Kamu İdaresi’ne ait kullanılma olanağı kalmamış maddi duran varlıklardan hurdaya ayırma işlemi gerçekleştirilenlerin 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar hesabına aktarılmadığı ilgili hesaplarda izlenmeye devam edildiği görülmüştür.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde; ekonomik ömrünü tamamlamış olan veya tamamlamadığı halde teknik ve fiziki nedenlerle alınış amaçları doğrultusunda kullanılması imkânı kalmayan ya da tamiri mümkün veya ekonomik olmayan arızalar nedeniyle kullanılmasında yarar görülmeyerek hizmet dışı bırakılan taşınırların hurda olarak ifade edileceği belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Kayıt Zamanı, Kayıt Değeri ve Değer Tespit Komisyonu” başlıklı 13’üncü maddesinde; taşınırların, hurdaya ayrıldığında kayıtlardan çıkış işlemine tabi tutulacağı ifade edilmiş olup aynı Yönetmelik'in “Hurdaya Ayırma Nedeniyle Çıkış” başlıklı 28’inci maddesinde hurdaya ayırma işleminin nasıl yürütüleceği açıklanmıştır.

Diğer yandan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı'na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 224’üncü maddesinde; bu hesabın, çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. Aynı Yönetmelik’in 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’na ilişkin “Hesabın İşleyişi” başlıklı 255’inci maddesine göre ise kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıklar kayıtlı değer üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Ayrıca Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Kayıt zamanı, kayıt değeri ve değer tespit komisyonu” başlıklı 13’üncü maddesinin birinci fıkrasında taşınırların edinme şekline bakılmaksızın kamu idaresince kullanılmak üzere teslim alındığında giriş; tüketime verildiğinde, satıldığında, başka harcama birimlerine devredildiğinde, bağışlandığında veya yardım yapıldığında, çeşitli nedenlerle kullanılamaz hale geldiğinde, hurdaya ayrıldığında hallerinde çıkış kaydedileceği, ikinci fıkrasında ise giriş çıkış kayıtlarının taşınır işlem fişine dayanılarak yapılacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde taşınır işlem fişi düzenlenerek hurdaya ayrılan varlıkların mali tablo kullanıcılarına doğru ve güvenilir bilgi vermesi maksadıyla muhasebe kayıtlarında gösterilmesi gerekmektedir.

Hurdaya ayrılan taşınırların, Taşınır Mal Yönetmeliği’nde belirtilen usuller ile hurdaya ayrılması, hurda niteliğindeki bu varlıkların 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı’na borç kaydı, ilgisine göre 254 Taşıtlar Hesabı ve 255 Demirbaşlar Hesabı’na da alacak kaydı yapılmak suretiyle izlenmesi gerekmektedir.

Kamu İdaresi tarafından hurdaya ayrılan varlıklara ilişkin taşınır işlem fişi düzenlemesine rağmen, bunların maddi duran varlıklardan çıkış ve hurdaya giriş işlemleri muhasebe kayıtlarına yansıtılmamaktadır. Bunun neticesinde muhasebe kayıtlarında, 254

Taşıtlar Hesabı 22.125,00 TL, 255 Demirbaşlar Hesabı 20.709,00 TL fazla verip, 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ise 42.834,00 TL eksik vermektedir.

Kamu idaresince bulguda yer alan tespitlere katılınmış olup, hurdaya ayırma işlemlerinin yapılan uyararılar dikkate alınarak mevzuat hükümlerine uygun olarak yürütüleceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, hurdaya ayırma işlemlerinin mali tablolara doğru bir şekilde yansımasını sağlayacak biçimde muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.