Özel kalem müdürü olarak açıktan atanan kişilerden bazıları diğer memuriyet kadrolarına sınavsız atanmış ve bu şekilde özel kalem müdürlüğü kadrosu memuriyete sınavsız girişin bir yolu olarak kullanılmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “İstisnai Memurluklar” başlıklı 59’uncu maddesinde özel kalem müdürlüğünün de içinde bulunduğu istisnai memurluk kadroları sayıldıktan sonra, aynı maddenin son fıkrasında: “Birinci fıkrada sayılan memurların bulundukları bu kadrolar emeklilik aylığının hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

04.07.2009 tarihinde yürürlüğe giren “Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik”in mühendis ve tekniker kadrolarına atanma şartlarını düzenleyen ilgili hükümleri şu şekildedir:

“Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar” başlıklı 5’inci maddede;

“…

(2) Unvan değişikliğine tabi kadrolar aşağıda belirtilmiştir:

a) Sanat tarihçisi, arkeolog, dekoratör, desinatör, ekonomist, ev ekonomisti, fizikçi, grafiker, heykeltıraş, hidrobiyolog, hidrolog, istatistikçi, jeofizikçi, jeolog, jeomorfolog, kaptan, kimyager, laborant, matematikçi, mimar, mühendis, paleontolog, pilot, ressam, restoratör, şehir plancısı, teknik ressam, tekniker, teknisyen, topograf, peyzaj mimarı, ölçü ve ayar memuru, antropolog, bakteriyolog, biolog, çocuk gelişimcisi, diş protez teknisyeni, diyetisyen, ebe, fizikoterapist, fizyoterapist, hemşire, odyolog, pedagog, psikolog, radyoterapist, sağlık fizikçisi, sağlık memuru, sağlık teknikeri, sağlık teknisyeni, sosyal çalışmacı, sosyal hizmet uzmanı, tıbbi teknolog, veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri, veteriner sağlık teknisyeni, sosyolog, programcı, kütüphaneci, mütercim, tercüman, avukat, imam, kameraman, çocuk eğitimcisi, çocuk eğiticisi, antrenör, fotoğrafçı, dalgıç, balık adam, bandocu.”

“Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar” başlıklı 6’ncı maddede;

“(1) Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aşağıdaki genel şartlar aranır.

1. Görevde yükselme sınavında başarılı olmak.

   
   

2. Bu Yönetmelik kapsamındaki kadrolara atanabilmek için son müracaat tarihi itibariyle 5 inci maddede öngörülen alt görevlerde toplam en az bir yıl çalışmış olmak. Ancak yeni kurulan mahalli idarelerde ilk yıl bu süre şartı aranmaz.”

“Unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 9’uncu maddede ise;

“Tekniker kadrosuna atanabilmek için;

1) En az iki yıl süreli mesleki veya teknik yüksekokulların teknik bölümlerinden tekniker unvanı ile mezun olmak,” denilmektedir.

Mevzuat hükümlerinde de belirtildiği üzere; tekniker ve mühendis kadroları Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in kapsamında bulunmaktadır. Bu kadrolara atanma şartları ilgili Yönetmelik’te ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Mezkûr Yönetmelik’te yer alan ilgili hükümlere göre tekniker kadrosuna atanabilmek için sınav ve öğrenim şartının yerine getirilmesi gerekmektedir. Sınav şartı, görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavında başarılı olmak, öğrenim şartı en az iki yıl süreli mesleki veya teknik yüksekokulların teknik bölümlerinden tekniker unvanı ile mezun olmaktır. Mezkûr Yönetmelik’e göre mühendis kadrosuna atanmak için de unvan değişikliği sınavında başarılı olmak ve ilgili yükseköğrenim bölümünden mezun olmak gerekmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre özel kalem müdürlüğü, istisnai bir memuriyet kadrosudur. Mezkûr Kanun’un hükmüne göre istisnai memuriyetler, diğer memuriyetlere naklen atamalarda herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmamaktadır. Dolayısıyla özel kalem müdürlüğünden, diğer memuriyet kadrolarına atama yapılırken, atama yapılacak kadro için mevzuatında öngörülen tüm şartların sağlanmış olması zaruridir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; aşağıda yer alan tabloda görüleceği üzere dört adet personel açıktan özel kalem müdürlüğü kadrosuna atanmış ve sonrasında mevzuatta öngörülen şartlar yerine getirilmeksizin mühendis, tekniker ve şef kadrolarına atanmıştır.

Tablo 12:Özel Kalem Müdürü Kadrosundan Başka Kadrolara Atanan Kişiler

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulgumuzdaki tabloda gösterilen ve özel kalem müdürlüğüne ve sonrasında görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolara sınavsız atanan personel hakkında tafsilatlı bilgi verilmiş olup Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20’nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “İstisnai memurluklarda çalışanlar veya çalışmış olanlar, bu Yönetmelik kapsamındaki kadrolara, atanacakları kadro için öngörülen şartları taşımaları kaydıyla sınavsız atanabilir.” hükmünün, 07/05/2014 tarihli ve 28993 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” in 19’uncu maddesinde yer alan “Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi yürürlükten kaldırılmış, (a) ve (b) bentleri aşağıdaki şekilde, (c) bendinde yer alan “araştırma-planlama” ibaresi “araştırma, planlama ve savunma hizmetleri” şeklinde değiştirilmiş, aynı bentte yer alan “ve “hukuk”” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki (d) ve (e) bentleri eklenmiştir.” hükmü ile yürürlükten kaldırıldığını ve bu tarihten önce 16/11/2005 tarihinde istisnai memurluktan, şef kadrosuna atanan Ö.Ü, 17/05/2012 tarihinde mühendis kadrosuna atanan S.K.Ö ile 11/03/2014 tarihinde tekniker kadrosuna atanan M.Y.A’nın bahsi geçen mevzuat hükmü gereğince bu kadrolara sınavsız atandığı ifade edilmiştir.

Ö.U.’nun atama işleminin gerçekleştiği tarihte yürürlükte bulunan ve 02.02.2000 tarihli ve 23952 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürülüğe giren İl Özel İdareleri, Belediyeler ve İl Özel İdareleri ve Belediyelerin Kurdukları Birlik, Müessese ve İşletmeler ile Bunlara Bağlı Döner Sermayeli Kuruluşlardaki Memurların Görevde Yükselme Esaslarına Dair Yönetmelik incelendiğinde istisnai kadrolar için sınav atama şartına ilişkin herhangi bir istisna ve özel bir düzenleme bulunmadığı görülmekte olup ilgili atama işleminin hukuka uygun olduğuna ilişkin değerlendirme yerinde görülmemiştir.

Ayrıca; 04.07.2009 tarihli ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in 20’nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin yürütmesi Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 2010/70 YD. itiraz numara ve 01.04.2010 tarihli kararı ile durdurulmuş ve

14.11.2011 tarihli Danıştay Beşinci Dairesinin 2009/4677 esas numaralı ve 2011/6294 karar numaralı kararı ile anılan Yönetmelik’in 20’nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi iptal edilmiştir. Yürütmeyi durdurma kararları sonuçları itibari ile iptal kararları ile aynı sonuçları doğurmaktadır; kaldı ki, ilgili düzenleme 14.11.2011 tarihinde de iptal edilmiştir. Anılan kararlardan da anlaşılacağı üzere İdare tarafından 07.05.2014 tarihinden önce istisnai memurluktan mühendis, tekniker ve şef kadrolarına sınavsız atamanın yapılması mümkün değildir.

Diğer yandan, İdarenin değerlendirmesinde, bulguda belirtildiği üzere özel kalem müdürü olarak açıktan atanan kişilerden bazılarının diğer memuriyet kadrolarına sınavsız atanmış olması ve özel kalem müdürlüğü kadrosunun memuriyete sınavsız girişin bir yolu olarak kullanılmış olmasına ilişkin tespitimize değinilmemiştir.

Netice olarak; yukarıdaki mevzuat hükümlerinden ve yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere sözkonusu atamalar mevzuatta belirtilen hükümlere aykırıdır ve yapılan atamaların iptali gerekmektedir.