Karar Künyesi
A ) 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlüğe devam eden Kıdem Tazminatını düzenleyen 14’üncü maddesinde;
“Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin:
…
Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.
…
Kıdem tazminatının hesaplanması, son ücret üzerinden yapılır. Parça başı, akort, götürü veya yüzde usulü gibi ücretin sabit olmadığı hallerde son bir yıllık süre içinde ödenen ücretin o süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama ücret bu tazminatın hesabına esas tutulur.”
denilmektedir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının niteliğini düzenleyen 330’uncu maddesinde bu hesabın, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yazılı hükümlere göre, işverenler bünyesinde çalıştırdığı işçiler için hesap edeceği uzun vadeli kıdem tazminatı karşılıklarını 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabında muhasebeleştirmesi gerekmektedir.
Belediyenin 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabında 100.000 TL bulunduğu, ancak belirlenen bu tutarın belediyede çalışan işçilerin hesap edilen kıdem tazminatlarını tam olarak yansıtmadığı görülmüştür. Yapılan hesaplamalar sonucunda Kıdem tazminatı karşılıkları hesabında 863.833 TL karşılık ayrılmış olması gerekmektedir. Belediye işçileri için kıdem tazminatlarının 763.833 TL eksik ayrıldığı böylece mali tablolarında aynı tutarda hataya sebebiyet verildiği görülmüştür.
B ) Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının işleyişini düzenleyen 331’inci maddesinde hesaplanan kıdem tazminatı karşılık tutarlarının bu hesaba alacak, 630- Giderler Hesabına borç kaydedileceği,
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 600- Gelirler Hesabının işleyişini düzenleyen 369’uncu maddesinde, yükümlülüklerin miktarında veya değerinde meydana gelen azalışların bu hesaba alacak, ilgili yükümlülük hesabına borç kaydedileceği hükme bağlanmıştır.
Bu iki hüküm birlikte değerlendirildiğinde, işçiler için kıdem tazminatı karşılığı ayrılması durumunda ayrılan tutar kadar 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına alacak 630- Giderler hesabına borç kaydı yapılması, hizmet akdinin kıdem tazminatını hak etmeyecek şekilde son bulması halinde ise, idarenin yükümlülüğü azalacağı için, daha önceden ilgili işçi için ayrılmış olan kıdem tazminatı karşılıklarının 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç 600- Gelirler hesabına alacak kaydı yapılarak hesaplardan çıkarılması gerekmektedir.
Belediyenin kıdem tazminatlarıyla ilgili iş ve işlemleri incelendiğinde, 2018 yılında kıdem tazminatını hak etmeyecek şekilde hizmet akdi sona eren işçi için daha önceden ayrılmış olan 5.304,75 TL’lik kıdem tazminatı karşılığının muhasebe kayıtlarından çıkarılmadığı, yapılmayan bu muhasebe kaydı sebebiyle ilgili tutar kadar hem 600- Gelirler Hesabında eksikliğe hem de 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabında fazlalığa sebebiyet verildiği
görülmüştür.
Kamu idaresi cevabında; “Kıdem Tazminatı Karşılıklarıyla ilgili olarak Belediyemiz tarafından 2020 yılı Bütçesi hazırlarken Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne göre işlem tesis edilecektir.” denilmektedir.
Sonuç olarak İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, bu doğrultuda işlem tesis edileceği belirtilmiştir. Buna rağmen 2018 yılı mali tablolarında 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabının, 630- Giderler Hesabının ve 600- Gelirler Hesabının hatalı tutarlar içermesine sebebiyet verilmiştir. Söz konusu hesaplar bakımından Bilanço ve Faaliyet Sonuçları Tablosu doğru ve güvenilir bilgi içermemektedir.