İdarenin, tamamına sahip olduğu şirketine borç verme mahiyetinde ödemelerde bulunduğu görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesiyle belediyelerin borç alabilmelerine imkân verilmiş olmasına rağmen herhangi bir özel veya tüzel kişiye borç verebilmelerine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.

Belediyenin borç vermesi, bütçesinden nakit ödenmesi sonucunu doğurduğundan bir bütçe gideri mahiyetindedir. 5393 sayılı Kanun’un belediyelerin giderlerini düzenleyen 60’ıncı maddesinde belediyelerin giderleri arasında borç verme gideri sayılmamaktadır.

Bu nedenle, belediyelerin diğer belediyelere, şirketlerine veya başka herhangi bir kişiye faizli veya faizsiz olarak borç vermesi yasal olarak mümkün değildir.

Belediye şirketlerinin nakit ihtiyaçları için borçlanabilmesi 5393 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinde düzenlenmiş olup bu maddeye göre belediyelerin sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketler, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'na göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla artırılan miktarının yılı içinde toplam yüzde onunu geçmeyen iç borçlanmayı belediye meclisinin kararı; yüzde onunu geçen iç borçlanma için ise meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının onayı ile yapabileceklerdir.

Yapılan incelemede, Belediye tarafından, sermayesinin tamamına sahip olunan Ceyhan Belediyesi Personel Anonim Şirketine; Şirketin kendi bünyesinde istihdam edilen personeli de dahil olmak üzere Belediye bünyesinde istihdam edilen işçi personelin ücretlerinin ve diğer sosyal haklarının ödenmesi ile diğer giderlerinin karşılanması için nakden ödemede bulunulduğu, bu tutarların 132 Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabında izlendiği tespit edilmiştir.

Belediye Şirketine nakit ihtiyacı için ödenen ve nakden borç verme mahiyeti taşıyan bu tutarlar, Şirketin, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları kapsamında Belediyeye fatura ettiği hakediş ödemelerinden mahsup edilmektedir. 2023 yılı içerisinde Belediye tarafından Şirkete toplam 51.550.611,01 TL ödemede bulunulmuş olup bu tutarların 46.921.939,73 TL’si Şirkete yapılan hakediş ödemeleri ile mahsup edilmiştir. 2023 yılı sonu itibarıyla Şirketin Belediyeye toplam 4.628.671,28 TL borcu bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre Belediyenin, sermayesinin tamamına sahip olsa dahi Şirketine borç verebilmesi mümkün olmayıp, söz konusu alacak tutarlarının tahsil edilerek Şirketin nakit ihtiyacının 5393 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinde belirtilen düzenlemeler çerçevesinde karşılanması gerekmektedir.