2023 yılı içerisinde su tüketimi yapan ve faturalandırılan abonelerden üç fatura dönemi sonunda su borcunu ödemeyenlere yönelik gerekli yaptırımların uygulanmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 11’inci maddesinde; üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını sağlamaktan, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve kanunlar ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden mahalli idarelerde meclislerine karşı sorumlu oldukları ifade edilmiştir. Yine üst yöneticilerin bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirecekleri belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un “Gelirlerin toplanması sorumluluğu” başlıklı 38’inci maddesinde; kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Yine Kanun’un “Mali hizmetler birimi” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde de; ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında sayılmıştır. Kanun’un 71’inci maddesinde ise; idare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmamasının, kamu zararının belirlenmesinde esas alınan unsurlardan biri olduğuna hükmedilmiştir.

2560 sayılı Kanun’un “Tarife tespit esasları” başlıklı 23’üncü maddesinin ikinci fıkrasında; tarifelerin tespiti ile tahsilatla ilgili usul ve esasların bir yönetmelik ile belirleneceği belirtilmiştir. Söz konusu hüküm uyarınca, VASKİ Genel Müdürlüğü tarafından Uygulama ve Tarifeler Yönetmeliği hazırlanmış ve yürürlüğe konulmuştur.

Söz konusu Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesine göre; abone, idarece sunulan su/atıksu veya atıksu hizmetlerinden faydalanan ve/veya faydalanacak gerçek veya tüzel kişi olarak ifade edilmiştir. Yönetmelik’in 37’nci maddesinde ise, suyu fiilen tüketen ve atıksu üreten gerçek veya tüzel kişilerin su ve kanalizasyon hizmetlerinden faydalanmak için İdareye başvurarak abone sözleşmesi yapmalarının şart olduğu hüküm altına alınmıştır.

Aynı Yönetmelik’in “Zamanında ödenmeyen borçlar” başlıklı 29’uncu maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendinde; “Üç dönem sonunda su borcunu ödemeyen abonelerin suyu kesilir ve haklarında yasal işlem başlatılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; su ve kanalizasyon hizmetlerinden yaralanan her bir abonenin idareyle abonelik sözleşmesi yapması gerektiği, su tüketimi yapıldığı halde üç fatura dönemi sonunda su borçlarını ödemeyen aboneler hakkında yasal işlem başlatılacağı ortadadır.

Konuyla ilgili olarak; VASKİ Genel Müdürlüğü Abone İşleri Dairesi Başkanlığından, 2023 yılı içerisinde su tüketimi yapılan ve faturalandırılan abonelerden üç dönem sonunda su borçlarını ödemeyen abonelerin listeleri; abone numarası, abone grubu, adres bilgileri ve borç miktarlarını ihtiva edecek şekilde temin edilmiştir.

Söz konusu listenin incelenmesi neticesinde; 2023 yılında üç fatura dönemi boyunca (Haziran-Temmuz-Ağustos) su borcunu ödemeyen toplam abone sayısının 33.114, toplam borç miktarının ise 28.802.669,00 TL olduğu; yine aynı yılın Ekim, Kasım ve Aralık ayları boyunca fatura borcunu ödemeyen abone sayısının 38.428, toplam borç miktarının ise 46.228.381,65 TL olduğu; ancak Uygulama ve Tarifeler Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesi uyarınca işlem tesis edilmediği görülmüştür.

Kurum tarafından tahsil edilemeyen su ve atıksu borcu bulunan abonelere yönelik yasal işlemlerin yapılmaya başlanıldığı ve devam edileceği bildirilmiştir.

Bu itibarla; kamu zararına sebebiyet vermemek adına, üç fatura dönemi boyunca borcunu ödemeyen aboneler hakkında anılan Yönetmelik çerçevesinde gerekli yasal işlemlerin yapılmaya devam edilmesi gerekmektedir.