Urla Belediye Başkanlığı ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜM-BEL-SEN) arasında imzalanan ve 15.01.2018 tarihinden itibaren geçerli olan Toplu İş Sözleşmesine, Sözleşme’nin konusu olmayan ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırılık oluşturan hükümlerin konulduğu tespit edilmiştir.

4688 sayılı Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32’nci maddenin birinci fıkrasında;

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, … karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, … arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.” denilmektedir.

Buna göre, imzalanacak olan toplu sözleşme sosyal denge tazminatının ödenmesine ilişkin olması gerekmektedir. Sosyal denge tazminatı ödemesini ilgilendirmeyen hükümler toplu sözleşmenin konusu değildir.

Belediye ile Tüm-Bel-Sen arasında akdedilen 15.01.2018 -15.01.2019 yürürlük tarihli Sözleşme’nin Sosyal Haklar ile ilgili 22’inci maddesinde;

“a) Çalışanlar Belediyenin şehir içi ulaşım olanaklarından ücretsiz olarak yararlanır.”

23’üncü maddesinde;

“b) İşçi sınıfının Uluslararası Birlik ve Dayanışma Günü olan 1 Mayıs’ta tüm çalışanlar yasal olarak izinlidir.

1. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü anısına işyerinde işleri aksatmayacak şekilde birim müdür veya amirinin uygun göreceği yıl içerisinde 1(bir) gün kadın çalışanlar ücretli izinli sayılırlar.” hükümlerine yer verilmiştir.

Ayrıca Sözleşme’nin Mali Haklar ile ilgili “Yakacak Yardımı” başlıklı 26’ıncı maddesinde;

“a) Yılda bir kez Kasım ayında net 685,00 TL yakacak yardımı yapılır.

b) Her iki eşinde Urla Belediyesi’nde çalışması durumunda yakacak yardımından eşlerden sadece birisi yararlanacaktır.”

“İkramiyeler” başlıklı 27’inci maddesinde;

“a) Tüm memur ve sözleşmeli personele; Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Yılbaşında net 515,00 1 Mayıs İşçi ve Emekçi Bayramında net 115,00’ er TL ikramiye ödenir.”

“Öğrenim Yardımı” başlıklı 28’inci maddesinde ise;

“a) Sendika Üyesi çalışanların öğrenim gören çocukları için Eylül Ayı içerisinde ödenmek üzere çocuk başına net olarak;

İlköğretim Öğrencilerine :630,00 TL

Ortaöğretim Öğrencilerine :740,00 TL

Lise Öğrencilerine :860,00 TL

Üniversite Öğrencilerine :1.085,00 TL verilecektir.” hükümlerine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen Toplu İş Sözleşmesi maddeleri incelendiğinde, ilgili hükümlerin sosyal denge tazminatı ödenmesiyle ilgili olmadığı ve 4688 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturduğu görülmüştür.

Bu itibarla, belirtilen mevzuat hükümlerine göre imzalanacak toplu sözleşmenin konusu, memur ve sözleşmeli personele yapılacak sosyal denge tazminatı ödemesi tutarının belirlenmesi olup, sosyal denge ödemesiyle ilgili olmayan ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu hükümlerine aykırılık oluşturacak düzenlemelere sözleşmede yer verilmesi mümkün değildir.

Kamu idaresi cevabında; “Urla Belediye Başkanlığı ile Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜM-BEL-SEN) imzalanan ve 15.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olan Toplu İş Sözleşmesinde, bulguya konu olan 22. maddenin (a) fıkrası, 23.maddenin (b) fıkrası, Sözleşme’nin Mali Haklar ile ilgili 26.maddenin (a) ve (b) fıkraları, İkramiyeler başlıklı 27. 2/ 3 maddenin (a) fıkrası, Öğrenim Yardımı başlıklı 28.maddenin (a) fıkrasına yer verilmemiştir.” denilmiştir.

Sonuç olarak İdare, 15.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olan Toplu İş Sözleşmesinde, bulguya konu olan mevzuata aykırı hükümlere yer verilmediğini belirtmiştir. Tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.