Belediye tarafından 775 sayılı Gecekondu Kanunu’na aykırı olarak gecekondu fon hesabının amacı dışında kullanıldığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, 20.07.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun’da belediyelere verilen yetkileri kullanmak, büyükşehir belediyelerinin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.

775 sayılı Kanun’un “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13’üncü maddesinde ise bu fonlarda toplanan paraların nerelerde kullanılması gerektiği açıklanmıştır. Aynı Kanun’un 13’üncü maddesinde; 12’nci madde gereğince fonda toplanan paraların, belediyelerce Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla; bu Kanun’daki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında, ıslah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında, kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu Kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılacağı ifade edilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre ilgili fonda biriken paralar sadece 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılabilecek, bunun dışındaki yerlerde kullanılamayacaktır.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinde; belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10’u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılacağı, kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verileceği, bu payların tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılacağı ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede gecekondu fon hesabına, 4706 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi kapsamında yapılan satışlardan 2021 yılı içerisinde yatırılan pay tutarının 244.021,29 TL faizi ile birlikte toplam 1.722.889,26 TL olduğu, yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre sadece ayrılış amacı için kullanılması gereken bu tutarın 899.000,00 TL’si ile dükkan kamulaştırma bedeli ödendiği, mali yıl sonu itibariyle de gecekondu fonu hesabında kalan bakiyenin 823.889,26 TL olduğu, ilgili fonda biriken paraların 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılmadığı görülmüştür.

Kamu idaresi tarafından, bulgu doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, fon hesabında bulunan tutarların Kanun’da belirtilen yer ve hizmetler için kullanılması gerekmektedir.