Karar Künyesi
İmar ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için düzenlenen yapı tatil tutanaklarına ilişkin mevzuatta öngörülen süre içerisinde ruhsat alınmayan veya ruhsata uygun hale getirilmeyen bazı yapıların yıktırılmadığı tespit edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak başlanan yapılar” başlıklı 32’nci maddesinde; yapı tatil zaptının yapı sahibine tebliğ edildiği tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibinin, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını isteyebileceği belirtilmiştir. Ayrıca söz konusu aykırılığın giderilmediği takdirde ruhsatın iptal edileceği, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan binanın belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılacağı ve masrafın yapı sahibinden tahsil edileceği ifade edilmiştir.
Yapılan incelemede, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara ilişkin 2021 yılında 82, 2022 yılında 105 ve 2023 yılında 316 adet yapı tatil zaptının bulunduğu, tutanaklar sonrası az sayıda aykırılığın giderildiği, mevzuatı gereği yıkılması gereken yerler için ise herhangi bir işlem yapılmadığı tespit edilmiştir.
Tablo 23: Yıkılması Gereken Yapılara İlişkin Özet Bilgi
Sıra No | Yılı | Düzenlenen Yapı Tatil Tutanağı Sayısı | Tutanak Sonrası Aykırılığı Giderilen Yapı Sayısı | Tutanak Sonrası Yıkılan Yapı Sayısı | Mevzuatı Gereği Yıkılması Gereken Yapı Sayısı |
1 | 2021 | 82 | 6 | 0 | 76 |
2 | 2022 | 105 | 7 | 0 | 98 |
3 | 2023* | 316 | 35 | 1 | 277** |
*Aralık ayı içerisinde düzenlenen yapı tatil tutanaklarından 31.12.2023 tarihi itibarıyla encümene henüz sevk edilmemiş olanlar hesaplamaya dahil edilmemiştir. | |||||
**5940 sayılı Kanun ile değiştirilen 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesi, bu değişikliğin yürürlüğe girdiği 17.12.2009 tarihinden önceki kaçak yapı suçlarına uygulanmayacağından 2009 yılı öncesindeki yapılar hesaplamaya dahil edilmemiştir. |
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapıların yıktırılması için her yıl kaçak yapı yıkımı işi ihalesinin düzenli olarak yapıldığı, bulgudaki tavsiye ve tespitler doğrultusunda mevzuatın vazettiği şekilde gerekli hassasiyetin gösterileceği ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara ilişkin mevzuatta öngörülen süre içerisinde ruhsat alınmayan veya ruhsata uygun hale getirilmeyen yapılar için yıkım kararlarının alınması ve yıkım işlemlerinin uygulanması noktasında etkin bir takip mekanizmasının oluşturulması gerektiği değerlendirilmektedir.