2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapılan kiralamaların incelenmesi neticesinde,

kiraya verilen 13 adet taşınmazın kira bedellerinin peşin tahsil edildiği gerekçesiyle kesin teminat alınmadığı, bunun yerine 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 342’nci maddesine göre güvence bedeli alındığı görülmüştür.

2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde;

“Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.

Birinci fıkrada sayılan daire ve idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile özel kanunlarla veya özel kanunların vermiş olduğu yetkiyle kurulmuş bulunan fonların yukarıda belirtilen işlerinin nasıl yapılacağı Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikte belirtilir.”,

“Geçici teminat” başlıklı 25’inci maddesinde;

“İsteklilerden, ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3'ü oranında geçici teminat alınır. 10 uncu madde uyarınca yapılacak ihalelerde geçici teminat teklif edilen bedelin, tasfiye idaresince yapılan taşınır mal satışlarında ise satışa esas bedelin % 3'ünden az olamaz.

…”,

“Kesin teminat” başlıklı 54’üncü maddesinde;

“Taahhüdün, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşme yapılmasından önce müteahhit veya müşteriden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır…” hükümleri yer almaktadır.

6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun “Kiracının güvence vermesi” başlıklı 342’nci maddesinde;

“Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamaz…” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre belediyelerin kiralama işlerini 2886 sayılı Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütmesi ve ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3'ü oranında geçici teminat, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine

getirilmesini sağlamak amacıyla da ihale bedeli üzerinden %6 oranında kesin teminat alması gerekmektedir.

Taşınmaz kiralama dosyalarının incelenmesi neticesinde, 13 adet taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında muhammen bedellerinin tespit edildiği, onay belgelerinin ve şartnamelerin hazırlandığı, ihale komisyonunun oluşturulduğu, ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3'ü oranında geçici teminat alındığı, açık teklif usulü ile ihalenin sonuçlandırıldığı ancak ihale bedeli üzerinden %6 oranında kesin teminat (537.300 TL) alınmadığı, bunun yerine 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 342’nci maddesine göre üç aylık kira bedeli tutarının (223.874 TL) güvence bedeli olarak alındığı tespit edilmiştir.

2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesine göre belediyelerin gelir getirici kiralama işlerinin bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütüleceği açıktır. Aynı Kanun’a göre yetkili mercilerin onayı ile tamamlanan sözleşmeden önceki işlemlerin tamamı “ihale” kapsamındadır. Dolayısıyla, sözleşmenin imzalanmasından önceki işlemlerin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yapılması gerekir. Kesin teminat sözleşmenin imzalanmasından önce alınacağından, Borçlar Kanunu’nun güvence bedeline ilişkin anılan hükmünün, 2886 sayılı Kanun’a göre ihalesi yapılan taşınmazlar hakkında uygulanmasının mümkün olmayacağı düşünülmektedir.

Sonuç olarak, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında yapılan taşınmaz kiralamalarına ilişkin kesin teminatın, bu Kanun’un 54’üncü maddesine göre sözleşmenin imzalanmasından önce alınması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Konu ile ilgili gerekli düzenlenmeler yapılmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip konu ile ilgili gerekli düzenlemelerin yapıldığı belirtilmiştir.

Bununla birlikte, 2018 yılı içerisinde 2886 sayılı Kanun kapsamında kiraya verilen 13 adet taşınmazın kira bedellerinin peşin tahsil edildiği gerekçesiyle kesin teminat alınmayıp, bunun yerine 6098 sayılı Borçlar Kanunu’na göre güvence bedeli alındığı yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.