İdarenin kullanılma olanaklarını yitirdiği ve amortismana tabi maddi duran varlıklarını 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına kaydetmesine rağmen, amortismana tabi tutulmamış olan kısımlarının tamamına yıl sonu itibariyle amortisman ayrılmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 224’üncü maddesinde; 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının, çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Yönetmelik’in 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabının işleyişini açıklayan 229’uncu maddesinde ise elden çıkarılacak maddi duran varlıklar ile diğer çeşitli duran varlıklar için ayrılmış olan amortisman tutarlarının bu hesaba alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı veya ilgili diğer hesaplara borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Öte yandan, (47) sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Amortisman ve Tükenme Payları Genel Tebliği’nin “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinin yedinci fıkrasında; çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren amortismana tabi maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamının amortismana tabi tutulacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre, maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısımlarının tamamının 630-Gider Hesabı kullanılarak yıl sonunda amortismana tabi tutulması gerekmektedir. Dolayısıyla, yıl sonu mali tablolarında 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı tutarı ile 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabı tutarının birbirine eşit olması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, kullanılma olanağını yitiren ve bu nedenle 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenen toplam 8.086.448,66 TL tutarındaki maddi duran varlığın 5.885.794,44 TL tutarındaki kısmı 2021 yılından önce, 2.200.654,22 TL tutarındaki kısmı ise 2021 yılında kaydedilmiştir. Ancak söz konusu maddi duran varlıklar için 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabında ayrılan amortisman tutarının ise 2.916.188,01 TL olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından; 2022 yılında bulguda belirtildiği şekilde amortisman ayrılarak muhasebe kayıtlarının yapılacağı ifade edilmiştir. Ancak, kullanılma olanağını yitiren varlıkların amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamının yılı içinde amortismana tabi tutulmaması nedeniyle; İdarenin 2021 yılı faaliyet sonuçları tablosunda 630-Giderler Hesabı 2.200.654,22 TL, bilançoda ise 299-Birikmiş

Amortismanlar Hesabı ise (8.086.448,66 – 2.916.188,01) 5.170.260,65 TL eksik tutarlarla yer almıştır.

Sonuç olarak, kullanılma olanağını yitiren ve Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilen varlıkların, amortismana tabi tutulmamış kısımlarının tamamının yıl sonunda amortismana tabi tutulması gerekmektedir.