Belediyenin hüküm ve tasarrufu altında bulunan otoparkların, İdarece tesis edilmiş hukuki bir işleme dayanmaksızın belediye iştirak şirketi tarafından işletildiği ve işletmecilik hakkı karşılığında herhangi bir bedel tahsil edilmediği görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1’inci maddesinde; belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun’a göre yapılacağı, 3’üncü maddesinde idarenin; ihaleyi yapan daire, kurum ve kuruluşları ifade ettiği, 36’ncı maddesinde ise; 1’inci maddede yazılı işlere ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif usulünün esas olduğu, diğer usullerin ancak ilgili maddelerde yazılı şartların gerçekleşmesi durumunda yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesine göre belediye taşınmazlarının üç yıldan fazla süreyle kiralanmasına karar verme yetkisi belediye meclisinde, “Encümenin görev ve yetkileri” başlıklı 34’üncü maddesine göre ise belediye taşınmazlarının süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar verme yetkisi belediye encümenindedir.

Belediyeye ait taşınmazların 5393 sayılı Kanun’un 18 ve 34’üncü maddeleri doğrultusunda 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre ihale yapılarak kiraya verilmesi gerekmektedir. Belediye şirketlerini bu hükümden istisna kılacak herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, belediye taşınmazlarının kiraya verilmesi veya işletme haklarının devredilmesinin ihale ile yapılması yasal zorunluktur.

Yapılan incelemede; Belediyenin hüküm ve tasarrufu altında olan 4 adet taşınmaz üzerinde İdarece tesis edilmiş hukuki bir işleme dayanmaksızın belediye iştirak şirketi tarafından otopark işletmeciliği yapıldığı, ancak işletmecilik hakkı karşılığında Belediyeye herhangi bir bedel ödenmediği tespit edilmiştir.

‌Tablo 14: Belediye İştirak Şirketi Tarafından İşletilen Otoparklar

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; bulguda belirtilen şirketin Belediyenin hisselerinin tamamının sahibi olduğu belediye iştirak şirketi olduğu, belediye şirketi tarafından işletilen otoparkların bir kısmından bedel tahsil edilmeye başlandığı, diğer otoparkların işletilmesinden doğacak bedellere ilişkin iş ve işlemlerin devam ettiği, bulgudaki tespit ve tavsiyeler doğrultusunda hareket edileceği ifade edilmiştir.

Öncelikle belirtmek gerekir ki bulgu konusu yapılan husus yalnızca söz konusu otoparkların işletilmesi karşılığında bedel tahsil edilmemesi hususu değil, aynı zamanda bu yerlerin ihalesiz olarak verilmesi hususudur. Bu açıdan Belediye şirketi tarafından işletilen otoparklardan bedel tahsil edilmeye başlanması veya başlanacak olması mevzuata aykırılıkları ortadan kaldırmamaktadır. Belediye taşınmazlarının kullandırılması hususunda, belediyenin kendine ait şirketi dahi olsa, bu taşınmazların ihalesiz bir şekilde kullandırılmasına cevaz veren herhangi bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.

Yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda, Belediyenin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazların Belediyenin kendi şirketleri de dahil olmak üzere üçüncü kişilere kullandırılması için mevzuatta öngörülen ihale usullerine başvurulması ve düzenlenecek ihalelerde oluşan bedellerin tahsil edilmesi amacıyla gerekli işlemlerin tesis edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.