Üniversitenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda; bilimsel araştırma projelerinin izlenmesi için kullanılması gereken 962 Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Projeler Hesabı ile 963 Bilimsel Projeler Karşılığı Hesabının kullanılmadığı tespit edilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Hesap planları ve detaylı hesap planlarının hazırlanması” başlıklı 307’nci maddesinde;

“(…) özel bütçeli idareler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idarelerin hesap planları ile detaylı hesap planları ise Bakanlığın uygun görüşü üzerine ilgili kamu idareleri tarafından bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırlanır.”

Denilmek suretiyle üniversiteler için detaylı hesap planı hazırlanacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Yönetmeliği’n 312, 318 ve 320’nci maddeleriyle; mizanlar, gelirlerin ekonomik sınıflandırılması tablosu ile giderlerin ekonomik sınıflandırılması tablosunun, detaylı hesap planına göre hazırlanması öngörülmüştür.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “9-Nazım hesaplar” başlıklı 437’nci maddesinin ikinci fıkrasının;

“Nazım hesaplar ana hesap grubu; ödenek hesapları, nakit dışı teminat ve kişilere ait menkul kıymet hesapları, taahhüt hesapları, verilen garantiler, değerli kâğıt ve özel tahakkuk hesapları, dış borçlanmaya ilişkin nazım hesaplar ile genel bütçe kapsamı dışındaki kamu idarelerinin Bakanlığın uygun görüşü üzerine kendi yönetim ve bilgi ihtiyaçlarına uygun olarak açacakları diğer nazım hesap gruplarından oluşur.”

Hükümleriyle genel bütçe kapsamı dışındaki kamu idarelerine, Bakanlığın uygun görüşü üzerine kendi yönetim ve bilgi ihtiyaçlarına uygun olarak nazım hesap grubu açmalarına imkân tanınmıştır.

Yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, 08.11.2018 tarihinde 2018 Yılı Üniversiteler Ortak Detaylı Hesap Planını yürürlüğe koymuş; sonrasında planla ilgili bir değişikliğe gitmemiştir.

Adı geçen planda; “962 Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Projeler Hesabı” ile “963 Bilimsel Projeler Karşılığı Hesabına” yer verilmiştir.

Bu düzenlemeye uygun olarak üniversitelerde, bilimsel araştırma kapsamında desteklenen projeler için ayrılan ödenek tutarlarının (ek ödenekler dâhil), birim bazında açılan alt hesaplarda olmak üzere, 962 Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Projeler Hesabı ile 963 Bilimsel Projeler Karşılığı Hesabında izlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; onay verilen ve ödenek tahsis edilen bilimsel araştırma projelerinin, 962 ve 963 no’lu hesaplarda izlenmediği anlaşılmıştır.

Konuyla ilgili olarak Kurumda, farkındalık oluşmuş olsa da; 2020 yılı için söz konusu olan ve yukarıda belirtilen hatalı durum, çözüme kavuşturulmamıştır.

Bu projelerin, 962 Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Projeler Hesabına borç, 963 Bilimsel Projeler Karşılığı Hesabına alacak şeklinde kayıt yapılmak suretiyle izlenmesi; ödenek

kullanımı ya da proje iptali durumunda ilgili tutarların, bu hesaplardan ters kayıtla çıkarılması gerekmektedir.

Söz konusu hesapların kullanılmamasının; Üniversitedeki bilimsel araştırma projelerinin, mali açıdan kayıt altına alınmamasına ve takip ve disipline edilmemesine yol açtığı düşünülmektedir.