Karar Künyesi
Uşak Belediyesinin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazlara ilişkin Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun olarak değerlemelerin yapılmadığı; ilgili taşınmazları ihtiva eden taşınmaz icmal cetvellerinin düzenlenmediği; cins tashihi yapılmayan taşınmazlar bulunduğu görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun “Taşınır ve taşınmaz işlemleri” başlıklı 44’üncü maddesinde kamu idarelerinin taşınmazlarının kaydına ilişkin usul ve esasların çıkarılacak yönetmelik ile belirleneceği belirtilmiştir. Buna istinaden 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çıkarılmıştır.
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik; genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır. İdarede, Yönetmelik kapsamında yapılmayan işlemler aşağıdadır.
Taşınmazların Değerleme İşlemlerinin Yapılmaması
İdarenin 2019 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde İdarenin mülkiyetinde yer alan taşınmazların değerleme işlemlerinin yapılmadığı, dolayısıyla da 250 Arazi ve Arsalar, 251 Yer Altı ve Yerüstü Düzenleri, 252 Binalar, 500 Netdeğer/Sermaye Hesaplarının gerçek değerleri ile mali tablo ve raporlarda yer almadığı görülmüştür.
Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinin 2’nci fıkrasında; Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı,
Tapuda Kayıtlı Olan taşınmazlardan maliyet ve rayiç bedeli belirlenemeyenler, Tapuda Kayıtlı Olmayan taşınmazlardan sadece ekonomik olarak değerlendirmeye konu olanlar ile kamusal ihtiyaçlarda kullanılanlar, Orta Malları, Genel Hizmet Alanları ve Bakanlık tarafından iz bedeli ile takip edilmesine karar verilen taşınmazların ise iz bedeli üzerinden kayıtlara alınacağı belirtilmektedir.
Mezkur Yönetmelik’in Geçici 1’inci maddesinde ise, 5’inci madde uyarınca yapılması gereken işlemlerin 31.12.2017 tarihine kadar tamamlanması gerektiği ifade edilmiştir.
Ancak İdare mülkiyetinde yer alan taşınmazların muhasebe kayıtlarının, mevzuat hükümlerinde belirtilen değerler esas alınarak yapılmadığı görülmüş olup söz konusu durum, mali tablolarda duran varlıkların gerçek değerinin görünmesine engel olmaktadır.
Yönetmelik Hükümleri Çerçevesinde Taşınmaz İcmal Cetvellerinin Düzenlenmemesi
Taşınmaz kayıtlarının, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çerçevesinde yapılmadığı, anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan taşınmaz icmal cetvellerinin düzenlenmediği görülmüştür.
Yönetmelik’in “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesi uyarınca Belediyeye ait taşınmazların mahiyetlerine göre, Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formunda, Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar Formunda, Orta Malları Formunda, Genel Hizmet Alanları Formunda, Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formunda yer alan bilgileri içerecek şekilde bilgisayarda veya deftere yazılarak kaydının tutulması ve bu formlar esas alınarak taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulması gerekmektedir.
Ancak İdareye ait taşınmazlar için söz konusu formların tutulmadığı, bu nedenle de Mali Hizmetler Birimince ilgili formlar konsolide edilerek taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulmadığı görülmüş olup söz konusu eksikliğin İdarenin mülkiyetinde bulunan taşınmaz bilgilerinin mali tablolara yansımasını da etkileyeceğinden hareketle, mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini zedelemektedir.
Taşınmazların Cins Tashihlerinin Yapılmaması
Belediyenin tapuda kayıtlı taşınmazlarından bir kısmının cins tashihinin yapılmadığı görülmüştür.
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in 4’üncü maddesinde cins tashihi;“Binalar, arazi ve arsalar ile yer altı ve yer üstü düzenlerinin mevcut kullanım şekilleri ile tapu kayıtlarının farklılık göstermesi durumunda tapu kayıtlarının mevcut kullanım şekli dikkate alınarak düzeltilmesi işlemi” şeklinde tanımlanmaktadır.
Aynı Yönetmelik’in 10’uncu maddesinde:
“(1)Kamu idareleri; mülkiyetlerinde, yönetimlerinde ve kullanımlarında bulunan taşınmazların mevcut kullanım şekli ile tapu kaydının birbirine uygun olmaması durumunda, tapu kayıtlarında cins tashihinin yapılması için gerekli işlemleri yaparlar.”
Denilmek suretiyle taşınmazların cins tashihlerinin yapılması gerekliliğinden ve tashihe ilişkin yükümlülüklerden bahsedilmektedir.
İdarenin tapuda kayıtlı taşınmazlarından, mevcut kullanım şekli ile tapudaki bilgileri farklı olan taşınmazlarının olduğu görülmüş olup mevzuat hükümleri uyarınca, tapuda kayıtlı olan taşınmazların kullanım şekilleri ile tapu bilgilerinin uyumlu hale getirilerek cins tashihlerinin yapılması gerekmektedir.