Karar Künyesi
Kişilerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlara faiz tahakkuk ettirilmediği, personele verilen iş avans ve kredi artıklarının zamanında kapatılmasına rağmen bu hesapta izlenmeye devam edildiği ve belediye tarafından ödenen kıdem tazminatlarının ilgililerine rücu edilmesi gereken tahakkuk tutarlarının diğer kurum alacakları hesabı yerine bu hesapta muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.
27.05.2016 tarihli ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı’nın “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 111 inci maddesinin (f) bendinde; kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutarların faize tabi olduğu ve faiz hesabına başlangıç tarihi olarak esas alınması gereken tarihler belirtilmiştir. Anılan Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 112 nci maddesinde; bu hesapta kayıtlı alacaklar için tahakkuk ettirilen faiz tutarlarının bu hesaba borç, 600 Gelirler Hesabı’na alacak kaydedileceği düzenlenmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesi gereğince; kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya sorgulama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte sorumlulardan tahsil edilmesi gerekmektedir.
Mevzuat hükümlerine göre kişilerden alacaklar hesabına faiz tahakkuk ettirilmesi gerekirken belediye tarafından hesaba ilişkin herhangi bir faiz tahakkuk işlemi yapılmadığı tespit edilmiştir.
27.05.2016 tarihli ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 160 İş Avans ve Kredileri Hesabı’nın “Hesabın niteliği” başlıklı 124 üncü maddesinde bu hesabın, kurumca mevzuatı gereğince bütçedeki ödeneğine dayanılarak verilen iş avans ve kredilerinin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.
Anılan Yönetmelik’in 160 İş Avans ve kredileri Hesabı’nın “Hesaba ilişkin işlemeler” başlıklı 125 inci maddesinde, mutemetlerin aldığı avanstan harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri avansın verildiği tarihten itibaren en çok bir ay içinde vermek ve artan parayı iade etmekle yükümlü olduğu belirtilmiştir. Açıklandığı şekilde mahsup edilmeyen mutemet avansları veya iade edilmeyen avans artıklarının ilgili mutemet adına 140 Kişilerden Alacaklar
Hesabı’na alınacağı ve bu mutemede varsa gecikme zammı dâhil avansın mahsubu yapılıncaya kadar bir daha avans verilmeyeceği veya adına kredi açılmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Mevzuat hükmü gereğince zamanında mahsup edilmeyen mutemet avansları veya iade edilmeyen avans artıkları mutemet adına 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı’na alınacaktır. Zamanında mahsup edilen veya iade edilen avans artıkları ilgili hesaplarda muhasebeleştirilecektir.
Uygulamada, mutemetlere verilen iş avanslarından artan tutarlar ilgili mutemet tarafından kanunda öngörülen süreler içerisinde iade edilmesine rağmen bu tutarların kasa veya bankalar hesabı yerine 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı’nda muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.
27 Mayıs 2016 tarihli ve 29724 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “13 Kurum alacakları” başlıklı 100 üncü maddesinde; bu hesabın kurumca yasal yetkilere dayanılarak verilen borçlardan bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen alacakların izlenmesi için kullanıldığı ve bu hesap grubunda yer alan 139 Diğer Kurum Alacakları Hesabı’na ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 107 nci maddesinde ise; bu hesabın kurum alacakları hesaplarının kapsamına girmeyen diğer kurum alacaklarının izlenmesi için kullanıldığı hükme bağlanmıştır.
Mevzuat hükmü uyarınca kurum tarafından ödenen ve rücu edilmesi gereken kıdem tazminatı alacakları, kurumlardan tahsil edilecek tutarlar ihtiva ettiği için 139 Diğer Kurum Alacakları Hesabı’nda muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
Ancak yapılan incelemelerde, belediye tarafından ödenen kıdem tazminatlarının ilgililerine rücu edilmesi için yapılan tahakkukların 140 Kişilerden Alacaklar Hesabı’nda muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.
Kişilerden alacaklar hesabına faiz tahakkuku yapılmaması bu hesabın ve gelirler hesabının olması gerekenden daha az görünmesine, zamanında kapatılan iş avans ve kredi artıklarının bu hesapta muhasebeleştirilmesi bu hesabın olması gerekenden daha fazla görünmesine, ilgilerine rücu edilmesi gereken kurum alacaklarının bu hesapta yer alması bu hesabın olması gerekenden daha fazla görünmesine sebep olarak bilanço ve faaliyet sonuçları tablosunda hataya sebebiyet vermektedir.
Kişilerden alacaklar hesabına faiz tahakkuk ettirilmesi, zamanında kapatılan iş avans ve kredi artıkları ile rücu edilmesi gereken kurum alacaklarının bu hesaba kaydedilmemesi gerekmektedir.