmet üreten kuruluşlara taahhüt edilen sermaye tutarlarının 247 Sermaye Taahhütleri Hesabına alacak, 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç kaydedilmesinin ve yapılan kayıtların gerçek durumu yansıtmasının uygun olacağı düşünülmektedir.