Karar Künyesi
5216 sayılı Kanun’un 26’ncı maddesi uyarınca, İdare işletmelerinin kendi iştiraklerine devredilmesine ilişkin alınan meclis kararlarında belirtilen kira sürelerinin dolmuş olmasına rağmen, yeniden meclis kararı alınmaması nedeniyle söz konusu şirketler işgalci duruma düşmüştür.
5216 Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 26’ncı maddesinde;
“Büyükşehir belediyesi kendisine verilen görev ve hizmet alanlarında, ilgili mevzuatta belirtilen usullere göre sermaye şirketleri kurabilir. Genel sekreter ile belediye ve bağlı kuruluşlarında yöneticilik sıfatını haiz personel bu şirketlerin yönetim ve denetim kurullarında görev alabilirler. Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir. (Ek cümle: 12/11/2012-6360/10 md.) Ancak, bu yerlerin belediye şirketlerince üçüncü kişilere devri 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükmüne göre büyükşehir belediyeleri, % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlerine veya bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarının, toplu ulaşım hizmetlerinin, sosyal tesislerin, büfe, otopark ve çay bahçelerinin işletme hakkını ihale yapmaksızın meclis tarafından belirlenen süre ve bedelle devredebilmektedir.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından muhtelif tarihlerde Kanun’un vermiş olduğu yetki kullanılmak suretiyle, sosyal tesis, büfe, otopark ve çay bahçesi niteliği taşıyan bazı taşınmazların işletme haklarının belirli süre ve bedellerle belediyenin iştiraklerine devredildiği; ancak, devredilen bazı işletme haklarına ilişkin alınan meclis kararının süresinin dolduğu, buna rağmen yeniden meclis kararı alınmak suretiyle bu sürenin uzatılmadığı ve nihayetinde belediye iştiraklerinin söz konusu taşınmazlar üzerinde işgalci hale geldiği tespit edilmiştir.
Tablo 23: Belediye Şirketine işletme Hakkı Verilen Yerlerden Belirlenen Süresi Geçmiş Olanlar
İştirak Adı | İşletmenin Niteliği | Meclis Karar Tarihi | Meclis Karar No | Meclis Kararında Belirlenen Süre | Sürenin Bitiş Tarihi |
İspark A.Ş | Helikopter pistleri işletmeciliği | 13.09.2013 | 1883 | 5 Yıl | 13.9.2018 |
Taksi minibüs dolmuş durakları işletmeciliği | 16.01.2014 | 209 | 5 Yıl | 16.1.2019 | |
Deniz araçları park yeri işletmeciliği | 16.01.2014 | 200 | 5 Yıl | 16.1.2019 | |
Kadıköy ve Bayrampaşa halleri otoparkları ve kantarları hk. | 16.01.2014 | 206 | 5 Yıl | 16.1.2019 | |
Su ürünleri hali otoparkı hk. | 16.01.2014 | 208 | 5 Yıl | 16.1.2019 | |
Kartal adliyesi otoparkı | 14.12.2012 | 2662 | 3 Yıl | 14.12.2015 | |
Büyükçekmece ilçesi pazar yeri | 14.12.2012 | 2656 | 5 Yıl | 14.12.2017 | |
Adliye sarayı otoparkı | 12.08.2011 | 1720 | 3 Yıl | 12.8.2014 | |
Beltur A.Ş | Denizden doldurulmak suretiyle kazanılan yeşil alanlar ile belediye mülkiyeti, hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde insanların sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak çay bahçesi, büfe ve tesislerin işletme hakkı | 16.05.2014 | 683 | 5 Yıl | 16.5.2019 |
Beltur A.Ş | Emirgan parkı içinde bulunan Beyaz Köşk’ün işletilmesi | 16.03.2012 | 584 | 5 Yıl | 16.3.2017 |
Halk Ekmek A.Ş | Halk ekmek satış büfeleri | 22.09.2016 | 1520 | 3 Yıl | 22.9.2019 |
Kültür A.Ş | Çiçek büfeleri | 30.11.2007 | 2860 | 10 Yıl | 30.11.2017 |
Kültür A.Ş | Gazete satış büfeleri | 16.05.2014 | 677 | 5 Yıl | 16.5.2019 |
Kültür A.Ş | Beyazıt taş odaları | 14.03.2013 | 647 | 5 Yıl | 14.3.2018 |
Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, belediye iştirakleri tarafından işletilen birçok taşınmazın işletme hakkının dayandığı meclis kararında belirlenen süre sona ermiştir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, kamu idaresi tarafından gerekli çalışmaların yapılarak konunun meclise havale edildiği ve meclisin karar almasının beklenildiği ifade edilmiştir.
Netice olarak, İdare şirketlerinin yukarıda belirtilen işgalci konumlarının yeni bir belediye meclisi kararıyla giderilmesi gerekmektedir.