Karar Künyesi
Belediye tarafından amacı dışında kullanılan gecekondu payının, ilgili hesaba iade edilmediği tespit edilmiştir.
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinin beşinci fıkrasında belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla %10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılacağı kalan kısmından ise ilgili belediyeye %30, varsa büyükşehir belediyesine %10 oranında pay verileceği ve bu payların tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılması gerektiği belirtilmiştir. 775 sayılı Kanun'un; “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13'üncü maddesinde ise, 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paraların belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla;
Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,
Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin
yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,
Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılabileceği ifade edilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, ilgili fonda biriken paralar 775 sayılı Kanun'un 13'üncü maddesinde açıklanan durumlarda kullanılabilecek, bunun dışındaki durumlarda kullanılamayacaktır.
Yapılan incelemede, Belediyenin 2021 yılı içerisinde Gecekondu Fonu Hesabına gelen 1.206.624,33 TL tutarındaki payın, 775 sayılı Kanun’un 13'üncü maddesinde belirtilen yerlere harcaması gerekirken, dönem içerisinde cari harcamalarını karşılamak amacıyla kullandığı ve fondan kullanılan söz konusu tutarların halen fon hesabına iadelerinin yapılmadığı tespit edilmiştir. Söz konusu husus 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda da bulgu olarak yer almış ancak Belediye tarafından düzeltici bir işlem yapılmamıştır.
Sonuç olarak; belirli bir fona tahsis niteliğinde olan ve harcanması gereken yerler mevzuatta belirtilen bu payların, amacı dışında kullanılmamasının ve fondan kullanılan tutarların ilgili hesaba iade edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.