Karar Künyesi
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinde yer alan “Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır” hükmü ile belediye taşınmazlarının işgali durumunda 2886 sayılı Kanun’un uygulanacağı belirtilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinin birinci fıkrası aynen;
“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisilistenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.” şeklindedir.
Aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise;
“İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edilir.” denilmektedir.
Yukarıdaki mevzuattan da anlaşılacağı üzere, ecrimisil bir kiralama yöntemi olmadığı gibi olağan bir yöntem de değildir. İşgale uğrayan ve işgal hali sonradan tespit edilen kamuya ait taşınmaz malın işgalli kullanımı için fuzuli şagilden bunun bedelinin bir tazminat suretinde alınmasıdır. Öte yandan, işgal edilen taşınmaz mal için mülkiye amirine talepte bulunulması ve mülkiye amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır.
2018 yılı taşınmaz işlemlerinin incelemesi neticesinde, İdarenin mülkiyetinde olan bazı taşınmazlardan; imar planında yeşil alan, park, yol veya eğitim öğretim alanı veya enerji nakil hattı vs. olarak ayrılan yerlerin gerçek ve tüzel kişiler tarafından kamunun kullanımına kapatılarak kendi özel alanlarında bırakılmak suretiyle aşağıda ayrıntılı şekilde görüldüğü üzere, 67 adet yerin fuzuli şagiller tarafından işgal edildiği; İdarenin bunları tahliye yoluna gitmediği, bunun yerine geçmişe dönük olarak tespit edilen ecrimisillerin kira gibi uygulanarak işgallerin devam etmesine olanak tanındığı ve söz konusu alanların ecrimisil yöntemi ile yönetildiği tespit edilmiştir. Zira aşağıdaki tabloya bakıldığında bu alanlardan bazılarının uzun yıllar boyunca fuzuli şagiller tarafından işgal edildiği ve bu alanların hala tahliye edilmedikleri görülmektedir.
Kaldı ki, konu ile ilgili belgeler üzerinde yapılan incelemede; İdarinin söz konusu alanların tahliyesine yönelik herhangi bir faaliyetinin de olmadığı görülmüştür.
Aşağıdaki tabloda işgalli alanların nasıl ve ne şekilde kullanıldığı ayrıntılı bir şekilde yer almaktadır:
Tablo 6: Ecrimisil Karşılığı Kullandırılan Alanların Listesi
Sıra No | İşgal Alanı | İşgal Şekli | Başlangıç Tarihi | Dönem Başlangıcı | Dönem Bitişi | Aylık Bedel (Brüt) | Plan Foksiyonu |
1 | 500 | Fabrika Bahçesi / Otopark | 01.05.2007 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.220,83 | Park Alanı (3128 ada 2 Parselin Terki) |
2 | 400 | Şirket Bahçesi/ Otopark | 01.01.2012 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.062,50 | Park Alanı (379 Parselin Terki) |
3 | 300 | Şirket Bahçesi/ Otopark | 01.01.2006 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 791,66 | Park Alanı (282 Parselin Terki) |
4 | 135 | İnşaat Malzeme Deposu | 01.01.2006 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 320,83 | İlköğretim Tesis alanı (1604 ada 3 Parsel) |
5 | 550 | Otopark | 01.06.2014 | 01.01.2017 | 31.05.2017 | 1.730,00 | Teknik Altyapı Alanı (2472 ada 44 Parsel) |
6 | 550 | Taksi Durağı Kabini | 01.06.2017 | 01.06.2017 | 31.12.2017 | 1.730,00 | Park Alanı (691 Parselin Bir Kısmı) |
7 | 80 | Markete Ait Sundurma | 01.07.2010 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 316,66 | Park Alanı (3309 ada 1 Parselin Batısı) |
8 | 350,00 | Okul Bahçesi | 01.12.2016 | 01.05.2017 | 31.12.2017 | 612,50 | Park Alanı (1088 ada 4 Parsel ) |
9 | 390,00 | Halı Saha | 01.09.2010 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.054,16 | Ortaöğretim Tesis Alanı |
(2216 ada 2 Parsel) | |||||||
10 | 1.000,00 | Halı Saha | 01.09.2010 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 2.750,00 | Park Alamı (1523 ada 7 parselin Doğusu) |
11 | 426,00 | Otopark+Bahçe | 01.01.2014 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.941,66 | Pirestij Hizmet A. (2303 ada 36 Parselin Doğusu) |
12 | 2.930,00 | Otopark | 01.10.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 10.037,50 | Park Alanı (3157 ada içindeki Park Alanı) |
13 | 40,00 | Taksi Durağı Kabini | 01.01.2005 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 179,16 | Park Alanı (691 Parselin Bir Kısmı) |
14 | 750,00 | Otopark | 01.10.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.533,33 | Park Alanı (2843 ada 9 Parsel) |
15 | 600,00 | Otopark | 01.01.2009 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.475,00 | Park Alanı (1028 ada 1.2.3 Parsel) |
16 | 93,00 | Bina | 01.01.2005 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 291,66 | Konut Alanı (1033 ada 4 Parsel) |
17 | 1.918,00 | Fabrika Malzeme İndirme Yeri | 01.06.2006 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 6.804,16 | PH Alanı (2324 Parselin Kuzeyi) |
18 | 600,00 | Otopark | 01.10.2005 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.625,00 | Park Alanı (2215 ada 4 Parsel) |
19 | 500,00 | Oto Yıkama | 01.06.2005 | 01.01.2017 | 31.05.2017 | 1.167,00 | Park Aanı (2232 Parselin Batısı) |
20 | 225,00 | Otopark | 01.10.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 421,66 | Park Alanı (2361 Parselin Terki) |
21 | 450,00 | Otopark | 01.07.2010 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.308,33 | Açık Otopark Alanı 3138 / 12 Parselin Doğusu |
22 | 400,00 | Fabrika Giriş Yolu | 01.01.1998 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.070,83 | Yol Alanı (3209 ada 1 Parselin Batısı) |
23 | 450,00 | Kafeterya | 01.06.2000 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.075,00 | Park alanı (3154 ada 11 Parselin Kuzeyi) |
24 | 90,00 | Fabrika Giriş Yolu | 01.06.2002 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 241,66 | Açık Otopark alanı (2297 Parselin Terki) |
25 | 900,00 | Otopark | 01.07.2003 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.237,50 | Dini Tesis Alanı (3268 ada 1 Parselin Doğusu) |
26 | 100,00 | Otopark | 01.10.2003 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 270,83 | Park Alanı (2229 ada 2 Parsel) |
27 | 3.200,00 | Araç Teşhir Yeri + Otopark | 15.04.2002 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 6.875,00 | Park + İdari Tesis (2205 ada 8 Parselin Doğusu) |
28 | 361,00 | Çay Bahçesi | 01.10.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 950,00 | Park Alanı (1632 ve 1634 Parseller) |
29 | 590,00 | Halı Saha | 01.04.2012 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 756,25 | Park Alanı (3168 ada 1 Parselin Doğusu) |
30 | 650,00 | Okul Bahçesi | 01.08.1997 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 804,16 | Sos.Kül. Tesl Alanı (414 ada 10 ve 11 Parseller) |
31 | 117,00 | Odu n Deposu | 01.01.2016 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 275,00 | Park Alanı (187 ada 2 Parsel) |
32 | 2.000,00 | Otopark | 01.05.2011 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 3.758,33 | Park Alanı (2566 ada 69 parsel) |
33 | 500,00 | Fabrika Bahçesi | 01.11.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.329,16 | Park alanı (2241 Parselin Doğusu) |
34 | 200,00 | Otopark | 01.03.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 522,91 | Park Alanı (2843 Parselin Terki) |
35 | 1.000,00 | Araç Teşhir Yeri+Otopark | 01.10.2005 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 2.483,33 | Yol + Park Alanı (2175 Ada 12 Parselin Doğusu) |
36 | 240,00 | Otopark | 01.05.2006 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 641,66 | Park Alanı (382 Parselin Terki) |
37 | 980,00 | Otopark | 01.10.2010 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 2.175,00 | Park Alanı (699 Parselin Doğusu) |
38 | 100,00 | Otopark | 01.01.1997 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 250,00 | Park Alanı (284 Parselin Terki) |
39 | 1.000,00 | Otopark | 01.10.2000 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.741,66 | Park Alanı (1465 Parselin Batısı) |
40 | 200,00 | Otopark | 01.01.2007 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 504,16 | Park Alanı (292 Parselin Terki) |
41 | 150,00 | Taksi Durağı Kabini | 01.01.2000 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 380,41 | Spor Tesis Alanı (2426/14 Parselin Doğusu) |
42 | 750,00 | Otopark | 01.09.2007 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.842,50 | Açık Otopark Alanı /3190 ada 5 Parselin Güneyi) |
43 | 800,00 | Otopark | 01.12.1997 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.879,16 | Açık Otopark Alanı /3190 ada 1 Parsel) |
44 | 750,00 | Otopark | 01.11.2000 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.741,66 | Açık Otopark Alanı /3190 ada 5 Parsel) |
45 | 200,00 | Otopark | 01.12.1997 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 632,50 | Park alanı (893 ada 1 parsel) |
46 | 200,00 | Otopark | 01.12.2014 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 466,66 | Park Alanı (290 Parselin Doğusu) |
47 | 220,00 | Otopark | 01.12.1997 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 531,66 | Park Alanı (378 Parselin Doğusu) |
48 | 100,00 | Kafeterya | 01.10.2009 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 426,66 | Park Alanı (2854 Parselin Bitişiği) |
49 | 3.000,00 | Otopark | 01.01.2015 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 7012,50 | Park Alanı (2176 ada 19 Parsel ve 1135 parsel) |
50 | Park Kaf. | Park Kafeteryası | 01.09.2011 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 458,33 | Park alanı (100.Yıl Mahallesi) |
51 | 2.000,00 | Depo | 01.01.2008 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 2454,16 | MİA (2305 ada 3 Parselin Doğusu) |
52 | 100,00 | Taksi Durağı Kabini | 01.01.2016 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 302,50 | Yol Alanı (100.Yıl Maha.Mtbaacılar Sitesi) |
53 | 428,00 | Akaryakıt İstasyonu Bahçesi | 27.05.2011 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1815,00 | Park Alanı (868 ada 39 parselin doğusu) |
54 | 295,00 | Okul Bahçesi | 20.03.2013 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.122,91 | Sos.Kül. Tesl Alanı (2264 ada 24 parsel) |
55 | 28,00 | Taksi Durağı Kabini | 12.07.2013 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 105,41 | Mega Taksi Durağı (Medipol Hastanesi yanı) |
56 | 6971,58 | Otopark | 01.07.2006 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 262,50 | Sos.Kül. Tesis alanı (3180 ada 8 parsel) |
57 | 1836 | Otopark | 01.01.2017 | 01.02.2017 | 31.12.2017 | 1.845,00 | Park Alanı (1637 Parsel) |
58 | 230,00 | Kafeterya | 01.01.2015 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 875,83 | Çocuk Bahçesi Alanı (3243 ada 4 parselin Doğu) |
59 | 90,00 | Market Bahçesi | 01.12.2014 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 254,16 | Park alanı (2726 ada içindeki Park Alanı) |
60 | 300,00 | Okul Bahçesi | 15.03.2015 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 1.022,50 | Ortaöğretim Tesis Alanı (1029 ada 5 parsel) |
61 | 30,00 | Taksi Durağı Kabini | 14.07.2011 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 96,25 | Yol Alanı (Devlet Hastanesi Karşısı) |
62 | 850,00 | Okul Bahçesi | 01.09.2015 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 3.166,66 | Park Alanı (553 Parselin Terki) |
63 | 2.100,00 | Fabrika Bahçesi | 01.01.2011 | 01.01.2017 | 31.12.2017 | 5.935,41 | Açık Otopark Alanı (2308 ada içindeki AOP) |
64 | 272,00 | Otopark | 11.05.2017 | 12.11.2017 | 31.12.2017 | 762,49 | Sos.Kül.Tes.Alanı (1261 Parsel) |
65 | 2.050,00 | İnş. Malz. Deposu | 18.04.2017 | 18.04.2017 | 18.09.2017 | 3.077,00 | Park Alanı (167 ada 31 Parselin Güneyi) |
66 | 400,00 | Fabrika Bahçesi | 25.11.2012 | 25.11.2012 | 25.11.2017 | 1.124,38 | Park + Yol Alanı (2431 ada 5 Parsel) |
67 | 300,00 | Okul Bahçesi | 01.12.2017 | 01.12.2017 | 31.12.2017 | 1.200,00 | Çocuk Bahçesi (574 Parselin yanı) |
İdare taşınmazları ile kamu ortak kullanımına ayrılmış alanlarının işgal edilmesi durumunda hem geriye doğru 5 yılı geçmeyecek şekilde hesaplanacak ecrimisil tahsil edilmeli hem de 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesinin 4’üncü fıkrası uyarınca konu mülki amire intikal ettirilerek söz konusu taşınmazın tahliyesi sağlanmalıdır. Dolayısıyla bu hükümlere istinaden ecrimisil talep edilmesi ve akabinde tahliye işlemi için talepte bulunulması gerekmektedir. Zira ecrimisil işgal sonucu işgalciden alınan bir tazminat olup olağan bir gelir
kalemi değildir.
Aksi bir durum, yani işgal eden kişinin ödemesi için tespit edilen ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi esas alınarak ileriye doğru devam ettirilmesi mevzuat hükümlerine aykırı olacaktır. Ayrıca, mevzuata aykırı bu gibi bir uygulama idare malını işgal edenin ödüllendirmesi sonucunu doğuracaktır. Şöyle ki 75’inci maddesinin birinci fıkrasının ek cümlesinde belirtilen, ecrimisile itiraz edilmemesi halinde yüzde yirmi, peşin ödenmesi halinde ise ayrıca yüzde on beş indirim uygulanır hükmünden de faydalanmaktadırlar. Görüleceği üzere bu durum taşınmazın rayicin altında bir bedelle kiralanmasına neden olmaktadır.
Bu itibarla yukarıda tabloda ayrıntısı yer alan işgal edilen taşınmazlar için belirlenen ecrimisil bedellerini işgalcilerinden (fuzuli şagilerden) ivedilikle tahsil edilip işgal edilen taşınmazlardan tahliyesi için gerekli işlemlerin başlatılması ve imar durumuna esas olacak şekilde işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Kamu idaresi cevabında; “Belediyemizin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişiler tarafından işgali üzerine 5393 sayılı Kanununun 15. maddesine istinaden 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75. maddesi hükümleri uygulanmak suretiyle fuzuli işgaliye ecrimisil işlemi uygulanmakta ve tahliyesi istenilmektedir.
Ecrimisil uygulanan taşınmazlar, geneli itibari ile belediyemiz mülkiyetine veya hüküm ve tasarrufuna geçtikten sonra işgal edilmemiş, yapılan imar uygulaması sonucunda belediyemiz lehine terk edilmeden önceki mülk sahipleri tarafından kullanılan taşınmazlardır.” denilmektedir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında;, söz konusu taşınmazların geneli itibari ile belediye mülkiyetine veya hüküm ve tasarrufuna geçtikten sonra işgal edilmediği ve yapılan imar uygulaması sonucunda belediye lehine terk edilmeden önceki mülk sahipleri tarafından kullanılan taşınmazlar olduğu belirtilmiştir.
Ancak her ne kadar belediye mülkiyetine geçtikten sonra işgal edilmediği belirtilmiş olsa da bulguda yer alan tabloda da görüleceği üzere yapılan işgal sonucunda tespit edilen ecrimisil bedellerinin yer aldığı dolayısıyla söz konusu yerlerin fuzuli şagiller tarafından belediyenin hüküm ve tasarrufuna geçtikten sonra da işgal edildiği aşikârdır.
Bu itibarla işgal edilen taşınmazlar için belirlenen ecrimisil bedellerini işgalcilerinden (fuzuli şagilerden) ivedilikle tahsil edilip işgal edilen taşınmazlardan tahliyesi için gerekli işlemlerin başlatılması ve imar durumuna esas olacak şekilde işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.