775 sayılı Gecekondu Kanununun “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13’üncü maddesinde ise bu fonlarda toplanan paraların nerelerde kullanılması gerektiği açıklanmıştır.

775 sayılı kanunun 13 üncü maddesinde aynen:

“Buna göre 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla:

1. Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,

2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,

3. Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır.” Denilmektedir.

   Yukarıda mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere ilgili fonda biriken paralar 775 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılabilecek, bunun dışındaki yerlerde kullanılamayacaktır.

   4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer

   
   

   Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5 inci maddesinde; “… Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla

   % 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir. ...Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır. …” hükmü yer almaktadır.

   Yapılan inceleme neticesinde, 4706 sayılı Kanunun 5'inci maddesi kapsamında yapılan satışlardan belediyeye aktarılması gereken payların takibine ilişkin belediye tarafından herhangi bir işlem yapılmamıştır. Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinden gönderilen tutarlar üzerinden hesaplanarak oluşturulması gereken gecekondu fonu hesabının oluşturulmamış olması, yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.

   Kamu idaresi cevabında; 4706 sayılı Kanun'un 5’inci maddesi kapsamında yapılan satışlardan belediyemize aktarılması gereken payların takibine ilişkin gerekli özen gösterilecek olup, fon hesabına aktarılması gereken %10'luk orana isabet eden tutarın

   362.01.99 no.lu‘' Fonlar Adına Yapılan Diğer Kesintiler Hesabına'' aktarılarak muhasebeleştirilmesi ve takibi sağlanacaktır.

   Sonuç olarak Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki hazineye ait taşınmazların satışından elde edilen gelirlerden belediyeye aktarılan paylar ayrı bir banka hesabında tutularak sadece Kanunda belirtilen hizmetler için kullanılması gerekirken böyle bir hesap oluşturulmamıştır. Kurum cevabında fon gelirlerinin takip ve tahsil işleminin yapılacağı ve

   362.01.99 nolu ‘'Fonlar Adına Yapılan Diğer Kesintiler Hesabına'' aktarılarak muhasebeleştirileceği belirtilmektedir. Oysa tahsil edilecek payların bu hesaba değil 600 numaralı Gelirler Hesabına ve özel ödenek kaydedilerek sadece mevzuatında belirtilen amaçlar için kullanılması gerekmektedir.