ASKİ Tarifeler Yönetmeliği ve eki indirimli tarifelerin incelenmesi sonucunda Kurumca, mandıralara işyeri tarifesi yerine indirimli konut tarifesi üzerinden abonelik tesis edildiği görülmüştür.

ASKİ tarife cetveline göre; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 08.08.2018 tarih ve 1236 sayılı kararı ile mandıralara, bulunduğu bölgedeki konut tarifesinden %50 indirimli su ve atıksu tarifesinin uygulanacağı belirtilmiştir.

2560 sayılı Kanun’da su satışı ve kullanılmış suların uzaklaştırılmasına ilişkin tarifeleri yapma yetkisi ASKİ Genel Kuruluna verilmiş ise de Genel Kurulun herhangi bir kişi veya kuruma indirimli veya ücretsiz tarife belirleyebileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.

08.01.2002 tarih ve 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen hizmet bedelleri hakkında köklü değişiklikler yapılmış, bir kısım kişi ve kurumların kamu hizmetlerinden faydalanmada diğer kişi ve kurumlardan daha avantajlı olmasının önüne geçilmiştir. Kanun’un 1’inci maddesinin birinci fıkrasında belediye ve bağlı kuruluşların da içinde bulunduğu kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde herhangi bir kişi veya kurum lehine indirimli veya ücretsiz tarife uygulanamayacağı belirtilmiş, altıncı fıkrasında ise birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi ve kurumları tespit etmeye Cumhurbaşkanı’nın yetkili olduğu ifade edilmiştir.

Mezkûr Kanuna 12/7/2013 tarihinde eklenen ek fıkra ile %50’den az indirim içermemek üzere belirlenecek tarife üzerinden su ücreti tahakkuk ettirilecek olanlar ayrıntılı bir şekilde açıklanmış, fakat mandıralara ilişkin bir indirim veya muafiyete yer verilmemiştir. Bununla birlikte, Kanun’un yayımı tarihinden itibaren Cumhurbaşkanı’nca(Bakanlar Kurulunca) çıkarılan muafiyet kararlarında su ve kanalizasyon idarelerine özgü herhangi bir Karara rastlanılamamıştır. Bu nedenle Kurum tarafından hazırlanacak tarife yönetmelikleri ve uygulanacak tarife kararlarında sadece genel nitelikte çıkarılan Kararlar ile diğer kanunlarda belirtilen hükümlerin uygulanabilmesi mümkündür. Mesela şehit aileleri, gaziler ve engelliler için indirimli tarife uygulanması mevzuata aykırı değildir. Zira mezkûr kişiler hakkında gerek 4736 sayılı Kanun’un 1’inci maddesinde gerekse de 2002/3654 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında genel muafiyet hükmü tanınmış ve bu kişilere her türlü işlemde indirimli ve ücretsiz tarife uygulanabilmesinin önü açılmıştır. Aynı şekilde mabetlere, eğitim kurumlarına, yurtlara, okul pansiyonlarına ve hastanelere ücretsiz su verilmesi de mevzuata aykırı değildir. Zira 5393 sayılı Kanun’un 15’inci maddesinde 2012 yılında yapılan değişiklikle yukarıda sayılan yerlere indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu verilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca Vergi Usul Kanunu’nun 156’ıncı maddesine göre ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette işyeri, çiftlik ve hayvancılık tesisleri gibi ticari ve mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer şeklinde tanımlanmıştır.

Görüldüğü üzere, VUK’ nun 156’ncı maddesinde çiftlik ve hayvancılık tesislerinin bir işyeri olduğundan şüphe yoktur. Hem işyeri olan hem de mevzuatla indirim yapılmasına izin verilmeyen mandıralara indirimli su tarifesiyle su vermek yukarıda belirtilen tüm nedenlerle çelişmektedir. Bu anlamda konuyla ilgili ASKİ Yönetim Kurulu tarafından alınan 27.05.2021 tarih 2021/175 sayılı karar düzenlenmiş ve gereği için 08.06.2021 tarihli yazı ile Büyükşehir Belediye Meclisine havale edilmiştir.

Sonuç olarak, Ankara ili sınırları içerisinde 31.12.2020 tarihi itibarıyla yer alan 1117 mandıraya(işyerine) bulundukları ilçe, belde veya mahalledeki işyerleri için belirlenen işyeri tarifesinden su verilmesi, genel nitelikte çıkarılan Kararlar ile diğer Kanunlarda belirtilen muafiyet hükümlerinin dışında Su ve Kanalizasyon idarelerine özgü başka herhangi bir karar ve muafiyet hükmü bulunmadığından idare tarafından hazırlanacak tarife yönetmelikleri ve uygulanacak tarife kararlarıyla, Kanun’lar çerçevesinde belirlenen kesim dışına yer alan mandıralara indirimli su kullandırımının önüne geçilmesi gerekmektedir.