Karar Künyesi
Konya Selçuklu Belediyesi görev ve yetki sınırları içindeki işyerlerinin tespiti ile emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve ilan ve reklam vergisi tahakkuk ve tahsilinin sağlıklı şekilde yapılmasına ilişkin sorgulama işlemlerinin tamamlanamadığı; incelenen kısımlar itibariyle tahakkuk kaydı olmayan işyerlerinin bulunduğu, kayıtlarda yer almayan ve güncellenmesi gereken bilgilerin olduğu tespit edilmiştir.
2020 yılı denetimleri kapsamında, Konya Gelir İdaresi Başkanlığıyla yapılan yazışma sonucu Konya ili Selçuklu ilçesi sınırlarında aktif vergi mükellefiyeti bulunan işyerleri (gerçek ve tüzel kişiler) listesi istenilmiş, bu kapsamda 39.776 kayıt sunulmuştur. Ayrıca Konya Büyükşehir Belediyesi CBS/KBS altyapısından ilçe sınırları içindeki numarataj ve adres kayıt verileri de kullanılarak destekleyici mahiyette çalışma yürütülmüştür.
Elde edilen bilgiler İdarenin yetkili birim ve personeliyle paylaşılmış olup 31.12.2020 itibariyle sonuçlandırılan/sonuçlandırılamayan raporlama aşağıda ayrı ayrı yer almaktadır.
Emlak Vergisi Çalışması
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun 1’inci maddesine göre, binaların bina vergisine, arsa ve arazilerin de arazi vergisine tabi olduğu ifade edilmiş, binalara ilişkin vergi nispetinin, meskenlerde %0,1, diğer binalarda %0,2, 5216 sayılı Kanun'un uygulandığı büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde %0,2 ve %0,4; arazi ve arsalara ilişkin olarak da vergi nispetinin sırasıyla %0,1 ve %0,3, büyükşehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde
%0,2 ve %0,6 olarak uygulanacağı, yine verginin tarh, tahakkuk ve tahsilinin ilgili maddeler gereği yürütüleceği düzenleme altına alınmıştır.
Bu kapsamda, ilçe sınırları içindeki emlak vergisi mükelleflerinin tahakkuk ve tahsil işlemleri sorgulanmıştır. Buna göre,
79 adet Banka ve Finans Kuruluşundan, 17’sinin,
19 adet BİT ve Birlikten, 2’sinin,
270 adet Derneğin, 115’inin,
30 adet Meslek Odasının, 6’sının,
28 adet Sendika ve Siyasi Partiden, 8’inin,
75 adet Vakıf ve İktisadi İşletmesinden, 41’inin,
Tahakkuk kayıtlarının bulunmadığı/bulunamadığı tespit edilmiştir.
Özellikle "diğer özel ve gerçek kişiler" kapsamındaki 38.130 kaydın ise sorgulaması tamamlanamamıştır.
Çevre Temizlik Vergisi Çalışması
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun “4. Çevre temizlik vergisi” başlıklı Mükerrer 44’üncü maddesinin 1'nci fıkrasında, “Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.” denilmektedir.
Söz konusu maddenin 8'inci fıkrasında; “İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, belediyelerce binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın Ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılır. Tahakkuk eden
vergi, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan mahallerinde bir ay süreyle topluca ilan edilir. İşyeri ve diğer şekilde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden bu vergi, her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Aynı maddenin 11’inci fıkrasında ise; “Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarlar, her yıl yeniden değerleme oranında artırılır.” denilmektedir.
Yukarıdaki mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisine tabi olduğu, İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisinin binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın Ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılacağı ve her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödeneceği ifade edilmiştir. Ayrıca, çevre temizlik vergisi artışı her yıl yeniden değerleme oranı kadar arttırılarak hesaplanacağı belirtilmiştir.
Bu kapsamda, ilçe sınırları içindeki çevre temizlik vergisi mükelleflerinin tespiti, bunların tahakkuk ve tahsil işlemleri sorgulanmıştır. Buna göre,
79 adet Banka ve Finans Kuruluşundan, 2’sinin,
19 adet BİT ve Birlikten, 7’sinin,
270 adet Dernek ve İktisadi İşletmesinin, 209’unun,
30 adet Meslek Odasının, 27’sinin,
28 adet Sendika ve Siyasi Partiden, 24’ünün,
75 adet Vakıf ve İktisadi İşletmesinden, 65’inin,
Tahakkuk kayıtlarının bulunmadığı/bulunamadığı tespit edilmiştir.
Özellikle "diğer" kapsamındaki 38.130 kaydın ise sorgulaması tamamlanamamıştır.
İlan ve Reklam Vergisi Çalışması
29.05.1981 tarih ve 17354 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 12'nci, 13'üncü ve 16’ncı maddelerinde;
“Konu:
Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü İlan ve reklam, İlan ve Reklam Vergisine tabidir.
Mükellef ve sorumlu:
İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dâhil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir.
İlan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar.
Verginin tarhı ve ödenmesi:
Vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine, tarh ve tahakkuk ettirilir. Beyannameler vergi tarifesinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı bentlerinde yazılı ilan ve reklamlarda bunların yayınlandığı, dağıtıldığı veya teşhir edildiği mahallin belediyesine verilir.
İlan ve Reklam Vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Şu kadar ki belediye meclisleri vergi tarifesinin 1, 2 ve 4 üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergileri, yılı içinde, iki eşit taksitte almaya yetkilidirler.
İlan ve Reklam Vergisinin ödendiğinin belgelendirilmesi yönünden ilgili belediyeler gerekli usulleri ihdas edebilirler.”
Denilmektedir.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın, ilan ve reklam vergisine tabi olduğu, ilan ve reklam vergisi mükellefinin ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişiler olduğu belirtilmiştir. İlan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından verilecek beyanname üzerine, tarh ve tahakkuk ettirileceği ve belediye meclislerince alınacak karar üzerine iki eşit taksitte ödenebileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda, ilçe sınırları içindeki ilan ve reklam vergisi mükelleflerinin tespiti, bunların tahakkuk ve tahsil işlemleri sorgulanmıştır. (İlçe belediyesinin sorumlu olmadığı, büyükşehir belediyelerinin sorumlu olduğu yerler dikkate alınarak çalışma yürütülmüştür.) Buna göre,
19 adet BİT ve Birlikten, 14’ünün,
270 adet Dernek ve İktisadi İşletmesinin, 192’sinin,
30 adet Meslek Odasının, 8’inin,
28 adet Sendika ve Siyasi Partiden, 6’ının,
75 adet Vakıf ve İktisadi İşletmesinden, 47’sinin,
Tahakkuk kayıtlarının bulunmadığı/bulunamadığı tespit edilmiştir.
Özellikle "diğer" kapsamındaki 38.130 kaydın ise sorgulaması tamamlanamamıştır.
Kamu idaresi de bulguda belirtilen hususlara iştirak etmiş olup gerekli takip ve tahakkuk işlemlerinin başlatıldığını belirtmiştir. Bu yönde tesis edilecek işlem, sonraki denetimlerde takip edilecektir.
Sonuç olarak, anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde Kurumun, söz konusu vergilerin öncelikle muhasebe ve kayıt sisteminden mükellefiyet durumlarının sorgulanması; güncelleme ve değişikliklerin izlenmesi; denetim ve tespit işlemlerinin yerine getirilmesi, tahakkuk ve tahsilatının sağlanması gerekmektedir. Bu durum İdare gelirlerinin artmasına da imkân sağlayacaktır.