Kamu İdaresi tarafından ortak olunan şirketler için alınan sermaye artırım kararına ilişkin tutarların, 247 Sermaye Taahhütleri Hesabı’nda izlenmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 247 Sermaye Taahhütleri Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 184’üncü maddesinde; söz konusu hesabın, mahalli idarelerin mali kuruluşlar, mal ve hizmet üreten kuruluşlar ve döner sermayeli kuruluşlarla ilgili sermaye taahhütlerinin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in “Hesabın İşleyişi” başlıklı 185’inci maddesinde ise; sermaye taahhütlerinin bu hesaba alacak, ilgili mali duran varlık hesabına borç kaydedileceği, yerine getirilen sermaye taahhüt tutarlarının ise bir taraftan bu hesaba borç, taahhüdün yerine getirilme şekline göre ilgili hesaplara alacak; sermaye taahhütlerinden vazgeçilen tutarların ise bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabı’na borç, 835 Gider Yansıtma Hesabı’na alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

İştirak edilen bir şirket için sermaye taahhüdü yapıldığında taahhüt edilen tutarın tamamı 247 Sermaye Taahhütleri Hesabı’na alacak, ilgisine göre 240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı veya 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı’na ise borç kaydedilir. Bunun amacı taahhüt edilen ancak henüz yerine getirilmeyen taahhüt tutarının bilançonun aktif tarafını gerektiğinden yüksek göstermesinin önüne geçilmesidir. Buna göre sermaye taahhüdü yapıldığında hesaba alacak kaydı yapılmalı, taahhüt edilen sermaye tutarının tamamı ya da bir kısmı ödendikçe ödenen tutar hesaba borç yazılarak kayıtlardan çıkarılmalıdır. Bu sayede bilanço da gerçeğe uygun bilgi içermiş olacaktır.

Yapılan incelemede;

-03.08.2022 tarih ve 304 sayılı Meclis Kararına istinaden Anonim Şirket için 10.000.000,00 TL sermaye artırım kararı alındığı, söz konusu karar muhasebeleştirilirken taahhüt kaydında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı’na borç, 320 Bütçe Emanetleri Hesabı’na alacak kaydedildiği,

-05.10.2022 tarih ve 337 sayılı Meclis Kararına istinaden Anonim Şirket için 30.000.000,00 TL sermaye artırım kararı alındığı, (belediye söz konusu şirkete %10 oranında ortak olup payına düşen sermaye tutarı 300.000,00 TL dir.) söz konusu kararın muhasebeleştirilmediği, sadece tescilden önce ödenmesi gereken sermayenin ¼’ü olan 75.000,00 TL için 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı’na borç, 320 Bütçe Emanetleri Hesabı’na alacak kaydedildiği,

tespit edilmiştir.

Kamu İdaresinin ortağı olduğu şirkete gerçekleştirdiği sermaye taahhütleri işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtlarında 320 Bütçe Emanetleri Hesabı yerine 247 Sermaye Taahhütleri Hesabı’nın kullanılması gerekmektedir.