İdare tarafından taşınmaz satış ihalelerine istinaden gerçekleştirilen taşınmaz satışlarında muhasebe kayıtlarının, taşınmazların kayıtlı değeri üzerinden değil, ihalenin sonuçlandırıldığı teklif tutarı üzerinden yapıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin Maddi Duran Varlıkları düzenleyen 187’nci; 250-Arazi Ve Arsalar Hesabına ilişkin 189’uncu; 251-Yeraltı Ve Yerüstü Düzenleri Hesabına ilişkin 191’inci ve 252-Binalar Hesabına ilişkin 193’üncü maddelerinde; satılan taşınmazların kayıtlı değerleri üzerinden kayıtlardan çıkarılacağı ve kayıtlı bedel ile satış bedeli arasındaki olumlu/olumsuz farkların 600/630 no.lu hesaplara, satış bedellerinin ise 100- Kasa veya 102-Bankalar Hesabına ve ilgili bütçe hesaplarına kaydedileceği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede; 2021 yılında Belediye tarafından 34 adet taşınmaz satışı yapıldığı, bunlardan tamamının satış bedelinin tahsil edildiği ve muhasebe kayıtlarında söz konusu duran varlıkların çıkışlarının satış bedeli üzerinden yapıldığı tespit edilmiştir. Belediye mülkiyetindeki taşınmazların kayda esas değerlerinin tespit edilmemiş olması nedeniyle taşınmaz satışlarında taşınmazların kayıtlı değeri üzerinden değil, ihalenin sonuçlandırıldığı teklif tutarı üzerinden çıkış yapıldığı anlaşılmıştır.

Taşınmaz satışlarının satış bedeli üzerinden muhasebeleştirilmesi; 250, 251 ve 252 no.lu hesaplardan çıkış yapılması gereken değerden daha fazla bir değerin çıkmasına yol açabilmektedir. Ayrıca, satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde 600-Gelirler ve 630-

Giderler Hesaplarının kullanılmaması, bu hesaplara ait tutarların Faaliyet Sonuçları Tablosuna doğru bir şekilde intikal ettirilmemesine neden olmaktadır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; taşınmazların kayıtlı değer üzerinden çıkışının muhasebe programı tarafından henüz yapılamadığı, yapılacak program güncellemesine müteakip satışı yapılan taşınmazların kayıtlı değer üzerinden çıkış işlemlerine başlanacağı ifade edilmiştir. Ancak, belirtilen muhasebe kayıt işlemlerinin 2021 yılında yapılmaması nedeniyle, bilançoda 25-Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubu, faaliyet sonuçları tablosunda ise 600-Gelirler Hesabı ve 630-Giderler Hesabı hatalı tutarlarla yer almaktadır.

Sonuç olarak; muhasebe kayıt sistemi mevzuata uygun şekilde düzeltilerek taşınmaz satışlarının satış bedeli yerine kayıtlı değer üzerinden muhasebeleştirilmesi sağlanmalıdır.