Karar Künyesi
Görev ve hizmet tahsisli konut tahsisinin mevzuata aykırı olarak yapıldığı görülmüştür.
Kamu konutlarının tahsis biçimi, oturma süresi, kira, bakım, onarım ve yönetimine ilişkin temel ilkeler 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu’nda belirlenmiş olup Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar ise 16.07.1984 tarih ve 84/8345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen Kamu Konutları Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.
2946 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesine göre; Kanun’un bentler halinde sayılan belediyelerin de dâhil olduğu kamu idareleri tarafından temin edilen ve bu kurum ve kuruluşların personelinin yararlanması için ayrılan kamu konutlarını kapsadığı ifade edilmiştir.
Mezkûr Kanun’un “Kamu konut türleri ve konut tahsisi” başlıklı 3’üncü maddesinin birinci fıkrasında; kamu konutlarının tahsis esasına göre özel, görev, sıra ve hizmet tahsisli olmak üzere dört gruba ayrıldığı, ikinci fıkrasında ise konut tahsisinin yapılmasına ilişkin usul ve esasların yönetmelikte düzenleneceği belirtilmiştir.
Kanun’un “Yasak hükümler” başlıklı 10’uncu maddesinde ise toplu iş sözleşmelerine ve özel sözleşmelere bu Kanuna aykırı hükümler konulamayacağı, idari yetki kullanımı yoluyla bu Kanun’a aykırı işlem yapılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Yapılan incelemede, İdarece kamu konutlarının tahsisine ilişkin mevzuata aykırı uygulamalar yapıldığı görülmüştür.
Kamu Konutlarının İdarenin Personeli Dışında Kişilere Tahsis Edilmesi
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstihdam şekilleri” başlıklı 4’üncü maddesine göre kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel (mülga) ve işçiler eliyle gördürülebilmektedir.
Kamu Konutları Yönetmeliği’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde kamu konutlarının Kanun’un 2’nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları personelinin yararlanması için sağlandığı ifadesi yer almaktadır.
Bu kapsamda, kamu konutlarından faydalanabilecek kişiler, kamu kurum ve kuruluşlarının personeli olup bu personel ise 657 sayılı Kanun’a göre ilgili idarede görev yapan memurlar, sözleşmeli personel veya kadrolu işçilerden oluşmaktadır.
28.02.2007 tarih ve 2007 / 310 sayılı Meclis Kararına istinaden düzenlenen Büyükşehir Belediyesi Yeni Konut Yönetmeliği’nin “Amaç ve kapsam” başlıklı 1’inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde; Yönetmelik’in, Büyükşehir Belediye Başkanlığının genel idare esaslarına göre yürütmekle görevli olduğu kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri yürüten 657 sayılı Kanun’a tabii memur personeli ile bu Kanun’a tabi sözleşmeli personeli, ihtiyaç görüldüğünde takas karşılığında İETT ve İSKİ personeli ve Büyükşehir Belediye Başkanlığını kapsadığı belirtilmiştir.
İBB Yeni Konut Yönetmeliği’nin yukarıda yer verilen maddesinde ise; kamu konutları, öncelikle memur ve sözleşmeli personele, ihtiyaç halinde ise takas yapılma suretiyle Büyükşehir Belediyesinin bağlı idareleri olan İSKİ ve İETT Genel Müdürlüklerinde görev yapan personel ile Büyükşehir Belediye Başkanlığına tahsis edilecektir.
Yapılan incelemede, Kamu Konutları Yönetmeliği’ne aykırı olarak İdare personeli olmadığı halde;
İdarenin iştirak şirketlerinde istihdam edildiği halde herhangi bir sözleşme, protokol, ihale vs. olmadan Özel Kalem Müdürlüğünde çalışan 7 belediye şirketi işçisine,
Geçici görevlendirme ile İdarede görev alan ve görevlendirmesi son bulan ancak İdare sistemlerinde Özel Kalem müdür yardımcısı olarak görünmeye devam eden bir kişiye,
Çeşitli doğrudan temin ile personel alım hizmeti (696 sayılı KHK kapsamında) ile İdarede görev alan 4 işçiye,
696 sayılı KHK ile kapsamına dâhil edilmemesi sebebiyle hizmet alımı kapsamında çalıştırılan 1 kişiye,
Personel alımına yönelik olmayan dosyalar kapsamında İdarede görev yapan 1 taşeron firma personeline,
Takas protokolü ile 11 adet konutun 4 adet konut karşılığında İETT Genel Müdürlüğü personeline,
Takas protokolü ile 11 adet konutun ise 10 adet konut karşılığında İSKİ Genel Müdürlüğü personeline lojman tahsis edildiği tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, kamu konut tahsis işlemlerinin mevzuat gereklilikleri gözetilmek suretiyle gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Kamu Konutlarının Tahsisinin Mevzuatta Tahsis Grupları İçin Belirtilen Şartları Gözetilmeden Gerçekleştirilmesi
Kamu Konutları Yönetmeliği’nin “Kamu Konutlarının Türleri” başlıklı 5’inci maddesinin (b) bendinde; görev tahsisli konutların Yönetmelik’e ekli (2) sayılı cetvelde belirtilenlere tahsis edilen konutlar olduğu ifadesi yer almaktadır. (2) sayılı cetvelde ise II’nci grupta, belediyelere ait görev tahsisli kamu konutlarından; belediye başkanı, genel sekreter, belediye başkan yardımcısı, bağlı kuruluş ve işletmelerde genel müdür-başkan-müdür ve yardımcıları, daire başkanı, daire başkan yardımcısı, müessese müdürü, savunma sekreteri, özel kalem müdürü, baştabip, belediye müfettişi, şube müdürü ile kadrolu avukatların yararlanabileceği düzenlenmiştir.
Aynı maddenin (c) bendinde, sıra tahsisli konutların tahsisinin Yönetmelik’e ekli (4) sayılı puanlama cetveli esas alınarak gerçekleştirileceği belirtilmiştir. Hizmet tahsisli konutlar ise Yönetmelik’in aynı maddesinin (d) bendinde düzenlenmiştir. Buna göre hizmet tahsisli konut; hudut karakolu, istasyon, haberleşme, gözlem, araştırma, inşaat mahalli gibi meskûn yerlerden uzak, sosyal ve ekonomik zorlukları olan, ulaşım ve iskân imkânları kısıtlı yerlerde, normal çalışma saatleriyle sınırlandırılması kabil olmadan görev başında bulundurulması gerekli olan personel için ve ayrıca ilgili kanunlarca kendilerine zata mahsus taşıt tahsis edilen makam ve rütbe sahiplerinin makam şoförü ve koruma görevlileri ile kamu konutunda görevli kapıcı, kaloriferci gibi personel için inşa veya tefrik edilerek tahsis edilen bina, baraka, prefabrik yapı, şantiye eklentisi, tadil edilmiş veya edilmemiş karavan, kulübe ve benzeri konutlar olarak tanımlanmıştır.
İBB Yeni Konut Yönetmeliği’nin “Konut türleri ve konut tahsisi” başlıklı 5’inci maddesinde; belediye başkanı, genel sekreter, genel sekreter yardımcısı, daire başkanı, şube müdürü, özel kalem müdürü, kadrolu avukat, müfettiş ve murakıplara görev tahsisli konut; bu sayılanlar dışında kalan belediye personeline ise sıra tahsisli olarak konut tahsis edileceği belirtilmiştir. Hizmet tahsisli konutlara ilişkin bir düzenleme ise yapılmamıştır.
Yapılan incelemelerde, 21.12.2023 tarihi itibarıyla görev tahsisli konutlardan 21 adedinin müdür yardımcılarına, 6 adedinin ise iç denetçilere tahsis edildiği tespit edilmiştir.
Ayrıca, bazı hizmet tahsisli konutların da tahsisinin ilgili maddeye her açıdan aykırı olarak yapıldığı görülmüştür. Bu konutların tahsis edildiği kişilerin görevleri ve/veya çalışma şartları, maddede sayılan görevler ile çalışma şartlarını sağlamamaktadır. Bu kişiler Özel Kalem Müdürlüğünde iletişim uzmanı, bilgi işlem personeli, kameraman, danışman, büro elemanı ve hizmetli olarak çalışan şirket işçileri olup çalıştıkları yerler ise Yönetmelik’in 5’inci maddesinin (d) bendinde tarif edilen yerleşim merkezlerine uzak, sosyal ve ekonomik zorlukları olan, ulaşım ve iskân imkânları kısıtlı yerler değildir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitleri üzerine İdare tarafından; hizmet tahsisli konutlarla ilgili olarak, Özel Kalem Müdürlüğü personeline tahsis edilen bu konutların kayıtlarının her yıl yenilendiği ve görevlerinin/görev sürelerinin sonunda tahliye edildiği ifade edilmişse de bu konutların Kanun’da belirtilen görev ve çalışma şartlarını sağlamayan ve hatta İdare personeli olmayan kişilere tahsis edilmesine ilişkin bir açıklama yapılmamıştır. İdare tarafından, İETT ve İSKİ ile yapılan konut takasına ilişkin olarak lojman takas protokolü kapsamında karşılıklı olarak gerçekleştirildiği belirtilmiş ancak sayısal eşitliğin sağlanmadığı görülmektedir. Ayrıca, sıra tahsisli konut tahsis edilmesi gerekli unvanlarda bulunan kişilere görev tahsisli konut tahsis edilmesine ilişkin olarak ise bu unvanlar arasında bulunan müdür yardımcısı personelin tahliye edilmesi için işlemlere başlatıldığı ifade edilmiştir ancak herhangi bir kanıtlayıcı belge gönderilmemiştir.
Sonuç olarak; kamu konutlarının sadece belediyenin personeli olan kişilere tahsis edilmesi ve konut dağıtım komisyonu ve/veya yetkili makam tarafından mevzuatta düzenlenen tahsis gruplarına ilişkin şartların gözetilerek dağıtım yapılması gerekmektedir.