Belediyenin yetki ve görev sınırları içinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyette bulunan işletmeler bulunmaktadır. Buna bağlı olarak da Belediyenin, işyeri açma izni harcı geliri kaybına uğraması söz konusudur.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun "İşyeri Açma İzni Harcı" başlıklı 81’inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılmasının “İşyeri Açma İzni Harcına” tabi olduğu belirtilmiştir.

Diğer yandan, 10.08.2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’e göre belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterecek işletmelerin ilgili belediyeden iş yeri açma ve çalışma ruhsatı almış olması gerekmektedir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 2’nci maddesinde ise, bu Kanun hükümlerinden muaf tutulan iş yerleri sayılmıştır.

2023 yılı denetimi kapsamında İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan verilere göre, Ataşehir İlçesi sınırları içerisinde 31.12.2023 tarihi itibarıyla 51.151 iş yeri faal durumdadır. Bahsi geçen 51.151 faal işyeri listesi üzerinde yapılan inceleme sonucunda, bu işyerlerinden işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf alan işyerleri ayrıştırılmış ve İdare tarafından ruhsat düzenlenmesi gereken iş yeri sayısının 39.113 olması gerektiği anlaşılmıştır. Ataşehir Belediyesi Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünden alınan verilere göre ise, Ataşehir Belediyesi sınırları içerisinde 31.12.2023 tarihi itibarıyla 11.879 iş yeri için işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmiştir. Bir başka deyişle, Ataşehir Belediyesi sınırları içerisinde

27.234 iş yeri ruhsatsız faaliyet göstermektedir. Buna bağlı olarak da İdarenin önemli bir tutarda işyeri açma izni harcı gelirinden mahrum kaldığı anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; Belediye Zabıta Müdürlüğü tarafından yapılan denetimlerde tespit edilen ruhsatsız işyerleri için Zabıt Varakaları düzenlendiği ve Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü tarafından da, bu Zabıt Varakaları baz alınarak, 9207 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6'ncı ve 32'inci maddeleri uyarınca işlem tesis edildiği ve akabinde de, ruhsatsız işyerleri ile ilgili mühürleme işlemlerinin yine Belediye Zabıta Müdürlüğü ekiplerince gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.

Ancak bulgu konusu tespite ilişkin yapılan ya da başlatılan çalışmalara ilişkin herhangi bir bilgi-belge gönderilmemiştir. Diğer taraftan ise, her ne kadar ruhsatsız işyerleri ile ilgili mühürleme işlemlerinin yapılması önemli olmakla birlikte, aslolanın bu işyerlerinin ruhsatlı hale getirilerek Belediye gelirlerinin artırılmasına yönelik işlemlerin tesis edilmesi olduğu hususunun da önemli olduğu değerlendirilmektedir.

Netice olarak, İdare tarafından, yetki ve görev alanındaki işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığının takibinin sağlanması ve buna bağlı olarak da işyeri açma izni harcının zamanında tahsil edilmesi gerekmektedir.