İdarece ihalesi yapılan 2019/722835 İhale Kayıt Numaralı 2020 Yılı Beşiktaş Akademi Kapsamında Lise, Üniversite Hazırlık ve Kültür Sanat Kursları Eğitim Hizmeti Alım İşi’nde ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri arasında istenen belge rekabeti azaltıcı niteliktedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve

zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”

hükmü tesis edilmiştir.

Mezkûr Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde de, ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verileceği; belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması; rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği düzenlenmiştir.

İdare tarafından 31.01.2020 tarihinde ihalesi yapılan 2019/722835 İhale Kayıt Numaralı 2020 Yılı Beşiktaş Akademi Kapsamında Lise, Üniversite Hazırlık ve Kültür Sanat Kursları Eğitim Hizmeti Alım İşi’nde birim fiyat teklif cetvelinde ondört adet iş kalemi yer almaktadır. Söz konusu iş kalemlerinden on tanesi mal alımı niteliğinde olan ve derslerle bağlantılı olarak ihtiyaç duyulan materyallere ilişkin olup üç kalem kokteyl, yarışma ve organizasyonları kapsamaktadır. Bir kalem ise verilecek ders saatlerini içermekte olup ihalede miktarı en fazla olan ve en fazla ödemenin yükleniciye yapıldığı iş kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır.

İhale işlem dosyası üzerinde yapılan denetim ve incelemelerde; İdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde; “İstekliler 5580 sayılı özel öğretim kurumuna tabi olarak faaliyette bulunan ve kurum bünyesinde ingilizce, almanca dil öğretim kursu ile piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimini verebileceğine dair kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatını teklif zarfı içerisinde sunmaları zorunludur.” düzenlemesi yapılmıştır. Ayrıca söz konusu işin teknik şartnamesinde verilecek derslerin matematik, rehberlik, Türkçe, fizik, halk oyunları, piyano vb. 27 farklı dersten oluştuğu anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere piyasada birçok firma 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na tabi olarak faaliyette bulunmakta, ancak bunların pek azı piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimini verebileceğine dair kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatına sahip konumdadır. Ya da piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimini verebileceğine dair kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatına sahip olanların pek azında diğer dersleri verebilecek donanım söz konusu olabilmektedir. Kaldı ki, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan onüç kalemin ve dersler kaleminde yer alan birçok dersin; piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimlerini verebilmekle ilgili bir boyutu yoktur.

Bu bağlamda, söz konusu işin ihalesine yalnızca iki teklif gelmiş teklifi veren bir firma da özel eğitim kurumu açma ve çalışma ruhsatında piyano, keman ve gitar programlarının bulunmamasından dolayı değerlendirme dışı bırakılarak, 03.03.2020 tarihinde 3.368.825,00 TL+KDV bedelle Dilde Eğitim Spor Organizasyon ve Tanıtım Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. ile sözleşme imzalanmıştır.

Söz konusu tespit sonrasında İdare tarafından; teknik şartnamede belirtilen piyano, keman ve gitar kurs programlarının, satın alınan hizmetin tek bir çatı altında olmasını teminen bu hizmeti verebilecek kurumlardan alınması için yapıldığı, hizmetin tek bir çatı altında toplanmasının kontrol edilebilirlik açısından da İdareye kolaylık sağladığı, özel öğretim kurumlarının eğitim-öğretim faaliyeti yapabilmesi için Milli Eğitim Bakanlığından kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma zorunluluğunun olduğu, her türlü eğitim öğretim faaliyetinin Milli Eğitim Bakanlığının izin ve denetimine tabi olduğu ve bu faaliyetleri yürütenlerin, özel öğretim kurumları için 5580 sayılı Kanun’da belirtilen kurallara uymakla yükümlü olduğu, uyulmadığı takdirde idari para cezası ve kurs kapama cezasının olduğu ifade edilmiştir.

İdare tarafından, her ne kadar hizmetin tek bir çatı altında toplanmasının kontrol edilebilirlik açısından da İdareye kolaylık sağladığı ifade edilse de; söz konusu iş kapsamında birim fiyat teklif cetvelinde ondört adet iş kaleminin yer aldığı, iş kalemlerinden on tanesinin mal alımı niteliğinde olan ve derslerle bağlantılı olarak ihtiyaç duyulan materyallere ilişkin olduğu ve üç kalemin de kokteyl, yarışma ve organizasyonları kapsadığı anlaşılmaktadır. Bir kalemin ise verilecek ders saatlerini içermekte olduğu ve ihalede miktarı en fazla olan ve yükleniciye en fazla ödemenin yapıldığı iş kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır. İşin teknik şartnamesinden verilecek derslerin matematik, rehberlik, türkçe, fizik, halk oyunları, piyano vb. olmak üzere, 27 farklı dersten oluştuğu anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, piyasada birçok firma 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na tabi olarak faaliyette bulunmakta, ancak bunların pek azı piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimini verebileceğine dair kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatına sahip konumdadır. Ya da piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimini verebileceğine dair kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatına sahip olanların pek azında diğer dersleri verebilecek donanım söz konusu olabilmektedir. Kaldı ki, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan onüç kalemin ve dersler kaleminde yer alan birçok dersin; piyano, keman ve gitar kurs programlarının eğitimlerini verebilmekle ilgili bir boyutu yoktur. Bu bağlamda, hizmetin tek bir çatı altında toplanmasının kontrol edilebilirlik açısından İdareye kolaylık sağlaması söz konusu olsa da, rekabet

kısıtlanmaktadır. Ayrıca, bulguda Milli Eğitim Bakanlığının izin ve denetimine tabi olmayan, Kanun’da belirtilen kurallara uymayan kurumlara söz konusu işin yaptırılabileceğine ilişkin bir değerlendirmede bulunulmamış olup İdare rekabeti sağlayacak şekilde eğitim ve öğretim yapabilme kriterleri noktasında da meri mevzuat hükümlerine uyum sağlayan özel eğitim kurumları ile söz konusu işi yapabilecektir.

Sonuç olarak, İdarenin ihalede rekabeti kısıtlayacak düzenlemeler yapması, 4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesine ve Kanun’un özüne aykırılık teşkil etmektedir.