İdareye ait arsa üzerinde öğrenci yurt binası inşa edilmesi ve inşa edilen yapının yirmi beş yıl süreyle öğrenci yurdu olarak işletilmesi yönünde bir sözleşme yapılarak yüklenici lehine üst hakkı tesis edilmesine rağmen, inşa edilen binanın yüklenici (üst hakkı lehtarı) tarafından turistik otel olarak işletildiği görülmüştür.

4721 sayılı Medeni Kanun’un 827’nci maddesine göre; Üst hakkının içerik ve kapsamıyla ilgili olarak resmî senette yer alan, özellikle yapının konumuna, şekline, niteliğine, boyutlarına, özgülenme amacına ve üzerinde yapı bulunmayan alandan faydalanmaya ilişkin sözleşme kayıtları herkes için bağlayıcıdır.

Yine aynı Kanun’un “Dürüst davranma” başlıklı 2’nci maddesinde;

“Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır.

Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz” hükümleri yer almaktadır.

İdare ile yüklenici arasında 20.08.2015 tarihinde imzalanan “Üst Hakkı Tesis Edilerek İnşaat İşi Yaptırılması İşi İhalesine Ait Sözleşme”nin 1’inci maddesine göre sözleşmenin konusu; mülkiyeti idareye ait olan arsa üzerinde yüklenici lehine 25 yıllık süreyle üst hakkı tesis edilmesi, söz konusu arsa üzerine yüklenici tarafından uygulama projesine ve şartnamelerine uygun olarak bir yurt binası yapılması, inşası tamamlanan binanın yüklenici tarafından 25 yıl boyunca öğrenci yurdu olarak işletilmesi ve 25 yıllık sürenin bitiminde üst hakkının sonlandırılarak yurt binasının İdareye devredilmesidir.

Aynı sözleşmenin 6’ıncı maddesine göre, yapılacak olan öğrenci yurt binasına ait uygulama projeleri İdare tarafından yükleniciye verilecek ve projeler üzerinde her türlü değişiklik hakkı İdareye ait olacaktır.

“Sözleşmenin Taahhüdün Yerine Getirilmemesi” başlıklı 15’inci maddesine göre, sözleşme yapıldıktan sonra yüklenicinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi durumunda idarenin en az on takvim günü süreli ihtarına rağmen aynı durum devam ediyorsa; ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın yüklenicinin kesin teminatı ve idareye yatırmış olduğu kiralar gelir kaydedilecek ve sözleşme feshedilecektir. Ayrıca o zamana kadar yapılan imalat ve ihzaratlar ve yapılan işler İdareye bırakılacaktır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve işe ait sözleşmenin ilgili maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, lehine üst hakkı tesis edilen yüklenicinin üst hakkının konusu olan binayı kendisine verilen süre boyunca kanun ve sözleşme hükümlerine uygun bir şekilde öğrenci yurdu olarak işletme yükümlülüğü bulunmaktadır.

İdare taşınmazlarının denetimi kapsamında yerinde yapılan incelemelerde, söz konusu binanın yüklenici tarafından “Burçkin Otel Süleymaniye” adıyla ruhsatsız bir şekilde turistik otel olarak işletildiği, internet ortamında yapılan aramalarda bahse konu otelin web sitesinin (http://www.burckinsuleymaniye.com) bulunduğu, söz konusu otelin adının birçok otel rezervasyonu sitesinde yer aldığı ve yine otel hakkında beş yıl öncesinden günümüze değin kullanıcı yorumları bulunduğu tespit edilmiştir.

Bu durumda yüklenici tarafından, hem Medeni Kanun’un 827’nci maddesinde yer alan üst hakkına ilişkin resmi senedin bağlayıcılığı ilkesine ve 2’nci maddesinde yer alan dürüst davranma kuralına hem de işe ait sözleşme hükümlerine aykırı davranıldığı görülmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 11’inci maddesinde; üst yöneticilerin kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını sağlamaktan sorumlu oldukları ve bu sorumluluklarının gereğini harcama yetkilileri aracılığıyla yerine getirecekleri belirtilmektedir.

Aynı Kanun’un 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesi ve kullanılmasından sorumlu oldukları hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından bulguda yer alan hususa iştirak edilmiş ve gerekli işlemlerin başlatılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; anılan mevzuat hükümleri ve işe ait sözleşmenin ilgili hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, yükleniciye “Öğrenci Yurt Binası” olarak işletilmek üzere üst hakkı verilen arsa üzerine inşa edilen binanın turistik otel olarak işletilmesi nedeniyle, İdare tarafından binanın en kısa sürede tahliye ettirilerek işe ait sözleşmenin feshedilmesi ve yüklenicinin kesin teminatının gelir kaydedilmesi gerektiği, öte yandan; bahse konu binanın öğrenci yurdu olarak kullanılabilmesi için tadilat gerekiyorsa bu tadilata ilişkin giderlerin tahsilini ve yüklenicinin sözleşme konusu binayı otel olarak işletmesi sonucu elde ettiği haksız kazancın tespit edilerek tazminat olarak İdareye ödenmesini sağlamak amacıyla yargı yoluna başvurulması gerektiği değerlendirilmektedir.