Karar Künyesi
100-Kasa Hesabı yıl boyunca, Şirketin günlük ihtiyaçları için gerekli olan nakit tutarından çok daha fazla borç bakiyesi vermektedir.
(1) seri no.lu Muhasebe Uygulamaları Genel Tebliği’nde veya diğer mali mevzuatta 100-Kasa Hesabında en fazla ne kadar tutarın bulunması gerektiği açıklanmamış ise de, dönen varlıklar içerisinde bulunan bu hesapta faaliyet dönemi içinde tüketilmesi öngörülen tutarların var olması gerektiği Tebliğ hükmünden anlaşılmaktadır. Ayrıca Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği’nin 2’nci maddesine göre; Belediye İktisadi Teşebbüsleri söz konu Yönetmelik kapsamındaki kuruluşlardan biridir.
Anılan Yönetmelik’in “Uygulama ve kullanılacak araçlar” başlıklı 5’nci maddesine göre, genel bütçe kapsamı dışındaki kamu idareleri, kendi bütçeleri veya tasarrufları altında bulunan her türlü mali kaynaklarını kamu sermayeli bankalarda değerlendirmekle yükümlüdür.
Şirketin 100-Kasa Hesabına yönelik olarak yevmiye defteri üzerinde yapılan incelemelerde, 2020 mali yılında kasada yıl boyunca ortalama günlük 69.000,00 TL civarında nakit bulundurulduğu, ancak kasadan yapılan günlük harcama tutarlarının ise ortalama 300,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Yine Şirket kasasından günlük ihtiyaçlar için çıkan en yüksek meblağın 31.12.2020 tarihinde 15.121,24 TL’lik tutar olduğu görülmüş olup söz konusu tutarın haricinde harcamaların genellikle 1.500,00 TL ile 100 TL’lik tutarlar arasında yoğunlaştığı görülmüştür. Aşağıdaki tabloda belli tutar aralığında yer alan bakiyelerin hangi süre ile kasada beklediğine dair bilgi yer almaktadır:
Tablo 15: 100-Kasa Hesabının Belli Tutarlı Borç Bakiyelerinin Gün Sayısını Gösterir İcmal
Kasa Hesabı Bakiye Aralığı (TL) | Gün Sayısı |
39.813-49.981 | 49 |
50.021-59.990 | 101 |
60.047-69.714 | 59 |
70.127-79.869 | 24 |
81.117-88.609 | 27 |
90.509-99.483 | 13 |
100.662-110.648 | 19 |
110.984-121.003 | 31 |
121.892-130.385 | 7 |
133.920-200.189 | 11 |
Yine aşağıdaki tabloda 2020 yılı Ocak, Haziran ve Kasım aylarına ait kasa bakiyeleri örnek olarak gösterilmiştir:
Tablo 16: 100-Kasa Hesabının Ocak, Haziran ve Kasım Ayı Bakiyelerini Gösterir İcmal
Ocak | Bakiye (TL) | Haziran | Bakiye (TL) | Kasım | Bakiye (TL) |
01.01.2020 | 69.390,91 | 01.06.2020 | 54.099,03 | 01.11.2020 | 103.312,00 |
02.01.2020 | 81.678,57 | 02.06.2020 | 58.029,72 | 02.11.2020 | 57.014,61 |
03.01.2020 | 97.004,05 | 03.06.2020 | 62.850,42 | 03.11.2020 | 56.114,32 |
04.01.2020 | 118.451,61 | 04.06.2020 | 67.821,71 | 04.11.2020 | 55.026,77 |
05.01.2020 | 136.923,25 | 05.06.2020 | 76.439,04 | 05.11.2020 | 55.196,88 |
06.01.2020 | 108.512,65 | 06.06.2020 | 83.531,96 | 06.11.2020 | 55.469,28 |
07.01.2020 | 117.783,15 | 07.06.2020 | 93.236,67 | 07.11.2020 | 68.207,19 |
08.01.2020 | 65.373,92 | 08.06.2020 | 95.057,80 | 08.11.2020 | 93.364,33 |
09.01.2020 | 59.453,21 | 9.06.2020 | 100.662,49 | 09.11.2020 | 59.007,99 |
10.01.2020 | 62.018,97 | 10.06.2020 | 51.613,39 | 10.11.2020 | 57.533,69 |
11.01.2020 | 83.655,07 | 11.06.2020 | 59.878,84 | 11.11.2020 | 48.947,71 |
12.01.2020 | 103.781,24 | 12.06.2020 | 67.280,54 | 12.11.2020 | 58.839,11 |
13.01.2020 | 118.134,21 | 13.06.2020 | 81.117,29 | 13.11.2020 | 59.070,15 |
14.01.2020 | 64.139,22 | 14.06.2020 | 96.301,85 | 14.11.2020 | 70.327,20 |
15.01.2020 | 63.389,77 | 15.06.2020 | 102.363,74 | 15.11.2020 | 88.145,95 |
16.01.2020 | 61.195,32 | 16.06.2020 | 51.692,86 | 16.11.2020 | 59.552,22 |
17.01.2020 | 61.718,92 | 17.06.2020 | 60.889,57 | 17.11.2020 | 61.656,99 |
18.01.2020 | 84.405,91 | 18.06.2020 | 67.053,16 | 18.11.2020 | 55.516,10 |
19.01.2020 | 105.015,81 | 19.06.2020 | 71.834,55 | 19.11.2020 | 57.221,75 |
20.01.2020 | 61.507,37 | 20.06.2020 | 79.869,43 | 20.11.2020 | 56.230,26 |
21.01.2020 | 200.189,76 | 21.06.2020 | 100.871,04 | 21.11.2020 | 57.415,06 |
22.01.2020 | 186.327,31 | 22.06.2020 | 51.255,93 | 22.11.2020 | 60.047,76 |
23.01.2020 | 59.637,48 | 23.06.2020 | 48.480,13 | 23.11.2020 | 50.713,95 |
24.01.2020 | 62.142,08 | 24.06.2020 | 55.554,48 | 24.11.2020 | 50.257,76 |
25.01.2020 | 83.023,72 | 25.06.2020 | 66.224,38 | 25.11.2020 | 50.566,81 |
26.01.2020 | 107.588,52 | 26.06.2020 | 76.245,68 | 26.11.2020 | 51.524,01 |
27.01.2020 | 127.663,59 | 27.06.2020 | 87.439,88 | 27.11.2020 | 51.931,11 |
28.01.2020 | 82.686,32 | 28.06.2020 | 94.071,48 | 28.11.2020 | 54.500,11 |
Şirketin kasasında günlük ihtiyaç tutarının üzerinde nakdin atıl olarak bekletilmesi, hem ticari teamüllere uymamaktadır hem de vergi sorumluluğu yönünden bazı riskleri beraberinde getirmektedir. Söz konusu vergisel risklerin yanında ticari hayatın bir gerçeği de, hiçbir işletmenin elinde atıl fon tutmaması gerektiğidir.
Ayrıca bankacılık sisteminin geliştiği, para akışının daha hızlı ve modern yöntemlerle sağlandığı günümüz koşullarında, kasa hesabında ihtiyaç duyulandan fazla para tutmak, işletmelerin fırsat maliyetini artırmasının yanı sıra, mükelleflerin ileride cezalı birtakım vergi tarhiyatlarıyla karşı karşıya kalmalarına da neden olabilmektedir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen; Şirket tarafından yapılacak işlemlerde konuya dikkat edileceği ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, Şirket olağan ticari hayatın gereklerine uygun olarak günlük ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir meblağı belirleyerek bunun üzerinde olan nakit fazlasını mutlaka çeşitli finansal araçlar vasıtasıyla değerlendirmelidir. Bu durum hem Şirketin kaynaklarının verimli
ve etkin kullanılmasını sağlayacak hem de vergisel açıdan oluşabilecek riskleri bertaraf edecektir.