Yapılan incelemelerde belli bir süreyi gerektiren işlerde sözleşme düzenlenmediği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.1.1.3. maddesinde “Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir.”<span>denilmektedir.</span>

Bu kapsamda, teslimi, sunumu veya yapımı belli bir süreyi gerektiren ve bir defadan fazla olan alımlar için sözleşme düzenlenmesi zorunludur.

Yapılan incelemelerde; beton duvar yapımı, dere kenarı beton dökme işi, yol açma vb. işler de kullanılmak üzere ekskavatör kiralama hizmet alımında, sondaj kuyusu temizleme işi, Belediyespor Kulübünün futbol müsabakalarına taşınması hizmeti, vb. gerçekleştirilen işler süreli iş olmasına rağmen sözleşme yapılmamış, ihale onay belgelerinde “Fatura sözleşme yerine geçerlidir. Ayrıca sözleşmeye gerek yoktur” ifadesine yer verilmiştir

Belediyenin yukarıda bahsedilen ve doğrudan temin usulüyle gerçekleştirilen işleri, yıl boyunca süreklilik arz etmektedir ve gerçekleşmesi belli bir süreyi gerektiren işlerdir.

Faturanın tanımı Vergi Usul Kanunu’nun 229’uncu maddesinde, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.” şekline tanımlanmıştır.

Dolayısıyla fatura; sözleşmenin yapılması değil, yerine getirilmesi safhası ile ilgili bir ticari belgedir. Bu bakımdan fatura sözleşmenin şartlarını tespit eden değil, tespit edilmiş olan şartların bir kısmını gösteren ve bunları belirli şartlarla belgeleyen bir vesikadır. Bu hükme göre fatura bir ispat vasıtasıdır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli 1 Sayılı Tablonun I-A Akitlerle İlgili Kağıtlar Bölümünün I-a bendi belli parayı ihtiva eden sözleşmelerden ihale bedeli üzerinden binde 9,48 oranında sözleşme damga vergisi kesilmesini öngörmektedir. Doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen alımlarda da yazılı sözleşme düzenlendiği durumlarda sözleşme bedeli üzerinden binde 9,48 oranında sözleşme damga vergisi tahsil edilmesi gerekir.

Yazılı sözleşme düzenlenmemesi durumunda ise sözleşme damga vergisi tahsil edilmesine gerek yoktur.

Doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen alımlar için yazılı sözleşme düzenlenmediği durumlarda faturaların sözleşme olarak değerlendirilerek sözleşme damga vergisi kesilmesi mümkün değildir.

Sayıştay 1. Dairesi’nin 21.03.2006 tarih ve 8871 sayılı kararında da fatura ve fatura yerine geçen belgelerin kıyas yoluyla sözleşme olarak kabul edilmeyeceğine karar verilmiştir.

Belediye tarafından verilen cevapta; Belediyede 4734 sayılı Kanun'un 22/d maddesi gereğince doğrudan temin usulü ile yapılan ve yapılacak olan alım işlerinde sözleşme yapılacağı, gerekli birime talimat verildiği, takibinin yapılacağı, belirtilmiştir.

Belediye tarafından gönderilen cevap değerlendirildiğinde; bundan böyle belli bir süreyi gerektiren işlerde mevzuatı gereği sözleşme düzenleneceği anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, ihale onay belgesinde yer alan “Fatura sözleşme yerine geçerlidir. Ayrıca sözleşmeye gerek yoktur” ifadesinin hiçbir hükmü olmadığından süreli işlerin tamamında sözleşme düzenlenmesi gerekmektedir.