Belediyeden sosyal yardım almak isteyen vatandaşların ihtiyaç durumunu belirlemede, başvurucunun sosyal güvenlik durumu, tapu bilgileri, gelir bilgileri gibi önemli kriterlerinin sorgulanabildiği Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sisteminin (BSYS) kullanılmadığı görülmüştür. 

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir belediyesinin giderleri” başlıklı 24’üncü maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde; dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile engellilere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar belediyenin giderleri arasında sayılmıştır. 

Belediye tarafından Sosyal Yardım Esasları Yönetmeliği çıkarılmış ve sosyo-ekonomik yoksunluk içinde olup temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve hayatlarını en düşük seviyede dahi sürdürmekte zorlanan dar gelirli, yoksul, muhtaç, engelli, yaşlı, doğal âfet mağduru, kimsesiz kişi ve ailelere bütçe imkânları dâhilinde yapılacak aynî ve nakdî yardımların usul ve esasları Yönetmelik hükümleri çerçevesinde düzenlenmiştir. 

13.06.2018 tarih ve 185 sayılı Meclis Kararı ile yürürlüğe giren Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Sosyal Yardım Esasları Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde; sosyal yardım ayni ve nakdi yardım olarak tanımlanmış, nakdi yardımın ise sosyal inceleme veya durum değerlendirme raporu sonucu dikkate alınarak verileceği ve bu yardımın para veya para yerine geçen alışveriş ve benzeri kart olarak verileceği belirtilmiş, inceleme raporunun ihtiyaç içerisindeki kişilerin ne tür bir yardımdan veya hizmetten faydalandırılmasının uygun olacağını karar vermek üzere hazırlanacağı ifade edilmiştir. 

Yönetmeliğin “Başvuru” başlıklı 7’nci maddesinde sosyal yardımdan yararlanmak isteyen vatandaşların Sosyal Hizmetler ve Yardım Şube Müdürlüğüne başvurabileceği veya Müdürlük tarafından re’sen işlem başlatılabileceği, zabıta veya muhtarın da sosyal yardıma muhtaç vatandaşlar adına başvuru yapabileceği belirtilmiştir. Aynı Yönetmeliğin “Başvuruların incelenmesi” başlıklı 10’uncu maddesinde, sosyal çalışmacı tarafından sosyal yardım için başvuran vatandaşların ikametgahına gidilerek sosyal inceleme raporu hazırlanacağı, “Başvuruların değerlendirmesi” başlıklı 11’inci maddesinde ise sosyal inceleme raporu ile birlikte başvuranların genel durumları, istekleri ve ihtiyaçlarıyla ilgili bilgi ve belgelerin toplanarak değerlendirme kuruluna gönderileceği ve kurul tarafından başvuru sahibine sosyal yardım yapılıp yapılmayacağının karara bağlanacağı hüküm altına alışmıştır. 

Belediye tarafından yapılan sosyal yardımlar incelendiğinde, sosyal yardımların; Sosyal Kart Projesi ile alışveriş kartı verilmesi, Öğrenci Hanesine Destek Projesi ile nakdi destek sağlanması ve Gıda Yardımı Projesi ile gıda kolisi verilmesi şeklinde gerçekleştirildiği görülmüştür. 

Sosyal Kart Projesi kapsamında 12.110 kişiye 9.409.050 TL nakdi yardım yapıldığı, Sosyal Kart Projesi ile destek sağlanan 12.110 vatandaştan 9.829 vatandaşın Sosyal Yardım ve Dayanışma Vakfı aracılığıyla belirlendiği, Sosyal Yardım ve Dayanışma Vakfı aracılığıyla yardım alanlar dışında kalan 2281 vatandaşın yoksulluğunu kanıtlayıcı sigorta durumu ve tapu sorgulamalarının yapılmadığı; yardım alacak vatandaşların, beyan ve gözlem sonucu sosyal çalışmacılar tarafından hazırlanan sosyal inceleme raporu ve sağlık raporu ile belirlendiği tespit edilmiştir. 

Sosyal yardım için başvuran vatandaşların başvurularının, başvurucunun ikametgahında yapılan değerlendirme ve sunduğu kanıtlayıcı belgeler dışında, İçişleri Bakanlığı tarafından ebelediye sistemine entegre edilen ve aile nüfus bilgileri, tapu bilgileri, vergi mükellefiyet bilgileri, öğrenci bilgileri, sosyal güvenlik bilgileri, sosyal yardım bilgileri, üzerine kayıtlı araç bilgileri, gelir tespit bilgileri ve engelli durum bilgilerinin sorgulanabildiği Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sisteminin (BSYBS) kullanılarak değerlendirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.