Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinden tahsil edilen %10’luk payın 775 sayılı Gecekondu Kanunu hükümlerine göre oluşturulması gereken özel banka hesaplarına alınmadığı ve bu payın amacı dışında kullanıldığı tespit edilmiştir.

775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun “Fonların Teşkili ve Kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13’üncü maddesinde ise bu fonlarda toplanan paraların nerelerde kullanılması gerektiği açıklanmıştır.

Anılan Kanun’un 13’üncü maddesinde “Buna göre 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla:

1. Bu Kanun’daki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,

2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,

3. Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır.” hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere ilgili fonda biriken paralar 775 sayılı Kanun'un 13’üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılabilecek, bunun dışında kullanılamayacaktır.

Öte yandan 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinde “ …

Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir.

...

Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır.” hükmü ile,

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin Fonun teşkili ve muhasebeleştirilmesine ilişkin “Belirli Bir Amaca Tahsisli Gelirler ve Alınan Paylar” başlıklı 18’inci maddesinin ikinci fıkrasında “20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununun 12 nci maddesi gereği kurulan fonda toplanacak paralar gelir bütçesinin ilgili bölümüne gelir kaydedilir. Diğer taraftan gider bütçesinin ilgili tertibine tahsis amacı doğrultusunda kullanılmak üzere ödenek konulur. Bu fondan yapılan harcamalarda 775 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslar uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.

Hazine taşınmazlarının satışından kaynaklanan ve Belediyeye gönderilen tutarların toplamının 2.369.983,97 TL olduğu, bu tutarların tamamının 800.05.02.08.99 nolu “Mahalli İdarelere Ait Diğer Paylar” Hesabına kaydedildiği görülmüştür. Ayrıca bu tutarlar için %10’luk

fon payı ile %30’luk Belediye payı ayrımının Hazine tarafından yapılmadığı, dolayısıyla 775 sayılı Kanun gereği Fon hesabına aktarılması gereken %10’luk orana isabet eden tutarın Belediye tarafından tam bilinmediği görülmüştür.

Fon hesabında bulunması gereken 640.536,21 TL tutarın özel banka hesaplarında izlenmemesi ve bu payların yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine aykırı biçimde amacı dışında diğer giderler için harcanması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "755 Sayılı Gecekondu Kanunu’na istinaden ilgili fon hesabı açılmış olup kullanılmaya başlanmıştır." denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup izleyen denetimlerde takibi yapılacaktır.