Kurum tarafından yapılan ihale kapsamında; Keçiören ilçe sınırları içerisinde yer alan mülkiyeti bir Vakfa ait bulunan binanın çatı aktarılması, bina dış cephe yalıtımı, dış cephe boyanması, bina içi alçı sıva yapılması ve boyanması işlerinin yapılabilmesi için gerekli malzemelerin Kurum bütçesinden karşılandığı tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunun “Diğer Kuruluşlarla İlişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde; belediyelerin, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği, diğer dernek ve vakıflar ile mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması kaydı ile ortak hizmet projesi gerçekleştirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden Yardım Yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında kamu kurumlarınca gerçek veya tüzel kişilere kanuni dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamayacağı, yardımda bulunulamayacağı veya menfaat sağlanamayacağı hüküm altına alınmıştır. Aynı fıkranın ikinci cümlesinde, genel yönetim kapsamında yer alan kurumların bütçelerinde öngörülmesi kaydı ile yukarıda yer alan hususa bir istisna getirilmiş ise de 6360 sayılı Kanun ile Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesine eklenen ek fıkra ile belediyeler bu kapsamdan dahi çıkarılmış ve dernek ve vakıflara yardım yapmasının, menfaat sağlamasının tamamen önüne geçilmiştir.

Ayrıca yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, ortak hizmet projeleri yapılması ile ilgili olarak belediyelerin yalnızca görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebileceği, diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projelerinin ise mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması suretiyle gerçekleştirilebileceği görülmektedir.

Yukarıda yer alan ihale kapsamında yapılan mal alımının Kurum tarafından gerçekleştirilmesi ile ilgili olarak, ilgili Vakfın Kuruma başvurusunun bulunduğu, bu başvuru üzerine de Belediye Meclis Kararı doğrultusunda vakfın ihtiyaçları doğrultusunda mal alımının gerçekleştirildiği görülmüştür.

Yukarıda belirtilen 75’inci madde kapsamında, söz konusu alımın

gerçekleştirilebilmesi için Kurumun görev ve sorumluluk alanına giren konularda ortak hizmet projesinin olması gerekmektedir. Yapılan incelemede, mevzuatın öngördüğü şekilde bir hizmet protokolü olmaksızın sadece 01.08.2018 tarih ve 348 numaralı meclis kararına istinaden alımın gerçekleştirildiği görülmüştür.

Ortak hizmet projeleri, isminden de anlaşılacağı üzere ortak olarak gerçekleştirilecek bir hizmet projesinin varlığını gerektirmektedir. Bu durumda ortak hizmet gerçekleştirmeye karar veren ve bu hususta protokol imzalayan tarafların her birinin söz konusu ortak hizmet projesi kapsamında yapacakları hizmetleri maddi veya gayri maddi olarak belirlemeleri ve protokolde yer almasını sağlamaları gerekmektedir. Aksi durumda ortak yürütülen bir hizmetten veya projeden bahsetmek mümkün olmayacaktır.

Ayrıca Kurum tarafından vakıf/lardan gelen taleplerin ortak hizmet projesi olarak değerlendirilmesi sürecinde, söz konusu hizmetin belediyenin görev ve sorumlulukları arasında tanımlanıp tanımlanmadığı ve gerçekleştirilecek ortak hizmet projesinin mahalli müşterek olma niteliği taşıyıp taşımadığı göz önünde bulundurulmalıdır. Zira belediyenin görev ve sorumluluklarının düzenlendiği 5393 sayılı Kanunun 14’üncü maddesinde belediyenin görev ve sorumluluklar sayılırken bu görev ve sorumlulukların yerine getirilmesi hususu mahalli ve müşterek nitelikte olması şartına bağlanmıştır. Kurumun görev alanına girmeyen, mahalli ve müşterek olma özelliği taşımayan bir konuda, meclis kararı alınması ve protokol düzenlenmesi, ilgili konuyu ortak hizmet projesi statüsüne taşımayacaktır.

Belediye Kanunu’nun belediyenin görev ve sorumluluklarını belirleyen 14’üncü maddesi ile diğer kurum ve kuruluşlarla ilişkilerini düzenleyen 75’inci maddesi birlikte değerlendirildiğinde;

Kurumun görev ve sorumluluk alanında bulunup bulunmadığı konusunda ortak bir hizmet projesi ya da protokolü düzenlenmeyen bir husus ile ilgili 5393 sayılı Kanunun 75’inci maddesi kapsamında kamuya yararlı dahi olsa herhangi bir vakfa yardım yapılamayacağı değerlendirilmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Söz konusu bulguda tespit edilen eksiklikler incelenerek Yazı İşleri Müdürlüğümüzle paylaşılmış olup, ilgili müdürlük tarafından, meclis kararları alınırken ve meclis gündemi belirlenirken özellikle Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun olması hususunda gerekli dikkat ve özen gösterilecektir. Ayrıca bundan sonra, dernek ve vakıflara yapacağımız bu gibi yardımlarda ortak bir hizmet projesi ya da protokolünün varlığı

aranacaktır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından bulgu konusuna iştirak edildiği, bulguda tespit edilen eksikliklerin Yazı İşleri Müdürlüğü ile paylaşıldığı, ilgili müdürlük tarafından meclis kararları alınırken ve meclis gündemi belirlenirken özellikle Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygun olması hususunda gerekli dikkat ve özen gösterileceği ve bundan sonra dernek ve vakıflara yapılacak yardımlarda ortak bir hizmet projesi ya da protokolün varlığının aranacağı belirtilmiştir.

Ancak bulguda da ayrıntıları ile açıklanan husus, Yazı İşleri Müdürlüğü’nün görev ve sorumluluk alanıyla ilgili olmayıp, Fen İşleri Müdürlüğü tarafından yapılan teklifin Belediye Meclisince karara bağlanması neticesinde ortaya çıkan ve uygulamaya konulan bir karardır. Bu minvalde, söz konusu tespite benzer karar alma süreçlerinde bulguda belirtilen hususların azami derecede dikkate alınması gerekmektedir.

Bu itibarla; bulgu konusu tespit kapsamındaki benzer uygulamaların devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.