İSPARK AŞ’nin İBB’ye ödemesi gereken kira bedelleri için AĞAÇ AŞ ile İBB arasında 25.02.2013 tarihinde yapılan temlik sözleşmesi kapsamında; AĞAÇ AŞ’ye ödenmesi gereken kira bedellerinin 2019 yılından bu yana takip, tahakkuk ve tahsilatına yönelik işlemlerin yapılmadığı görülmüştür.

Alacağın temliki veya devri, yazılı bir devir sözleşmesi ile mevcut bir alacağın “alacaklısının” değiştirilmesi işlemidir. Alacağın temliki hükümleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 183’üncü ve devamı maddelerinde düzenlenerek, kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklının, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebileceği belirtilmiştir.

Bu kapsamda muhatabı İSPARK AŞ olan ve temlik sözleşmesinde sayılan kira bedellerinin, AĞAÇ AŞ’ye ödeneceğine dair AĞAÇ AŞ ile İBB arasında temlik sözleşmesi yapılmıştır.

Yapılan incelemelerde; temlik sözleşmesi kapsamında İSPARK AŞ tarafından AĞAÇ AŞ’ye gönderilmesi gereken tutar 71.644.358,05 TL’ye ulaşmış (bu tutar İSPARK AŞ mali tablolarından alınmıştır), fakat söz konusu tutara ilişkin Şirkete ait yardımcı hesaplarda İSPARK AŞ adına alacak tahakkukuna rastlanmamıştır. Bununla birlikte, Şirketin İBB’den 2021 yılı sonu itibariyle 461.444.085,25 TL alacağı olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu tutardan İSPARK AŞ tarafından Şirkete gönderilmesi gereken 71.644.358,05 TL’nin düşülmesi neticesinde İBB’den olan alacağın 389.799.727,20 TL olduğu anlaşılmaktadır.

Şirket, temlik sözleşmesi kapsamında İSPARK AŞ tarafından gönderilmesi gereken tutarların tahakkuk kayıtlarını 2013-2019 dönemi arasında zaman zaman yaparak İBB’nin Şirkete olan borçlarından düşmekte iken, 2019 yılından itibaren bu işlemin yapılmaması nedeniyle temlik sözleşmesi kapsamında Şirkete gönderilmesi gereken tutarlar, yardımcı hesaplarda İSPARK AŞ’nin borcu olarak gösterilmemiştir.

Özetle, Şirketin İBB’den olan alacakları mali tablolarda yer almış, fakat İSPARK AŞ’den temlik sözleşmesi kapsamında gelmesi gereken tutarlar yardımcı hesaplarda gösterilmeyerek İBB alacaklarından mahsubu işlemi yapılmamış, ayrıca söz konusu tutarın tahsilatına yönelik bir girişimde bulunulmamıştır.

Nitekim, AĞAÇ AŞ tarafından, alacağı olmasına rağmen yılı içinde İSPARK AŞ’ye 100.000,00 TL ve 54.304,00 TL olmak üzere toplam 154.304,00 TL otopark kullanım bedeli ödendiği görülmüştür.

Yukarıda yapılan değerlendirmelerle birlikte, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu gereği her tacirin ticaretine ait tüm işlerde öngörülü ve basiretli bir şekilde hareket etmesi gerektiği gibi yine aynı Kanun gereğince anonim şirketlerdeki yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle

görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından, İSPARK AŞ’nin İBB’ye ödemesi gereken kira bedelleri için AĞAÇ AŞ. ile İBB arasında 25.02.2013 tarihinde yapılan temlik sözleşmesinin mevcut olduğu, İBB’nin AĞAÇ AŞ’ye temlik ettiği tutar ile ilgili olarak İBB ve İSPARK AŞ’den mutabakat istenmiş olduğu, gelen bilgiye göre, ilgili tutarın yardımcı hesaplarda İSPARK AŞ’nin borcu olarak düzeltileceği, ayrıca İSPARK AŞ ile borcun tasfiyesi için görüşmelere başlandığı, sehven ödenen 154.304,00 TL otopark kullanım bedelinin iadesinin de talep edildiği bildirilmiştir.

Sonuç olarak, Şirketin temlik sözleşmesi kapsamında, alacağını mali tablolarında izlemesi, söz konusu alacağın tahsilatına yönelik girişimde bulunulması, katlanmak zorunda olunan yüksek finansman giderlerinin azaltılarak sağlıklı bir mali yapıya kavuşturulması ve ek mali külfetlere katlanılmaması için yetkili merciler tarafından gerekli girişimlerde bulunulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.